Call Option là một loại công cụ phái sinh được sử dụng nhằm mục đích giảm thiểu các rủi ro trên thị trường chứng khoán cơ sở. Ngoài ra, việc giao dịch Call Option cũng mang đến lợi nhuận cho nhà đầu tư. Để hiểu rõ hơn Call Option là gì, sự khác nhau giữa call option và put option? Mời bạn tham khảo thông tin chi tiết trong bài viết này của Mytrade!
Option là gì trong chứng khoán?
Option là gì trong chứng khoán?
Option (quyền chọn) là một dạng hợp đồng chứng khoán phái sinh cho phép người nắm giữ nó có quyền mua hoặc quyền bán đi một số lượng hàng hóa cơ sở nhất định với mức giá đã được xác định vào một thời điểm đã định. Có hai loại quyền chọn cơ bản: Call option (quyền chọn mua) và Put option (quyền chọn bán). Những hàng hóa cơ sở này có thể là: trái phiếu, chỉ số trái phiếu, cổ phiếu, chỉ số cổ phiếu, tiền hay hợp đồng tương lai.
Hiện nay, tại thị trường Việt Nam mới chỉ chấp nhận giao dịch sản phẩm Hợp đồng tương lai được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán, còn đối với Quyền chọn thì chưa có. Tuy vậy, đây vẫn là công cụ giao dịch độc đáo, mang những đặc điểm cơ bản sau:
- Hợp đồng quyền chọn trong chứng khoán phái sinh không cần chuẩn hóa về những điều khoản, giá trị và số lượng của tài sản cơ bản. Tài sản của Quyền chọn có thể là bất kỳ một loại nào.
- Hợp đồng quyền chọn không được niêm yết và giao dịch tại thị trường OTC. Do vậy, tính thanh khoản của loại hợp đồng này cũng không cao so với những loại hợp đồng khác.
- Những bên tham gia hợp đồng quyền chọn sẽ không cần ký quỹ. Người mua quyền chọn sẽ cần phải trả phí sau khi ký hợp đồng. Người bán quyền chọn sẽ nhận được phí và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với bên mua.
>> Tham khảo: Mua ròng bán ròng trong thị trường chứng khoán là gì?
Call option là gì?
Call option (Quyền chọn mua) là một loại hợp đồng mà trong đó người nắm giữ quyền chọn có quyền (nhưng sẽ không bị bắt buộc) mua một loại tài sản nào đó (tài sản có thể là trái phiếu, cổ phiếu hoặc là một món hàng hóa bất kỳ) với một mức giá đã được định trước trong một thời gian đã định.
Trong giao dịch này có 2 bên: người mua quyền chọn mua (người nắm giữ quyền chọn) và người bán quyền chọn mua. Người mua quyền chọn mua sẽ phải trả cho người bán quyền một khoản chi phí giao dịch. Người nắm giữ quyền chọn mua sẽ đưa ra quyết định thực hiện quyền của mình khi thấy có lợi nhuận và người bán quyền chọn mua sẽ có nghĩa vụ phải bán phần tài sản đó cho người nắm giữ quyền chọn mua. Nếu như cảm thấy không có lợi vì lý do nào đó thì người nắm giữ quyền chọn có thể không thực hiện quyền (gọi là hủy hợp đồng).
Call Option sẽ có 3 phân vùng rất quan trọng
Call Option sẽ có 3 phân vùng rất quan trọng:
- Vùng ngay thị giá: sẽ được gọi là vùng hòa vốn, ATM (At The Money)
- Vùng nhỏ hơn thị giá: sẽ được gọi là vùng có tiền, ITM (In The Money)
- Vùng lớn hơn thị giá: sẽ được gọi là vùng mất tiền, OTM (Out The Money)
Vùng mất tiền tức là khi hợp đồng quyền chọn đáo hạn nhưng hợp đồng của bạn bị rơi vào vùng mất tiền thì khi đó hợp đồng sẽ đáo hạn vô nghĩa và hợp đồng quyền chọn sẽ kết thúc mà không có gì xảy ra cả.
Vùng có tiền tức là khi mà hợp đồng quyền chọn đáo hạn nhưng hợp đồng của bạn bị rơi vào vùng có tiền thì khi đó hợp đồng đó sẽ bị thực hiện quyền, hợp đồng quyền chọn sẽ kết thúc đối với người mua Call Option sẽ mua cổ phiếu và người bán quyền chọn mua sẽ bị ép bán cổ phiếu.
Put option là gì?
Put option (Quyền chọn bán) là một loại hợp đồng trong đó người nắm giữ quyền chọn có quyền (nhưng sẽ không bị bắt buộc) bán một loại tài sản nào đó (tài sản có thể là trái phiếu, cổ phiếu hoặc là một món hàng hóa bất kỳ) với một giá đã được định trước trong một thời gian đã định.
