Ngoài các sàn chứng khoán nổi bật như HNX, HoSE, UpCOM thì sàn OTC cũng là một trong những sàn chứng khoán phổ biến thu hút sự tham gia của rất nhiều nhà đầu tư. Là một thị trường phi tập trung, nên thị trường chứng khoán có những đặc điểm khác biệt so với các thị trường tập trung mà nhà đầu tư cần nắm bắt để giao dịch trên sàn hiệu quả hơn. Sàn chứng khoán OTC cũng là nơi mà các nhà đầu tư tìm kiếm các mã cổ phiếu chưa được lên sàn, giao dịch tiền ảo… Vậy hãy cùng với chúng tôi tìm hiểu ngay về khái niệm sàn OTC là gì, đặc điểm của thị trường này và những ưu nhược điểm của sàn chứng khoán OTC ngay sau đây nhé !
Sàn chứng khoán OTC là gì?
Sàn giao dịch OTC
Trước tiên chúng ta sẽ cùng nhau đến với khái niệm sàn chứng khoán OTC là gì, tìm hiểu OTC là viết tắt của từ gì và thị trường OTC là gì?
Sàn chứng khoán OTC hay thị trường OTC là một sàn giao dịch phi tập trung. Một số cách gọi khác của sàn chứng khoán OTC là thị trường chứng khoán tự do, thị trường mạng, thị trường phi tập trung, thị trường báo điện tử. OTC là tên gọi tắt của từ Over The Counter trong tiếng Anh, có nghĩa là giao dịch thực hiện tại quầy.
Hiện tại hoạt động của thị trường OTC được diễn ra không phụ thuộc vào một địa điểm giao dịch cố định như ở các thị trường giao dịch tập trung, mà sẽ dựa vào một hệ thống được vận hành với cơ chế chào giá cạnh tranh và với việc tự thỏa thuận thương lượng cùng với sự hỗ trợ của các phương tiện thông tin. Do đó, thị trường OTC thường không có một mặt bằng cố định nào để thực hiện giao dịch tập trung.
Các công ty chứng khoán sẽ cùng nhau duy trì hoạt động của thị trường OTC này. Việc giao dịch trên thị trường được thực hiện thông qua hệ thống điện thoại và mạng internet cùng với sự hỗ trợ của các thiết bị đầu và cuối.
Cổ phiếu OTC - Giá mua hoặc bán cổ phiếu OTC
Cổ phiếu OTC là loại cổ phiếu chưa được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán như HoSE, HNX và cũng chưa được đăng ký trên sàn chứng khoán UpCOM. Cổ phiếu trên sàn chứng khoán OTC được chia thành hai loại chính sau đây:
- Các cổ phiếu OTC có mã lưu ký là loại cổ phiếu được những trung tâm lưu ký chứng khoán VSD quản lý
- Cổ phiếu OTC mà chưa có mã lưu ký là loại cổ phiếu được phòng quản lý cổ đông của công ty phát hành hoặc các công ty chứng khoán quản lý sổ cổ đông sẽ quản lý.
Phương thức để giao dịch cổ phiếu trên sàn chứng khoán OTC đó là "thuận mua, vừa bán" và cũng không bị tác động bởi bất cứ yếu tố bên ngoài nào như giới hạn giá, lượng cổ phiếu.
Giá mua bán của cổ phiếu OTC không được quy định các mức giá cố định mà sẽ thường phụ thuộc vào thỏa thuận của hai bên mua và bán. Một số mã chứng khoán OTC đã lên sàn được một thời gian dài sẽ có giá cụ thể cho người mua dễ dàng tham khảo và lựa chọn. Còn thông thường để mua hoặc bán chứng khoán OTC thì các nhà đầu tư cần liên hệ với tổ chức phát hành rồi sau đó mới tiến hành thương lượng để có giá tốt nhất trong việc mua và bán.
Đặc điểm của thị trường OTC
Sàn giao dịch chứng khoán OTC
Thị trường chứng khoán OTC có những đặc điểm chính như sau:
- Hoạt động của các nhà đầu tư trên thị trường OTC không phải là hoạt động độc lập mà họ thường trao đổi thông tin qua lại lẫn nhau thông qua các tổ chức cộng đồng, diễn đàn, hội nhóm.
