Venture Capital là gì? Các quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam

Trong giới đầu tư tài chính thì đầu tư vào các quỹ đang là chủ đề được quan tâm nhất hiện nay. Trong đó, quỹ đầu tư mạo hiểm hay còn được gọi venture capital chính là cái tên không thể không nhắc đến trong gia đình quỹ trên thị trường tài chính Việt Nam. Đây là loại quỹ có khả năng mang lại khoản lợi nhuận cực lớn, đồng thời sẽ đi kèm với mức độ rủi ro cao. Vậy venture capital là gì - quỹ đầu tư mạo hiểm là gì? Venture capital có đặc điểm như thế nào? Ở Việt Nam hiện nay có những quỹ đầu tư mạo hiểm nổi bật nào? Hãy cùng My Trade tìm hiểu về loại quỹ này trong bài viết dưới đây.

Venture capital là gì?

Venture Capital là gì Venture Capital là gì?

Venture capital là tên gọi tiếng anh của Quỹ đầu tư mạo hiểm, vậy Venture capital được hiểu như thế nào?

Venture capital, quỹ đầu tư mạo hiểm là hình thức góp vốn vào những công ty mới của các nhà đầu tư. Những công ty mới này có thể là công ty mới khởi nghiệp hoặc các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Những doanh nghiệp này vẫn chưa được niêm yết trên sàn chứng khoán nhưng đã được đánh giá là có tiềm năng rất lớn.

Người góp vốn vào quỹ mạo hiểm này có thể tham gia vào bất kỳ giai đoạn nào của công ty. Từ khi mới bắt đầu phát triển sản phẩm cho đến tạo được doanh thu bền vững. Các nhà đầu tư mạo hiểm thường đầu tư dài hạn và giữ vị trí quan trọng trong bộ máy hoạt động của công ty.

Đối với thị trường Việt Nam, quỹ đầu tư mạo hiểm có vai trò quan trọng, giúp tạo ra nguồn vốn, điều kiện phát triển cho những doanh nghiệp và công ty mới thành lập. Loại quỹ này góp phần làm lớn mạnh cho hệ sinh thái Startup.

Quỹ đầu tư mạo hiểm nhắm đến những danh mục nào?

Venture capital - Quỹ đầu tư mạo hiểm Venture capital - Quỹ đầu tư mạo hiểm

Dưới đây là một vài danh mục của quỹ đầu tư mạo hiểm:

• Các tổ chức kinh doanh thời gian ngắn hạn như: Công ty con, ngân hàng thương mại,…
• Các tổ chức cung cấp dịch vụ tài chính, bao gồm nhóm những cá nhân có tiềm lực mạnh mẽ về tiền tệ.
• Các tập đoàn kinh doanh có khả năng đầu tư nguồn vốn lớn để tạo cơ sở cho các hoạt động kinh doanh.
• Các công ty hợp doanh với trách nhiệm hữu hạn có khả năng đầu tư nguồn vốn lớn.
• Những công ty hợp danh với trách nhiệm hữu hạn. Các tập đoàn kinh doanh có khả năng đầu tư nguồn vốn từ 250.000 $ đến 20 triệu $ để thực hiện hoạt động tạo cơ sở cho các bước đầu tư tiếp theo.

Các nhà đầu tư có thể tham khảo và tìm hiểu cụ thể về các danh mục đầu tư trên. Để có thể đưa ra lựa chọn trước khi quyết định góp vốn vào quỹ mạo hiểm.

Quỹ đầu tư mạo hiểm góp vốn cho những đối tượng nào?

Quỹ mạo hiểm góp vốn cho những đối tượng nào? Quỹ đầu tư mạo hiểm góp vốn cho những đối tượng nào?

Vào những giai đoạn đầu, loại hình này chỉ thu hút được các nhà đầu tư chuyên nghiệp. Đến nay, khi thị trường tài chính ngày càng phát triển, các đối tượng cũng được mở rộng hơn rất nhiều. Nhưng trên hết, tiêu chí đặt ra vẫn là nhà đầu tư cá nhân có sức mạnh về tài chính, các ngân hàng hoặc tổ chức tài chính. Hiện nay, việc rót vốn đã trở nên đa dạng hơn, các nhà đầu tư có thể tham gia dưới nhiều hình thức như: Cố vấn kinh doanh, cố vấn kỹ thuật, quản lý,…

Về hình thức đầu tư, trong những năm đầu xuất hiện trên thị trường, tiền tệ được xem là phổ biến nhất. Tuy nhiên đến nay, hình thức rót vốn đã đa dạng hơn với các hình thái khác như: Quản lý, cố vấn chiến lược, cố vấn chuyên môn kỹ thuật,…

>> Tham khảo: Thương phiếu là gì? Phân loại và ưu nhược điểm của thương phiếu

Đặc điểm của quỹ đầu tư mạo hiểm là gì?