Trong giao dịch Option sẽ có 2 bên: người mua quyền chọn bán (còn được gọi là người nắm giữ quyền chọn) và người bán quyền chọn bán. Người mua quyền chọn bán sẽ phải trả cho người bán quyền chọn bán một khoản phí giao dịch. Người nắm giữ quyền chọn bán sẽ quyết định thực hiện quyền của mình khi đã thấy có lợi nhuận và người bán quyền chọn bán sẽ có nghĩa vụ phải mua tài sản đó từ người nắm giữ quyền chọn bán. Nếu như trong trường hợp cảm thấy không có lợi vì lý do nào đó thì nắm giữ quyền chọn có thể không thực hiện quyền (còn gọi là hủy hợp đồng).
Bản chất của Call option
Bản chất của Call option
Người mua quyền chọn mua luôn tìm cách kiếm lợi nhuận khi mà giá tài sản cơ sở tăng cao hơn so với mức giá trị của quyền chọn. Ngoài ra, người bán quyền chọn hy vọng rằng giá của tài sản sẽ giảm hoặc ít nhất là không bao giờ tăng cao như giá sẽ thực hiện quyền chọn trước khi nó hết hạn. Khi đó, số tiền nhận được để bán quyền chọn sẽ là mức lợi nhuận cơ bản.
Nếu như giá của chứng khoán cơ bản không tăng vượt mức giá thực hiện quyền chọn trước khi hết hạn thì khi đó người mua quyền chọn sẽ không có lợi khi thực hiện quyền chọn và quyền chọn cũng sẽ không còn giá trị. Người mua sẽ cần phải chịu một khoản lỗ bằng với mức giá đã trả cho quyền chọn mua. Ngoài ra, nếu như giá của chứng khoán cơ bản tăng cao hơn với giá thực hiện quyền chọn thì người mua có thể thực hiện quyền chọn mua lại để sinh lời.
Vai trò của Call option đối với nhà đầu tư
Suy đoán
Quyền chọn mua sẽ cho phép người mua nắm giữ được khả năng thu lợi nhuận từ hoạt động mua bán cổ phiếu trên cơ sở tăng giá trong khi chỉ phải trả một phần nhỏ đối với phần chi phí mua cổ phiếu trong thực tế. Đây là một khoản đầu tư mang lại nguồn lợi nhuận tiềm năng không giới hạn và khoản lỗ thì hạn chế.
Phòng ngừa rủi ro
Những ngân hàng đầu tư và những tổ chức khác sử dụng quyền chọn mua để làm công cụ bảo hiểm rủi ro. Quyền chọn mua có thể sử dụng để mua và bảo vệ những danh mục đầu tư cổ phiếu ngắn hạn hoặc bán đề phòng với trường hợp cổ phiếu rớt giá.
- Đối với người chọn quyền chọn mua
Người mua quyền chọn mua sẽ được gọi là người nắm giữ. Người nắm giữ hy vọng rằng giá sẽ tăng cao hơn với giá thực hiện và trước ngày hết hạn.
Lợi nhuận kiếm được sẽ bằng với số tiền bán hàng trừ đi chi phí thực tế, phí bảo hiểm và bất kỳ khoản phí giao dịch nào liên quan đến việc bán hàng. Nếu như giá không tăng vượt quá với giá thực hiện thì người mua sẽ không thực hiện quyền chọn. Người mua cũng sẽ phải chịu một khoản lỗ bằng với khoản phí bảo hiểm của quyền chọn mua.
- Đối với người bán quyền chọn mua
Người bán quyền chọn mua với hy vọng rằng tài sản đó trở nên vô giá trị khi nó hết hạn. Họ kiếm được tiền bằng cách bỏ túi phí bảo hiểm. Lợi nhuận của họ sẽ bị giảm hay thậm chí có thể dẫn đến lỗ ròng nếu như người mua quyền chọn thực hiện quyền chọn của họ một cách có lợi khi mức giá chứng khoán cơ bản tăng cao hơn với giá thực hiện quyền chọn.
>> Tham khảo: Vị thế là gì? Vị thế mua, bán trong chứng khoán phái sinh
Call option sẽ được thực hiện như thế nào?
Mua quyền chọn mua sẽ cho phép những nhà đầu tư đầu tư một số vốn nhỏ mà có khả năng mang lại lợi nhuận cao từ việc tăng giá đối với chứng khoán cơ bản hoặc để phòng tránh tốt nhất các rủi ro có thể xảy ra. Những nhà đầu tư nhỏ sử dụng quyền chọn để cố gắng biến được số tiền nhỏ thành mức lợi nhuận lớn, trong khi đó các nhà đầu tư và doanh nghiệp dùng quyền chọn để gia tăng doanh thu cơ bản và bảo vệ tài sản giao dịch cổ phiếu của họ.
