Trong lĩnh vực về kinh tế nói chung và ngân hàng nói riêng thì chỉ số NIM được sử dụng khá phổ biến nhằm giúp cho các nhà đầu tư có thể xác định được mức độ hiệu quả về nguồn thu nhập của các khoản cho vay. Vậy cụ thể chỉ số NIM là gì? Yếu tố nào gây ảnh hưởng đến chỉ số này? Ý nghĩa và công thức được tính ra sao?
NIM là gì?
NIM là gì?
NIM (viết tắt của cụm từ Net Interest Margin) chính là biên lãi ròng. Chỉ số này cho phép các nhà đầu tư có thể đo lường, so sánh về nguồn thu nhập lãi ròng trong một tổ chức tài chính chuyên tạo ra các sản phẩm kinh doanh như tín dụng và phần lãi suất trả cho các khoản tiền tiết kiệm hoặc chứng chỉ tiền gửi.
Thông thường thì chỉ số NIM sẽ được biểu thị ở dưới dạng tỷ lệ phần trăm (%) giúp ước tính được về một khả năng sắp diễn ra mà không phải là một thông số chính xác. Từ số liệu mà chỉ số NIM tạo ra thì các nhà đầu tư sẽ sử dụng chúng với một số tiêu chí để có thể đánh giá và đưa ra quyết định có nên thực hiện giao dịch góp vốn hay đầu tư vào trong doanh nghiệp này hay không.
Chỉ số NIM cho nhà đầu tư thấy được tình hình hoạt động trong một doanh nghiệp.
- Trường hợp mà chỉ số NIM âm thì hoạt động đầu tư của doanh nghiệp đó đang không được hiệu quả.
- Trường hợp mà chỉ số NIM dương thì doanh nghiệp đó đang hoạt động có lãi. Thường thì các khoản lãi thu từ việc cho vay sẽ cao hơn với phần lãi cần phải trả cho khoản tiền gửi.
Cách tính hệ số NIM như thế nào?
Giống như chỉ số NIM thông thường thì NIM ngân hàng là chỉ số phản ánh về số tiền mà một ngân hàng sẽ thu được từ lãi của các khoản cho vay đối với số tiền mà ngân hàng đang trả lãi cho khoản tiền gửi của khách hàng. Chỉ số NIM sẽ giúp đánh giá được khả năng sinh lời và tăng trưởng trong một ngân hàng.
Công thức để tính hệ số NIM:
NIM = (Thu nhập lãi thuần/Tổng số tài sản sinh lời từ lãi bình quân)*100
Trong đó:
- (1) Thu nhập lãi thuần = Thu nhập lãi cùng với thu nhập tương tự – Chi phí lãi và phần chi phí tương tự.
- (2) Tổng tài sản sinh lời bình quân = Tổng của những khoản tiền gửi ở tổ chức tài chính khác, tiền gửi ở Ngân hàng Nhà nước, đầu tư chứng khoán, mua nợ, cho vay khách hàng.
Lưu ý: Đối với các khoản nói trên không bao gồm về dự phòng giảm giá, dự phòng rủi ro. Nếu như tính NIM theo giá trị năm thì thu nhập lãi thuần sẽ tính đến cuối năm và tổng tài sản lời bình quân sẽ tính trung bình cộng giá trị đầu năm và cuối năm.
Ý nghĩa của hệ số Nim
Ý nghĩa của hệ số Nim là gì?
Chỉ số NIM sẽ phản ánh rằng, việc hội đồng quản trị cũng như nhân viên ngân hàng ở trong mục tiêu duy trì về sự tăng trưởng của các nguồn thu (lãi vay) đối với mức tăng của khoản chi phí (hay lãi tiền gửi) liệu có tốt không.
NIM giúp đo lường về hiệu quả cũng như khả năng sinh lời của một tổ chức tài chính. Vậy chỉ số NIM bao nhiêu là tốt? Chỉ số NIM ở mỗi ngân hàng có sự chênh lệch bởi vì nó phụ thuộc vào quy mô, uy tín, thương hiệu, khách hàng cũng như lãi suất, … và mô hình kinh doanh của từng tổ chức.
Tuy nhiên đa số các nhà đầu tư đều thích chỉ số NIM dương thay vì chỉ số NIM âm. Khi đạt giá trị dương thì phần thu nhập từ cho vay cao hơn với trả tiền gửi tiết kiệm, ngân hàng có lợi nhuận sẽ nhiều hơn. So với khi đạt giá trị âm thì tiền trả lãi tiết kiệm cao hơn với khoản thu từ cho vay.
Ngoài ra, trường hợp mà biên lãi ròng cao hơn thì không có nghĩa chắc chắn phần lợi nhuận sẽ cao hơn, bởi vì nó còn phụ thuộc vào trong tổ chức tài chính hiện đang tập trung vào công cụ tài chính nào. Việc NIM cao hơn phần nào cũng thể hiện được phản ứng linh hoạt của ngân hàng ở trong việc vận dụng các công cụ tài chính cũng như việc điều tiết hoạt động kinh doanh của mình.
Đối với trường hợp âm thì tổ chức tài chính cũng có thể khắc phục bằng cách sử dụng vốn để trả cho khoản nợ chưa thanh toán (lãi tiết kiệm) hay chuyển tài sản đó sang những khoản đầu tư có lợi hơn.
Hệ số NIM không thể phản ánh được chính xác liệu rằng công ty đang hoạt động tốt hay không, bạn cần phải kết hợp cùng với nhiều chỉ số, yếu tố khác nhau để đưa ra được cái nhìn chuẩn xác nhất.