Đặc điểm của quỹ đầu tư mạo hiểm là gì? Đặc điểm của quỹ đầu tư mạo hiểm là gì?

Cũng giống như những quỹ khác, quỹ đầu tư mạo hiểm cũng có một số đặc điểm nổi bật khi nhà đầu tư tham gia vào cụ thể:

  • Nhà đầu tư tham gia vào các quỹ đầu tư mạo hiểm không cần ký quỹ hoặc đặt cọc.
  • Nhà đầu tư mạo hiểm đưa ra quyết định rót vốn dựa vào yếu tố quan trọng nhất là kỳ vọng về sự thành công của doanh nghiệp trong tương lai.
  • Nhà đầu tư mạo hiểm chấp nhận rủi ro, có khả năng mất hết khoản đầu tư khi doanh nghiệp phá sản. Nhưng trong trường hợp doanh nghiệp thành công, kinh doanh có hiệu quả thì nhà đầu tư sẽ thu được lợi nhuận lớn.
  • Các chuyên gia quản lý nguồn vốn đầu tư là những người trực tiếp hỗ trợ, hướng dẫn, đồng thời cung cấp chiến lược giúp doanh nghiệp phát triển tốt hơn, có chỗ đứng trên thị trường.

Quy trình thực hiện của một Venture Capital – Quỹ đầu tư mạo hiểm?

Quy trình thực hiện của một Venture Capital – Quỹ đầu tư mạo hiểm? Quy trình thực hiện của một Venture Capital – Quỹ đầu tư mạo hiểm?

Các bước đầu tư vốn của Venture Capital bao gồm:

1. Xác định doanh nghiệp mục tiêu.
2. Tăng trưởng giá trị doanh nghiệp mục tiêu, tư vấn chiến lược, tư vấn quản trị tài chính, quản trị doanh nghiệp.
3. Thoái vốn, niêm yết doanh nghiệp mục tiêu trên thị trường chứng khoán, chuyển nhượng cho bên thứ ba, giải thể doanh nghiệp.

Hoạt động đầu tư mạo hiểm đang ngày một phát triển tại Mỹ và hiện nay có gần 100.000 công ty chuyên về lĩnh vực này đang hoạt động. Theo Hiệp hội đầu tư mạo hiểm của Anh, gần như tất cả trong số 3 triệu người làm việc trong các công ty Anh nhận được sự hỗ trợ từ các nguồn quỹ đầu tư mạo hiểm. Có rất nhiều công ty có thể đã không tồn tại nếu thiếu sự trợ giúp của các nhà đầu tư mạo hiểm, cụ thể là bằng tiền mặt và tư vấn về quản lý cho các công ty.

Các nhà Venture Capital đã làm những gì?

Các nhà Venture Capital đã làm những gì?

Các nhà Venture Capital đã làm những gì?

Các công ty đầu tư mạo hiểm thường được thành lập dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn, chỉ một số ít theo mô hình công ty cổ phần, do công ty trách nhiệm hữu hạn sẽ linh hoạt hơn trong việc quyết định các khoản đầu tư, trong khi ở công ty cổ phần thì những quyết định kiểu này phải được Hội đồng quản trị hay Hội đồng cổ đông thông qua. Vốn của các công ty mạo hiểm có thể đến từ rất nhiều nguồn khác nhau: từ những nhà đầu tư cá nhân ưa thích hoạt động đầu tư mạo hiểm, ngân hàng, đến những quỹ trợ cấp, quỹ hưu trí,… Các dạng đầu tư của các nhà đầu tư mạo hiểm có thể là một trong các hình thức sau:

• Cung cấp vốn đầu tư cho doanh nghiệp trong thời gian đầu phát triển, cùng chia sẻ lợi nhuận và rủi ro.
• Đầu tư cho những doanh nghiệp lâu đời đang muốn cải tiến, đổi mới hoặc các doanh nghiệp trong chu trình phát triển.
• Đầu tư vào những doanh nghiệp có tiềm năng phát triển lớn và hứa hẹn đứng đầu ngành trong tương lai.
• Cứu vớt những doanh nghiệp trên bờ vực phá sản hay đang gặp nhiều biến cố.

Sau đó, với kinh nghiệm và các mối quan hệ của mình, quỹ đầu tư mạo hiểm có thể trợ giúp các công ty này trong hoạt động kinh doanh với hy vọng một ngày nào đó, các công ty lớn mạnh thực sự. Lúc đó, khoản tiền đầu tư trước kia sẽ được thu về với số lượng lớn hơn gấp nhiều lần.