- Hoạt động của thị trường OTC chịu sự chi phối của hệ thống các loại Luật chứng khoán
- Ngoài ra, thị trường OTC không giao dịch tại địa điểm nhất định hay các sàn chứng khoán.
Thị trường OTC tại Việt Nam
Trong những năm qua, thị trường OTC tại Việt Nam vẫn luôn là một kênh đầu tư hấp dẫn không chỉ có các doanh nghiệp mà còn có cả các nhà đầu tư cũng tham gia với số lượng ngày càng đông đảo hơn. Các doanh nghiệp tham gia thị trường OTC thì trong hơn một triệu doanh nghiệp của nền kinh tế chỉ có khoảng 1% tương đương với vài trăm doanh nghiệp được niêm yết trên thị trường tập trung. Số lượng lớn các doanh nghiệp còn lại sẽ tham gia vào thị trường phi tập trung để có những cơ hội tiếp cận nguồn vốn từ công chúng.
Còn đối với những công chúng tham gia thị trường OTC thì tại đây mở ra nhiều cơ hội đầu tư đa dạng với các mã cổ phiếu cũng như mức giá hấp dẫn so với giá cổ phiếu tại các thị trường tập trung.
Thực trạng hoạt động của thị trường chứng khoán OTC tại Việt Nam trong những năm gần đây đều cho thấy việc đầu tư cổ phiếu trên thị trường OTC có cơ hội mang lại lợi nhuận rất cao, trong đó cổ phiếu về lĩnh vực tài chính, ngân hàng đặc biệt được chú ý hơn cả. So sách với cổ phiếu trên các thị trường truyền thống hiện nay, thì cổ phiếu trên thị trường OTC được nhìn nhận rõ ràng khi có những tiềm năng sinh lời hấp dẫn hơn rất nhiều lần.
Hiện nay, một số công ty môi giới tại Việt Nam tổ chức các sàn chứng khoán OTC với mục đích hoạt động chính là cung cấp việc giao dịch, mua bán cổ phiếu của các công ty chưa niêm yết.
Một số sàn OTC quy mô và uy tín tại Việt Nam hiện tại có thể kể đến như sàn VnDirect, Vietstock. Ngoài giao dịch các cổ phiếu trên sàn OTC còn có chức năng giúp các nhà đầu tư giao dịch các sản phẩm khác như chỉ số, các sản phẩm phái sinh OTC và sự hỗ trợ từ các nhà môi giới quốc tế.
Những ưu điểm và hạn chế của sàn OTC
Mỗi loại sàn chứng khoán OTC sẽ có những ưu điểm và nhược điểm riêng biệt mà qua đó các nhà đầu tư có thể nắm bắt để có sự am hiểu về thị trường, từ đó có những chiến lược đầu tư khôn ngoan. Hãy cùng với chúng tôi tìm hiểu cụ thể về những ưu điểm và nhược điểm của sàn chứng khoán OTC ngay sau đây:
Về ưu điểm
Đầu tiên phải kể đến sàn giao dịch OTC có sự linh hoạt trong cơ chế định giá tài sản giao dịch thông qua việc người mua và người bán có thể tự thỏa thuận và thương lượng giá cả với nhau.
Giá cổ phiếu trên sàn OTC thấp hơn so với giá cổ phiếu trên các sàn HNX hay HoSE. Như vậy chỉ với số vốn nhỏ các nhà đầu tư có thể sở hữu những mã cổ phiếu OTC tiềm năng. Ngoài ra, người mua và người bán trên sàn OTC cũng tiết kiệm được nhiều khoản chi phí như phí quản lý, phí giao dịch.
Đặc biệt hơn cả là các mã chứng khoán OTC có tiềm năng sinh lời rất cao
Một ưu điểm đáng chú ý cuối cùng đó là các nhà đầu tư có thể giao dịch tiền điện tử như Bitcoin, Ethereum trong khi các sàn giao dịch tập trung hiện nay chưa hợp pháp hóa các loại hình giao dịch này.
Về nhược điểm
- Chứng khoán OTC có tính thanh khoản thấp hơn so với cấp chứng khoán của những sàn giao dịch tập trung. Mặc dù các mã cổ phiếu OTC có thể đem lại lợi nhuận cao tuy nhiên rủi ro đi kèm đó cũng rất lớn.