Quyền chọn mua sẽ được bảo đảm bằng bảo hiểm nếu như người bán quyền chọn mua thực sự sở hữu các cổ phiếu cơ sở. Việc bán quyền chọn mua đối với các cổ phiếu cơ sở này dẫn đến thu nhập được bổ sung và cũng sẽ bù đắp bất kỳ sự sụt giảm dự kiến nào về giá cổ phiếu. Người bán quyền chọn sẽ nhận được “bảo hiểm” khi thua lỗ bởi trong trường hợp người mua quyền chọn sẽ thực hiện quyền chọn của họ, người bán cũng có thể cung cấp cho người mua cổ phần của cổ phiếu đã mua ở mức giá thấp hơn với giá thực hiện của quyền chọn. Lợi nhuận của người bán khi sở hữu các cổ phiếu cơ bản sẽ bị giới hạn ở mức tăng của cổ phiếu trên mức giá thực hiện quyền chọn nhưng người bán lại được bảo vệ khỏi bất kỳ khoản lỗ thực tế nào.
Sự khác biệt giữa quyền chọn mua và quyền chọn bán
Sự khác biệt giữa quyền chọn mua và quyền chọn bán
Một số điểm khác biệt giữa quyền chọn mua và quyền chọn bán chủ yếu như sau:
Ý nghĩa
Với quyền chọn mua thì người mua sẽ trả cho người bán một khoản phí. Người mua sở hữu cũng sẽ có quyền mua tài sản trong tương lai, với một mức giá xác định trước. Tại thời điểm đáo hạn thì dù giá cao hay thấp, người bán sẽ có trách nhiệm bán cho người mua tài sản đó với mức giá đưa ra trong hợp đồng. Còn đối với quyền chọn bán thì người mua sẽ trả phí cho người bán quyền chọn bán. Người mua khi đó có quyền bán tài sản với mức giá đã thỏa thuận tại một thời điểm tương lai. Đến ngày đáo hạn, bên bán sẽ có trách nhiệm mua một lượng tài sản với mức giá đã được thương lượng trước đó.
Mong muốn của người mua
Đối với quyền chọn mua thì người mua luôn mong muốn giá tài sản tăng. Ngược lại, người mua lại mong muốn giá tài sản giảm ở quyền chọn bán.
Khả năng sinh lời
Ở quyền chọn mua thì mức lợi nhuận sẽ không giới hạn bởi giá tài sản gia tăng không giới hạn. Ngược lại, mức lợi nhuận bị giới hạn bởi giá tài sản giảm dần đến mức 0 đối với quyền chọn bán.
Giải pháp mang lại
Với quyền chọn mua thì đây là ông cụ tiền gửi an toàn và gia tăng lợi nhuận. Còn đối với quyền chọn bán thì đây lại là công cụ bảo hiểm, giảm thiểu rủi ro đầu tư.
Một số khái niệm liên quan đến Call Option
Người mua quyền chọn mua (còn gọi là Call buyer): là người có thể thực hiện quyền chọn bất cứ khi nào trước ngày hết hạn. Ngày hết hạn có thể là ba tháng, sáu tháng hay thậm chí một năm .
Người bán quyền chọn mua ( còn gọi là Call writer): là người bán, người viết quyền chọn mua với hy vọng giá tài sản sẽ đi ngang hoặc giảm giá trước khi đến ngày hết hạn. Họ sẽ bán quyền chọn mua trên những tài sản đó và kiếm lợi nhuận từ bảo hiểm.
Kết luận
Hy vọng qua bài viết này của Mytrade các bạn đã nắm được cơ bản phần nào về khái niệm Call Option là gì, đặc điểm cũng như cách thức hoạt động của Call Option. Không riêng gì Call Option mà Put Option cả 2 đều mang những đặc tính của chứng khoán phái sinh nên rất khó để nắm bắt và có mức độ rủi ro cũng khá lớn. Quan trọng là bạn cần hiểu được bản chất và biết sử dụng những chiến lược giao dịch hiệu quả.
Mytrade - nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại thị trường Việt Nam
Để thuận tiện theo dõi quá trình đầu tư trên thị trường chứng khoán thì bạn có thể mở tài khoản giao dịch Online miễn phí và tham gia đầu tư tại Mytrade qua App Mytrade (IOS, Android)hoặc website https://mytrade.vn/. Với sự minh bạch, an toàn và đồng hành suốt chặng đường cùng nhà đầu tư của Mytrade, việc đầu tư của bạn sẽ diễn ra nhanh chóng lại mang lại hiệu quả cao. Tải app ngay nhé!
Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc về Call option hoặc cần hỗ trợ thực hiện giao dịch hãy liên hệ ngay đến Mytrade qua Hotline hỗ trợ 1900966935 – 0983.668.883 để được giải đáp nhanh nhất.