Đối với hoạt động đầu tư mạo hiểm, các nhà đầu tư phải chấp nhận vòng quay vốn trung hạn hay dài hạn, thường là từ 5 đến 7 năm. Người ta có thể đầu tư vào bất kỳ lĩnh vực kinh doanh nào, tuy nhiên, quỹ đầu tư mạo hiểm thường xuyên được tập trung vào các khu vực tăng trưởng nhanh nhất của nền kinh tế, chẳng hạn như lĩnh vực công nghệ sinh học, internet hay lĩnh vực công nghệ cao.

Vai trò quản lý trong hoạt động của Venture Capital?

Vai trò quản lý trong hoạt động của Venture Capital?

Vai trò quản lý trong hoạt động của Venture Capital?

Vai trò quản lý của quỹ đầu tư ở đây là rất quan trọng, bởi vì các nhà đầu tư không chỉ đơn thuần là người cung cấp vốn, mà vai trò của họ còn lớn hơn thế nữa khi họ là người đưa ra những lời khuyên hữu ích trong quản lý và điều hành hoạt động kinh doanh.

Hiệp hội đầu tư mạo hiểm Anh cho biết, khoảng 50% nguồn quỹ đầu tư mạo hiểm là nhằm mục đích mở rộng thị trường, đặc biệt là giúp các hoạt động kinh doanh hiện tại tăng trưởng và nâng cao tính cạnh tranh của doanh nghiệp.

Chính vì thế, đối với nhiều công ty, tất cả những gì họ cần từ nguồn quỹ đầu tư mạo hiểm là những khoản tiền mặt kịp thời và lời khuyên dành cho cấp quản lý.

Một số tập đoàn nổi tiếng hiện nay tại Anh được xây dựng từ những nguồn quỹ đầu tư mạo hiểm như Lastminute.com, National Express Group, Trafficmaster và Whittards of Chelsea. Còn tại Mỹ, những cái tên như Apple, Federal Express, Compaq, Sun Microsystems, Intel và Microsoft được biết đến như những công ty ngay từ đầu đã chủ động đón nhận dòng quỹ đầu tư mạo hiểm để phát triển.

Khung pháp lý của quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam?

Hiện nay tại Việt Nam chưa có một văn bản chính thức nào quy định chi tiết và đầy đủ về quỹ đầu tư mạo hiểm. Tuy nhiên, các quy định pháp lý có liên quan đến hoạt động quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam nằm rải rác ở các văn bản pháp luật khác nhau như Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp, Luật Các tổ chức tín dụng hay Luật Đầu tư…

Xét riêng trong lĩnh vực kinh doanh công nghệ cao, Quỹ đầu tư mạo hiểm được giải thích và chính thức công nhận tại Nghị định số 99/2003/NĐ-CP về việc ban hành quy chế khu công nghệ cao do Chính phủ ban hành. Trong nghị định, Chính phủ đã quy định rõ ràng về quỹ đầu tư mạo hiểm trong khu công nghệ cao, chức năng của quỹ đầu tư mạo hiểm cũng như các khái niệm liên quan, cách thức sử dụng quỹ đầu tư mạo hiểm.

Ưu điểm và nhược điểm của các quỹ đầu tư mạo hiểm?

Ưu điểm và nhược điểm của các quỹ đầu tư mạo hiểm? Ưu điểm và nhược điểm của các quỹ đầu tư mạo hiểm?

Quỹ đầu tư mạo hiểm có ý nghĩa đối với cả nhà đầu tư và doanh nghiệp được đầu tư. Về cơ bản quỹ đầu tư mạo hiểm có các ưu - nhược điểm như sau:

1. Ưu điểm

• Nhà đầu tư của quỹ mạo hiểm sẽ được góp phần vào vốn chủ sở hữu tại công ty mà họ rót vốn đầu tư.
• Nhà đầu tư sẽ có quyền triển khai các quyết định liên quan tới công ty họ đã đầu tư.
• Nhà đầu tư sẽ nhận được lợi nhuận lớn trong tương lai khi doanh nghiệp mà họ đầu tư vốn phát triển tốt.
• Quỹ đầu tư mạo hiểm tạo ra nguồn vốn để các doanh nghiệp Startup, doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể phát triển và mở rộng hoạt động kinh doanh của mình.

2. Nhược điểm

• Nhà đầu tư phải đối mặt với rủi ro lớn vì các doanh nghiệp mà họ đầu tư là những doanh nghiệp startup, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Khi doanh nghiệp đang trong giai đoạn đầu khởi nghiệp sẽ có nhiều vấn đề xảy ra.
• Nhà đầu tư có thể chịu thua lỗ nếu không quản lý chặt chẽ hoặc doanh nghiệp được đầu tư không có kế hoạch sử dụng nguồn vốn đầu tư hợp lý.