- Các cổ phiếu trên sàn đôi khi không được rõ ràng và minh bạch, có thể gây ra thiệt hại cho các nhà đầu tư.
- Ngoài ra, thị trường OTC còn chưa được thống nhất bởi chưa có các quy định rõ ràng và cụ thể khi giao dịch.
So sánh sự khác biệt giữa sàn OTC với một số sàn chứng khoán khác
Sàn OTC Việt Nam
Để các bạn đọc có thể nắm được sâu sắc hơn về thị trường OTC thì chúng tôi thực hiện việc so sánh sàn OTC với các sàn chứng khoán khác. Nói cụ thể hơn là tìm hiểu sự khác biệt giữa thị trường Sở giao dịch và thị trường OTC. Qua đó, các nhà đầu tư có thêm góc nhìn khách quan về thị trường OTC để có những quyết định đúng đắn hơn trong đầu tư.
- Điểm giống nhau giữa thị trường Sở chứng khoán và thị trường OTC
Hoạt động của cả hai thị trường này đều sẽ chịu sự chi phối của hệ thống các điều khoản trong Luật chứng khoán.
- Điểm khác nhau giữa thị trường Sở giao dịch và thị trường OTC
+ Thị trường Sở giao dịch tập trung qua sàn giao dịch, thị trường OTC không giao dịch qua sàn
+ Thị trường Sở giao dịch thông qua niêm yết giá chứng khoán trên sàn, còn thị trường OTC giao dịch bằng cơ chế thương lượng và thỏa thuận về giá cả
+ Thị trường Sở giao dịch có độ rủi ro thấp còn thị trường OTC có độ rủi ro cao
+ Thị trường Sở giao dịch được Sở giao dịch quản lý, còn thị trường chứng khoán OTC được VSD hoặc phòng Quản lý cổ đông của công ty phát hành hoặc công ty Chứng khoán giữ số cổ đông quản lý và còn tùy vào loại cổ phiếu OTC đó là gì.
+ Thị trường Sở giao dịch thường thực hiện thanh toán bởi VSD dựa vào kết quả bù trừ đa phương với thời gian thanh toán T+2 (tiền) và T+3 (chứng khoán) cụ thể. Còn thị trường chứng khoán OTC thực hiện thanh toán với cơ chế vô cùng linh hoạt và đa dạng.
Phương thức giao dịch trên sàn OTC hiện nay
Các nhà đầu tư mới tìm hiểu sẽ cần nắm được phương thức giao dịch trên sàn OTC để có thể tìm ra những định hướng đầu tư và chiến lược giao dịch cho phù hợp. Sau đây là các bước lần lượt để có thể giao dịch mua bán trên sàn chứng khoán OTC một cách thành công nhất:
- Bước 01: Bạn cần đăng ký một tài khoản giao dịch tại sàn OTC bằng cách tới trực tiếp tại các trụ sở hoặc chi nhánh của sàn
- Bước 02: Khi đã có tài khoản giao dịch thì bước tiếp theo bạn cần tìm kiếm các mã chứng khoán được đăng bán trên sàn OTC.
- Bước 03: Bạn cần lựa chọn mã cổ phiếu OTC muốn mua để nghiên cứu về doanh nghiệp cũng như các yếu tố khác để ra được quyết định đúng đắn có nên mua hay không?
- Bước 04: Cuối cùng, các bạn cần tiến hành liên hệ với tổ chức phát hành và thỏa thuận nếu mua cổ phiếu đó.
Phương thức giao dịch trên sàn OTC chỉ gói gọn trong 04 bước đơn giản. Tuy nhiên, để thành công trên thị trường này là cả một quá trình tìm tòi, học hỏi và tích lũy kinh nghiệm của các nhà đầu tư.
Giao dịch của sàn OTC thường phù hợp với những đối tượng nào?
Nhiều nhà đầu tư thắc mắc có phải giao dịch OTC chỉ phù hợp với những nhà đầu tư tổ chức và các nhà đầu tư cá nhân có số vốn nhiều hoặc cao hay không?
Câu trả lời là thực tế thị trường OTC mở ra cơ hội đầu tư cho mọi đối tượng, bao gồm nhà đầu tư vốn thấp và nhà đầu tư vốn cao. Các bạn không nhất thiết phải có số vốn lớn để có thể giao dịch trên thị trường OTC. Bởi khối lượng giao dịch OTC chủ yếu phụ thuộc vào cả bên bán lẫn bên mua chứng khoán.