Hệ số NIM của ngân hàng hiện nay
Hệ số NIM của ngân hàng hiện nay
Trong nửa đầu năm 2022 vừa qua thì hệ thống ngân hàng thương mại đã ghi nhận về sự tăng trưởng tín dụng mạnh. Cụ thể, đã tăng từ 15% -16% so với cùng kỳ. Thu nhập lãi thuần theo đó cũng đã gia tăng đáng kể. Tuy nhiên, có nhiều ngân hàng có động thái gia tăng lãi suất huy động, làm cho NIM bị thu hẹp.
Thống kê cho thấy rằng NIM của TPBank đã giảm từ 6,8% trong quý IV/2021 xuống còn 6,4% ở trong quý I/2022, Techcombank cũng giảm từ 6,9% xuống còn 6,5%, Bac A Bank đã giảm từ 2,9% xuống còn 2,2%. Trong khi đó thì VPBank tăng từ 9% lên 9,3% và NCB tăng từ 4,5% lên 4,9%.
Đánh giá về triển vọng NIM trong nửa cuối 2022, nhiều ý kiến cho rằng sẽ có sự phân hoá một cách không đồng đều. Nguyên nhân chính đến từ chênh lệch giữa tốc độ huy động vốn và sự tăng trưởng tín dụng của mỗi nhà băng. Đồng thời việc thu hẹp room tín dụng hiện nay cũng sẽ làm cho thu nhập lãi thuần giảm, kéo theo đó thì hệ số NIM sụt giảm.
Yếu tố gây ảnh hưởng đến chỉ số NIM
Yếu tố gây ảnh hưởng đến chỉ số NIM
Thực tế thì ngân hàng luôn có nhiều sự biến động liên tục. Nhưng nhờ vào chỉ số NIM ở trong các báo cáo tài chính thì ngân hàng có thể xem xét và đưa ra được những chiến lược điều chỉnh và bổ sung cho các hoạt động kinh doanh. Có hai yếu tố gây chính ảnh hưởng đến NIM là nhu cầu khách hàng cùng với chính sách tiền tệ của chính phủ.
Nhu cầu khách hàng
Khi mà chính sách tiền tệ của Nhà nước đã được điều chỉnh lại phù hợp với sự biến động của thị trường. Dựa vào đó, mỗi một khách hàng sẽ có nhu cầu khác nhau đối với khoản vay vốn hoặc gửi tiết kiệm.
- Các nhu cầu về khoản gửi tiết kiệm nếu như lớn hơn các khoản vay, biên lãi ròng NIM cũng sẽ giảm. Khi đó, ngân hàng cần phải trả lãi nhiều hơn đối với số tiền nhận được.
- Trái lại với những nhu cầu về khoản vay nếu như cao hơn khoản tiết kiệm thì biên lãi ròng NIM cũng sẽ có xu hướng tăng lên
Chính sách tiền tệ của Nhà Nước
Chính sách tiền tệ và những quy định của Nhà nước, Chính phủ về mức lãi suất khi được ban hành, thực hiện cũng gây ảnh hưởng đến chỉ số biên lãi ròng NIM. Các mức lãi suất ở trên thị trường có sự thay đổi, biến động sẽ ảnh hưởng đến quyết định đi vay mượn hoặc gửi tiền tiết kiệm của khách hàng.
- Trường hợp mà lãi suất thấp thì những người tiêu dùng sẽ có xu hướng đi vay tiền nhiều hơn đối với gửi tiết kiệm. Từ đó thì chỉ số NIM sẽ cao lên theo thời gian.
- Trường hợp mà lãi suất cao thì đồng nghĩa các khoản vay cũng dần trở nên đắt hơn. Nhu cầu vay tiền cũng sẽ ít đi và các khoản tiết kiệm lúc này chính là sự lựa chọn hấp dẫn. Người tiêu dùng khi lựa chọn tiết kiệm nhiều hơn thì chỉ số NIM cũng sẽ thấp đi.
Một số chính sách về điều tiết tài khóa hoặc điều hướng dòng tiền của ngân hàng cũng sẽ gây ảnh hưởng đến chỉ số NIM. Hiểu đơn giản rằng khi Nhà nước có một sự thay đổi nhỏ nào đó về mức lãi suất. Từ đó gây ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền ở trên thị trường, không riêng biệt gì ngân hàng, dẫn đến chỉ số NIM cũng sẽ biến động theo.
Kết luận
NIM là một chỉ số quan trọng giúp nhà đầu tư đánh giá về khả năng sinh lời của những tài sản có lãi của một ngân hàng. Qua đó, gián tiếp phản ánh về tình hình kinh doanh cũng như tiềm năng của cổ phiếu ngân hàng ở trong thời gian tới.
Nếu như nhà đầu tư đang còn bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ tham gia giao dịch ở trên thị trường khoán Việt Nam thì hãy liên hệ ngay với Mytrade chúng tôi qua HOTLINE 1900 966 935 – 0983 66 88 83 để được các chuyên gia tài chính giải đáp một cách chính xác và nhanh nhất. Tải ngay app MyTrade hôm nay để nhà đầu tư trải nghiệm được nền tảng đầu tư chứng khoán mới tại:
– Apple Store: https://apps.apple.com/us/app/mytrade-đầu-tư-cho-mọi-người/id1610468053
– Google Play: https://play.google.com/store/apps/details?id=vn.ftv.mytrade
Trên đây là những thông tin tổng quan về Nim là gì. Bên cạnh đó, Anfin cũng cung cấp cho bạn về ý nghĩa, yếu tố ảnh hưởng,... Từ đó bạn có thể xem xét về tình hình kinh doanh của ngân hàng. Theo dõi Anfin để có thêm nhiều kiến thức về lĩnh vực tài chính nhé!
Tải app MyTrade để trải nghiệm được nền tảng đầu tư chứng khoán mới tại thị trường Việt Nam