Các xu hướng trong Venture Capital - quỹ đầu tư mạo hiểm?

Các xu hướng trong Venture Capital - quỹ đầu tư mạo hiểm? Các xu hướng trong Venture Capital - quỹ đầu tư mạo hiểm?

1. Sự tăng trưởng về quy mô

Các công ty đầu tư mạo hiểm đã tài trợ 131 tỉ USD cho 8949 giao dịch trong năm 2018, tăng hơn 57% so với năm trước, nhưng số lượng giao dịch được tài trợ đã giảm 5%. Việc tài trợ cho các công ty trong giai đoạn cuối đã trở nên phổ biến hơn vì các nhà đầu tư tổ chức có xu hướng đầu tư vào các dự án ít rủi ro hơn, trái ngược với các công ty ở giai đoạn đầu có rủi ro thất bại cao.

2. Sự phát triển của Thung lũng Silicon

  • Do sự gần gũi với Thung lũng Silicon, phần lớn các giao dịch được tài trợ bởi các nhà đầu tư mạo hiểm đều thuộc về ngành công nghệ. Nhưng các ngành công nghiệp khác cũng đã được hưởng lợi từ tài trợ của quỹ đầu tư mạo hiểm, cụ thể như Starbucks.
  • Đầu tư mạo hiểm cũng không còn là lĩnh vực của riêng các công ty ưu tú. Các nhà đầu tư tổ chức và các doanh nghiệp lớn cũng đã tham gia cuộc cạnh tranh này. Ví dụ, Google và Intel có các quĩ đầu tư mạo hiểm riêng để đầu tư vào công nghệ mới nổi.

Đầu tư mạo hiểm không phải không có mặt trái?

Đầu tư mạo hiểm không phải không có mặt trái? Đầu tư mạo hiểm không phải không có mặt trái?

Cùng với chiều hướng tăng dần của các nguồn quỹ đầu tư mạo hiểm, những rắc rối cũng đã bắt đầu nảy sinh từ việc nhiều người cho rằng đầu tư mạo hiểm chỉ là thủ đoạn mua rẻ bán đắt, về bản chất là một sự đầu cơ trục lợi. Trong nhiều cuộc thảo luận đầu tư vào các công ty nhỏ, những nhà đầu tư mạo hiểm bị buộc tội lợi dụng giá rẻ để kiếm lời, chỉ quan tâm đến vòng quay đồng tiền mà không quan tâm đến tương lai của các nhân viên. Và một hoạt động đầu tư mạo hiểm nào thất bại thì lại là cái cớ cho những người phản đối phương thức đầu tư này lên tiếng chỉ trích.

Các nhà đầu tư mạo hiểm đã ra sức bảo vệ quan điểm của mình, cho rằng họ hành động không chỉ vì lợi nhuận. Theo họ, những người chỉ trích đã không hiểu hết những ích lợi mà hoạt động mạo hiểm đem lại cho nền kinh tế. Tình trạng thiếu hụt tài chính sẽ là trở ngại lớn trên con đường phát triển của bất kỳ doanh nghiệp nào, trong khi hệ thống ngân hàng không đủ khả năng hỗ trợ vốn đã khiến các công ty gặp rất nhiều khó khăn trong cố gắng đổi mới công nghệ, thiết bị và nâng cao năng lực kinh doanh. Do vậy, các công ty chỉ còn giải pháp là tìm ra mọi nguồn vốn đầu tư có thể.

>> Tham khảo: Quản trị rủi ro trong đầu tư chứng khoán là gì?

Top các quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam?

Top 6 quỹ đầu tư mạo hiểm nổi bật nhất ở Việt Nam bạn không nên bỏ qua Top 6 quỹ đầu tư mạo hiểm nổi bật nhất ở Việt Nam bạn không nên bỏ qua

Tại Việt Nam hiện nay có nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm hoạt động, tuy nhiên nổi bật nhất và được đánh giá uy tín là 5 cái tên sau đây:

1. Mekong Capital

Quỹ đầu tư Mekong Capital Quỹ đầu tư Mekong Capital

Mekong Capital được thành lập vào năm 2001, đây là công ty tư vấn quản lý quỹ đầu tư chuyên về vốn cổ phần chưa niêm yết tại Việt Nam tập trung chủ yếu vào các ngành theo xu hướng tiêu dùng.

Các công ty thuộc danh mục đầu tư của Mekong Capital đều nằm trong số những công ty phát triển nhanh nhất và dẫn đầu thị trường trong các ngành thúc đẩy tiêu dùng tại Việt Nam như bán lẻ, nhà hàng, hàng tiêu dùng và giáo dục.