Tham khảo một số kinh nghiệm quan trọng khi giao dịch trên sàn OTC
Mua bán chứng khoán sàn OTC
Việc giao dịch trên sàn OTC thường được các chuyên gia hàng đầu nhận định là một kênh đầu tư an toàn. Tuy nhiên, đó là trong trường hợp các nhà đầu tư chọn được những nhà môi giới đảm bảo uy tín, những đơn vị cần được quản lý bởi Luật chứng khoán và có giấy phép hoạt động rõ ràng, minh bạch.
Bất kỳ thị trường giao dịch tài chính nào cũng tồn tại những rủi ro nhất định và nhà đầu tư cũng cần có sự tìm hiểu cũng như lập lên các kế hoạch dự phòng để việc đầu tư thành công. Sau đây là một số kinh nghiệm được đúc rút bởi các chuyên gia trên thị trường chứng khoán giúp các nhà đầu tư giao dịch hiệu quả hơn trên sàn OTC:
- Tránh để các danh mục đầu tư có khối lượng giao dịch quá thấp
Việc mua những cổ phiếu có khối lượng giao dịch thấp thường sẽ dẫn đến khả năng thanh khoản của cổ phiếu đó thấp. Đồng thời, giá trị trên thị trường OTC cũng khó có sự tăng trưởng nhanh chóng. Đây là vấn đề quan trọng mà các nhà đầu tư cũng cần đặc biệt lưu ý để tránh việc không thu hồi được vốn.
- Không tham gia khi thị trường đang có biến động mạnh mẽ
Khi thị trường có biến động mạnh thì sẽ không phải thời điểm tốt để các nhà đầu tư tham gia vào. Mặc dù vậy, các nhà đầu tư có thể giao dịch thông qua môi giới trên sàn OTC. Biến động của thị trường đồng nghĩa với việc giá chứng khoán liên tục tăng hoặc giảm tạo ra những chênh lệch lớn về khoảng giá. Khi các nhà môi giới có thể giúp các nhà đầu tư kiếm được một khoản lợi nhuận từ những cơ hội này.
- Cần đa dạng hóa những danh mục đầu tư tránh dồn tất cả tài sản vào cùng một danh mục
Dù các bạn tham gia đầu tư trên thị trường nào thì việc dồn hết tài sản vào một danh mục duy nhất là điều không nên làm, bởi rủi ro của việc này ảnh hưởng rất cao, có thể gây thiệt hại lớn cho tài sản của các nhà đầu tư. Do đó các nhà đầu tư nên phân bổ nguồn vốn của mình vào đa dạng các danh mục khác nhau, đó là một cách khôn ngoan để phân tán rủi ro sau đầu tư.
Kết luận
Kiến thức về thị trường chứng khoán là vô cùng rộng lớn, bất kể các bạn là nhà đầu tư mới hay đã có kinh nghiệm lâu năm nhưng để có những quyết định giao dịch hiệu quả thì việc học hỏi, trang bị thêm kiến thức là việc phải thực hiện thường xuyên. Mong rằng qua bài viết trên về sàn OTC, các bạn đã nắm được khái niệm sàn OTC là gì, đặc điểm của sàn và những ưu nhược điểm của thị trường OTC này cũng như những kinh nghiệm để giao dịch OTC một cách hiệu quả nhất. Chúc các nhà đầu tư luôn có những quyết định đầu tư thành công!
Mytrade – nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại Việt Nam hiện nay
Năm 2022, tại thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn luôn được đánh giá là kênh đầu tư hấp dẫn bởi rất nhiều yếu tố. Nếu bạn muốn bắt tay vào chứng khoán mà chưa có kinh nghiệm thì có thể liên hệ ngay với chúng tôi tại Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ FTV của chúng tôi. Tại đây, các bạn sẽ được tư vấn về cách phòng ngừa rủi ro và cách đầu tư sinh lời tốt từ những chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư của FTV.
Để biết thêm các thông tin chi tiết về sàn OTC là gì, vui lòng liên hệ ngay đến MyTrade thông qua số HOTLINE 0983 668 883 hoặc truy cập nhanh vào website https://mytrade.vn/ để được các chuyên gia hỗ trợ tư vấn nhanh chóng.