Quỹ Mekong Capital thường nhắm tới các doanh nghiệp có sự phát triển tốc độ, bắt kịp sức tiêu thụ ngày càng lớn của phân khúc khách hàng trung và cao cấp đang có sự gia tăng mạnh mẽ tại thị trường Việt Nam hiện nay.

Thế mạnh của Mekong Capital:

  • Đã có các khoản đầu tư thành công như Thế Giới Di Động, Trang sức Phú Nhuận (PNJ), ICP, Golden Gate, Trường Quốc tế Việt Nam Úc (VAS), Masan Consumer, Traphaco, Pharmacity, F88, YOLA, Pizza 4P’s, Chảo Đỏ, Vua Nệm, ABA Cooltrans và Nhất Tín Logistics.
  • Là công ty có bề dày thành tích sâu rộng nhất về vốn cổ phần chưa niêm yết tại Việt Nam. Các quỹ của Mekong Capital đã hoàn tất 40 khoản đầu tư vốn cổ phần chưa niêm yết, trong đó có 27 khoản thoái vốn hoàn toàn.
  • Với đội ngũ nhân viên và ban giám đốc có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực đầu tư.

2. CyberAgent Ventures (CAV)

Quỹ đầu tư mạo hiểm CyberAgent Ventures (CAV) Quỹ đầu tư mạo hiểm CyberAgent Ventures (CAV)

CyberAgent Ventures (CAV) là quỹ đầu tư có tiếng tại Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của ông Nguyễn Mạnh Dũng (hay còn được biết đến là shark Dzung).

Quỹ CAV tập trung vào các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực Internet, chiếm một thị phần cao và được quản lý bởi những doanh nhân tài năng. Lĩnh vực hoạt động chủ yếu của công ty bao gồm thương mại điện tử, dịch vụ Internet cho người dùng và tài chính.

Đã có rất nhiều startup thành công nhờ sự hỗ trợ của quỹ đầu tư này, có thể kể đến như: Foody, VNG, CleverAds, VMG, Teamobi,…

Nếu lựa chọn một quỹ đầu tư mạo hiểm uy tín thì CyberAgent Ventures là cái tên rất tiềm năng cho các nhà đầu tư.

3. Vina Capital Venture

Quỹ đầu tư Vina Capital Venture Quỹ đầu tư Vina Capital Venture

Được thành lập từ năm 2003, Quỹ đầu tư Vina Capital Venture chủ yếu tập trung vào lĩnh vực chứng khoán, bất động sản. Hiện nay, quỹ đang quản lý tới hơn 1,8 tỷ USD. Những năm gần đây, quỹ đầu tư công nghệ thuộc tập đoàn Vina Capital cũng là chủ của các dự án công nghệ đình đám và có tiếng vang.

Đối tượng mà quỹ đầu tư này nhắm đến thường là những startup đã chứng minh được năng lực và đạt được thành công nhất định trên thị trường. Cho nên quỹ Vina Capital Venture thường tham gia vào các vòng gọi vốn sau với số tiền đầu tư cực kỳ lớn.

4. Golden Gate Venture

Quỹ đầu tư mạo hiểm Golden Gate Venture Quỹ đầu tư mạo hiểm Golden Gate Venture

Golden Gate Ventures là quỹ đầu tư toàn cầu, tại thị trường Châu Á, quỹ này đã đầu tư vào hơn 30 công ty thuộc hơn 7 quốc gia, trong đó có Việt Nam. Chính vì thế mà tại Việt Nam, Golden Gate Ventures là cái tên không quá xa lạ đối với cộng đồng khởi nghiệp.

Đối tượng rót vốn của quỹ Golden Gate Ventures thường là các công ty khởi nghiệp thuộc đa dạng lĩnh vực như: Sàn giao dịch, thương mại điện tử, ứng dụng di động, thanh toán trực tuyến, nền tảng phần mềm dịch vụ (SaaS), chợ điện tử. Quỹ này thường tìm kiếm các công ty muốn huy động từ 1-5 triệu USD ở các vòng gọi vốn hạt giống, Series A hay vòng gọi vốn Bridge.

5. IDG Venture

Quỹ đầu tư IDG Venture Quỹ đầu tư mạo hiểm IDG Venture

Đây là quỹ đầu tư thuộc tập đoàn nổi tiếng IDG Venture của Mỹ, đầu tư vào Việt Nam từ năm 2004. Hiện quỹ đầu tư mạo hiểm này đã quản lý số tiền xấp xỉ 100 triệu USD. Đây chắc chắn là lựa chọn mà nhà đầu tư nên cân nhắc.

Quỹ đầu tư IDG Venture chủ yếu quan tâm tới những startup công nghệ hoặc các doanh nghiệp truyền thống có xu hướng ứng dụng công nghệ để cải tổ lại toàn bộ hoạt động kinh doanh lâu năm của doanh nghiệp. Nhiều đánh giá cho rằng IDG Venture chính là quỹ đầu tư đóng vai trò là “người khởi tạo” làn sóng khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam.

6. FPT Venture

Quỹ đầu tư mạo hiểm FPT Venture Quỹ đầu tư mạo hiểm FPT Venture

FPT Venture đang theo đuổi mục tiêu trở thành vườn ươm khởi nghiệp hàng đầu tại Việt Nam. Minh chứng là quỹ này đã tạo ra rất nhiều lớp doanh nhân trẻ khởi nghiệp. Đặc điểm của quỹ là thường vào từ các vùng seed-funding và series A của các doanh nghiệp.

Do vậy, nếu doanh nghiệp nào được FPT Venture hỗ trợ thì không chỉ nhận được nguồn lực về tài chính mà còn là nguồn lực về nhân tài. FPT Venture thường nhắm tới các doanh nghiệp startup hoạt động trong lĩnh vực công nghệ, mobile, tài chính.

Tổng quan thị trường Venture capital?

Tổng quan thị trường Venture capital? Tổng quan thị trường Venture capital?

Quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên được giới thiệu tại Việt Nam năm 1991. Năm 1995 là năm then chốt của hoạt động quỹ mạo hiểm khi có tới 5 quỹ với tổng số vốn đầu tư cam kết lên tới 303 triệu USD cho 56 công ty. Đến nay, Việt Nam hiện có các quỹ đầu tư mạo hiểm như Mekong Capital, VinaCapital, IDG Ventures, Dragon Capital và đang được xem là một thị trường hấp dẫn để thu hút quỹ đầu tư mạo hiểm.

Quỹ đầu tư mạo hiểm là một hình thức đầu tư hứa hẹn nhưng trên thực tế, việc triển khai quỹ mạo hiểm ở Việt Nam không phải là đơn giản và dễ dàng.

– Khó khăn thứ nhất là ở Việt Nam thị trường chứng khoán hoạt động chưa thực sự hiệu quả. Hoạt động đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam bắt đầu từ năm 1996. Tuy nhiên, đến tháng 7/2000, thị trường chứng khoán Việt Nam mới bắt đầu đi vào hoạt động. Sau hơn 10 năm, thị trường chứng khoán đã từng bước phát triển nhưng không thực sự ổn định đã gây khó khăn rất lớn cho các nhà đầu tư mạo hiểm muốn đổ tiền vào các công ty thông qua vấn đề niêm yết công ty.

– Khó khăn thứ hai là về chất lượng doanh nghiệp ở Việt Nam. Nhiều doanh nghiệp đã tiếp cận được với các quỹ đầu tư mạo hiểm nhưng lại không đáp ứng được các tiêu chuẩn của quỹ. Đó cũng là lý do để một quỹ đầu tư mạo hiểm đã phải rút khỏi Việt Nam vào năm 1998.

– Khó khăn thứ ba đến từ môi trường pháp lý còn chưa đầy đủ. Như đã nếu ở trên, Nghị định 99 của Chính phủ ban hành quy chế Khu công nghệ cao cũng chỉ mới đề cập chung về định nghĩa và chức năng của Quỹ đầu tư mạo hiểm mà thiếu những quy định về cấu trúc pháp lý cũng như các ưu đãi cho các nhà đầu tư khi thiết lập quỹ mạo hiểm tại Việt Nam dẫn đến trường hợp của IDG phải lựa chọn hình thức quỹ nước ngoài đầu tư vào Việt Nam thay vì một quỹ được thiết lập ngay tại Việt Nam.

– Khó khăn thứ tư đối với loại hình đầu tư mạo hiểm là việc các nhà đầu tư nước ngoài chỉ được phép góp vốn, mua cổ phần trong các doanh nghiệp Việt Nam với tỷ lệ không quá 30% vốn điều lệ doanh nghiệp Việt Nam. Trong khi đối tượng tiếp nhận đầu tư mạo hiểm lại cần vốn lớn. Sự khống chế đó cũng không cho phép nhà đầu tư được can thiệp vào các quyết định chiến lược phát triển kinh doanh vốn là một điểm yếu của các doanh nghiệp Việt Nam, nhất là doanh nghiệp khởi sự.

– Khó khăn thứ năm đối với các quỹ đầu tư mạo hiểm là cách thu hồi vốn chưa rõ ràng. Thu hồi vốn nhanh nhất trong đầu tư mạo hiểm là thị trường chứng khoán. Thị trường chứng khoán Việt Nam chưa phát triển đến mức độ là công cụ để thu hút vốn cho doanh nghiệp.

Tất cả những khó khăn trên lý giải tại sao các quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam được đánh giá là các quỹ chấp nhận tỉ lệ rủi ro “thấp”. Đa số tìm đến những doanh nghiệp đã thành công trên thương trường, khẳng định được tên tuổi và uy tín. Các chuyên gia cho rằng thị trường đầu tư mạo hiểm Việt Nam hấp dẫn, nhưng vẫn chưa đủ lớn để các nhà đầu tư mạnh dạn đầu tư.

Quá trình thoái vốn của các quỹ Venture Capital?

Quá trình thoái vốn của các quỹ Venture Capital? Quá trình thoái vốn của các quỹ Venture Capital?

Một khi quỹ bỏ vốn đầu tư vào doanh nghiệp thì vừa phải có trách nhiệm với doanh nghiệp, vừa chịu áp lực với các nhà đầu tư góp vốn vào quỹ. Khi quỹ cảm thấy giá trị của công ty tăng lên, họ sẽ bắt đầu rút vốn dần. Ngoài ra, việc thoái vốn còn do quỹ cần tái cấu trúc danh mục đầu tư, hoặc cần tập trung đầu tư vào một ngành, một lĩnh vực cụ thể, hoặc khi quỹ nhận thấy tình trạng bão hòa trong ngành nghề của doanh nghiệp… Do vậy, khi đạt được kỳ vọng, chuyện thoái vốn của quỹ là đương nhiên.

Về lý thuyết, việc thoái vốn của các Venture Capital sẽ áp dụng theo hai hình thức, bán cổ phần cho nhà đầu tư khác, bán lại cổ phần cho doanh nghiệp và bán doanh nghiệp cho doanh nghiệp khác. Thường thì khi triển vọng doanh nghiệp và thị trường không tốt như kỳ vọng ban đầu, hay doanh nghiệp không niêm yết kịp theo kế hoạch thì Venture Capital thường quyết định về việc thoái vốn qua các hình thức bán lại cổ phần cho lãnh đạo doanh nghiệp, cổ đông lớn khác, các tổ chức liên quan trong ngành hoặc các tổ chức muốn đầu tư vào doanh nghiệp tư nhân khác. Thời gian vừa qua tại Việt Nam, các quỹ thường thoái vốn bằng hình thức bán lại cổ phần cho các công ty có nhu cầu M&A (mua bán và sáp nhập).

Thực tế việc thoái vốn của Venture Capital ở Viêt Nam rất khó khăn. Thị trường chứng khoán chưa thực sự phát triển và thời điểm hiện tại không hề thuận lợi cho việc niêm yết các công ty. Việc tìm kiếm các cổ đông và công ty trong ngành có nhu cầu mua bán lại cũng không dễ dàng. Tất cả dẫn tới khung thời gian đầu tư Venture Capital ở Việt Nam khá dài, thông thường phải khoảng 10 năm thay vì 3-5 năm như ở các nước khác.

Tiềm năng của thị trường Venture Capital?

Tiềm năng của thị trường Venture Capital? Tiềm năng của thị trường Venture Capital?

Ở Việt Nam, có khoảng 200 ngàn doanh nghiệp vừa và nhỏ (chiếm 90%). Các doanh nghiệp nhỏ thường khó có khả năng tiếp cận vốn do thị trường vốn chưa hoàn thiện, lãi suất cho vay cao,…. Đối với những công ty mới khởi nghiệp thì thiếu cả vốn lẫn kinh nghiệm tổ chức, quản lý, kinh doanh. Do đó, khả năng thành công cũng tương đương với khả năng thất bại dù rằng việc chọn lựa doanh nghiệp đầu tư được thực hiện hết sức sát sao và kỹ càng. Các quỹ đầu tư mạo hiểm sẽ không chỉ giúp cung cấp vốn cho các công ty được đầu tư mà còn cùng với ban lãnh đạo công ty này phát triển, cải thiện sản xuất bằng cách tái cấu trúc tài chính, đề ra chiến lược phát triển, xây dựng kế hoạch kinh doanh, kiềm chế rủi ro.

Đầu tư mạo hiểm khác với đầu tư truyền thống. Đầu tư mạo hiểm hướng tới việc tạo ra công ty, và do đó có khả năng tạo việc làm mới. Điều đó giải thích tại sao quỹ đầu tư mạo hiểm rất hữu ích đối với Việt Nam. Ngoài ra, các quỹ đầu tư mạo hiểm nhận thấy triển vọng về nguồn nhân lực chất lượng cao cũng như nhận thức của chính phủ Việt Nam về sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân. Và họ cho đây là thời điểm thích hợp để đầu tư vào Việt Nam.

Thực tế cho thấy IDG Ventures tại Việt Nam có nhiều thành tích nổi bật khi tăng trưởng tới 30-40% mỗi năm. Theo ông Patric McGovern, Chủ tịch tập đoàn IDG, quỹ đầu tư mạo hiểm của IDG đã đầu tư vào hơn 40 công ty ở Việt Nam và có lợi nhuận gấp khoảng 75 lần.

Giải pháp phát triển thị trường Venture Capital?

Giải pháp phát triển thị trường Venture Capital?

Một trong những tài sản lớn nhất của Việt Nam chính là con người. Nguồn lực này đã tạo thành một thị trường công nghệ vô cùng hấp dẫn, xét cả ở góc độ phát triển lẫn tiêu thụ. Trong khoảng hơn 10 năm tới, các chuyên gia đánh giá Việt Nam có tiềm năng trở thành trung tâm quan trọng để phát triển công nghệ. Tuy nhiên, đầu tư vào công nghệ là đầu tư mạo hiểm, thời gian thu hồi vốn dài và xác suất thất bại cao, nên các chính phủ rất ít khi tham gia vào lĩnh vực này. Vì vậy, để tạo được một Google, Facebook của Mỹ hay Vinagame tại Việt Nam, thì quỹ đầu tư mạo hiểm phải cân nhắc rất kỹ mọi vấn đề pháp lý, công nghệ, nhân lực… và yêu cầu về lợi nhuận thông thường gấp 20 lần số vốn bỏ ra.

Quỹ đầu tư mạo hiểm đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích các tổ chức, cá nhân có tinh thần mạo hiểm và sáng tạo tham gia vào quá trình đổi mới công nghệ. Để thu hút các quỹ đầu tư mạo hiểm quốc tế, Chính phủ Việt Nam nên miễn giảm thuế đối với phần thu nhập phát sinh khi nhà đầu tư mạo hiểm kết thúc thương vụ. Ngoài ra, cũng cần khuyến khích các kênh tín dụng khác hỗ trợ cho hoạt động đầu tư mạo hiểm, nhằm gia tăng lượng cung vốn trên thị trường.

Bên cạnh các kế hoạch, ý tưởng kinh doanh tốt, các doanh nghiệp Việt Nam còn phải thể hiện sự minh bạch về tài chính như hoàn thiện hệ thống kế toán phù hợp với chuẩn mực quốc tế, khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt, liên kết chặt chẽ với các tổ chức, định chế tài chính, doanh nghiệp trong ngành nhằm tạo sự tin tưởng cho nhà đầu tư.

Ngoài ra, Chính phủ cần thành lập riêng một ban quản lý hoạt động đầu tư quỹ đầu tư mạo hiểm và tiến tới ban hành một đạo luật riêng cho hoạt động này và thành lập Hiệp hội các nhà đầu tư vốn mạo hiểm Việt Nam.

Có thể nói Venture Capital - quỹ đầu tư mạo hiểm là một trong những hình thức đầu tư, cơ hội thu lợi nhuận đầy hấp dẫn nhưng cũng chứa đựng nhiều thử thách cho các nhà đầu tư. Nếu bạn là nhà đầu tư chuyên nghiệp, đừng ngại tìm hiểu các quỹ đầu tư mạo hiểm và bắt đầu với nó. Còn những nhà đầu tư mới cần có thời gian tìm hiểu, nghiên cứu và học hỏi kinh nghiệm từ các thương vụ đầu tư trước. Không nên quá nóng vội sẽ dẫn đến những sai lầm trong đầu tư dẫn đến thua lỗ và thất bại.

Bên cạnh đó, để tham gia đầu tư vào loại hình quỹ này, cách tốt nhất là bạn nên nhờ đến sự tư vấn của các chuyên gia để từ đó lựa chọn được đối tượng rót vốn, lượng tiền và vòng tham gia đầu tư.

Hy vọng với những thông tin trên My Trade chia sẻ, bạn đã hiểu về thêm về Venture Capital - quỹ đầu tư mạo hiểm và các quỹ đầu tư mạo hiểm nổi bật tại Việt Nam hiện nay. Từ đó đưa ra sự lựa chọn phù hợp nhất. Chúc các bạn thành công.

My trade tự hào là nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán tối ưu nhất hiện nay

Để biết thêm các thông tin về chứng khoán mời các bạn xem bài viết tiếp theo tại https://mytrade.vn/ hoặc liên hệ theo số Hotline 1900966935 – 0983.668.883 để các bạn chuyên viên có thể hỗ trợ tốt nhất.

  • Bài viết nổi bật