Sàn Upcom là gì? Quy định trên sàn Upcom

Các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay thường sẽ giao dịch nhiều nhất trên sàn giao dịch thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) và sàn giao dịch Hà Nội (HNX). Bên cạnh 2 loại sàn phổ biến này ra thì cũng có sàn giao dịch Upcom. Vậy sàn Upcom là gì? Chúng ta hãy cùng tham khảo trong bài viết của Mytrade dưới đây nhé.

Sàn Upcom là gì?

Sàn Upcom là gì?

Upcom (viết tắt của cụm từ Unlisted Public Company Market) thị trường của các công ty đại chúng chưa niêm yết. Sàn Upcom chính là nơi tập hợp những công ty cổ phần hay trách nhiệm hữu hạn, phát hành chứng khoán ra ngoài công chúng nhưng chưa được niêm yết. Sàn này hoạt động dưới sự quản lý trực tiếp của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (Sàn HNX).

Khi mà cổ phiếu của công ty chưa đăng ký hay không có đủ điều kiện niêm yết trên sàn giao dịch HoSE cũng như sàn HNX thì chúng sẽ được giao dịch ở trên sàn Upcom hoặc thị trường Upcom.

Nơi đây chính là trạm trung chuyển chứng khoán khuyến khích những công ty chưa niêm yết tham gia vào đầu tư. Ra đời vào năm 2009, lúc ban đầu chỉ có 10 doanh nghiệp nhưng đến hiện nay đã lên đến hàng trăm các công ty từ lớn đến nhỏ. Với sự minh bạch và công khai trong quy định, chính sách, giao dịch đơn giản thì sàn giao dịch Upcom được yêu thích hơn bao giờ hết.

Ưu điểm và hạn chế của sàn Upcom

Sau đây chính là một số những điểm lợi và hạn chế của sàn Upcom mà các nhà đầu tư cần lưu ý:

Ưu điểm

Những ưu điểm nổi bật của sàn giao dịch Upcom chính là:

• Sàn Upcom hoạt động công khai, minh bạch và cam kết mang lại sự an toàn, uy tín đến khách hàng. Dưới sự giám sát, quản lý trực tiếp đến từ trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội thì sàn Upcom đã được đánh giá tốt hơn so với sàn OTC.
• Nhà đầu tư có thể tiếp cận được đến rất nhiều doanh nghiệp tốt thông qua cổng thông tin của sàn giao dịch HNX bởi sự liên kết chặt chẽ của hai sàn này mà quá trình giao dịch tập trung được diễn ra nhanh chóng và dễ dàng, an toàn cho cả những người bán lẫn người mua.
• Các công ty lựa chọn sàn Upcom để đo lường được mức độ tăng trưởng của cổ phiếu phát hành, đồng thời tạo đòn bẩy để việc thực hiện niêm yết trên sàn giao dịch HOSE và HNX được dễ dàng hơn sau này. Sàn Upcom cũng chính là nơi để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận nhiều các nhà đầu tư.

Hạn chế

• Tính rủi ro của chứng khoán tại sàn giao dịch Upcom cao hơn so với các sàn khác. Cũng vì vậy mà mức giá giao dịch cũng khá thấp. Bạn vẫn có thể kiếm được tiền lời nếu như chịu nghiên cứu và tìm hiểu kỹ.
• Một số mã chứng khoán đã không còn giao dịch và tính thanh khoản thấp.
• Sàn Upcom thích hợp để cho hoạt động đầu cơ hơn là đầu tư. Bởi biên độ giao động của sàn sẽ là cộng trừ 15%. Trong khi các sàn sàn HOSE là cộng trừ 7.5% và HNX là cộng trừ 10%.
• Nếu như so sánh với hai sàn lớn HOSE và HNX thì tiêu chuẩn của sàn Upcom sẽ thấp hơn.

Nhóm cổ phiếu trên sàn Upcom

Nhóm cổ phiếu trên sàn Upcom

Cổ phiếu trên sàn giao dịch Upcom sẽ được chia thành ba nhóm lớn như sau:

• UpCom Large: Đây chính là nhóm tập hợp các mã cổ phiếu của tổ chức phát hành có số vốn chủ sở hữu ít nhất là 1.000 tỷ đồng.
• Upcom Medium: Nhóm này bao gồm những cổ phiếu thuộc các công ty có vốn chủ sở hữu từ 300 đến dưới 1.000 tỷ đồng.
• Upcom Small: Đối với những cổ phiếu của công ty có số vốn chủ sở hữu từ 10 tỷ đến dưới 300 tỷ đồng.

Có thể thấy rằng, 3 nhóm cổ phiếu ở sàn Upcom nói trên đã được chia ra dựa theo quy mô của các doanh nghiệp phát hành. Những công ty càng lớn thì cổ phiếu của họ cũng sẽ càng có giá trị và duy trì tăng trưởng trong dài hạn, ít có sự biến động. Các công ty nhỏ hơn mặc dù giá trị cổ phiếu thấp nhưng phần thu nhập của cổ đông sẽ có được sự đột phá nhanh chóng.

Vì vậy việc lựa chọn sở hữu cổ phiếu nào cho phù hợp mục tiêu đầu tư của mình là một điều rất quan trọng.

>> Tham khảo thêm: Sàn HoSE là gì? Phương thức, nguyên tắc hoạt động sàn HoSE

Quy định giao dịch trên sàn Upcom

Quy định trên sàn Upcom

Để có thể trở thành một nhà đầu tư thành công ở trên sàn Upcom thì bạn cần phải quan tâm đến một số vấn đề quan trọng sau đây:

Phương thức giao dịch

Sàn Upcom, hiện nay đang có 2 phương  thức giao dịch chính:

• Khớp lệnh liên tục: chính là phương thức giao dịch sẽ được hệ thống thực hiện trên cơ sở so khớp lệnh mua và lệnh bán chứng khoán ngay khi mà lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch. Giá khớp chính là mức giá của những lệnh giới hạn đối ứng đang nằm chờ ở trên sổ lệnh.
• Khớp lệnh thỏa thuận: chính là phương thức giao dịch mà bên mua và bên bán sẽ tự thỏa thuận với nhau về những điều kiện giao dịch, sau đó thì thông báo cho công ty chứng khoán để ghi nhận kết quả thực hiện giao dịch vào hệ thống giao dịch. Hoặc bên mua/ bên bán sẽ thông qua công ty chứng khoán để tìm được đối tác giao dịch thỏa thuận đối ứng.

Nguyên tắc khớp lệnh 

Sàn Upcom được thực hiện theo hai nguyên tắc khớp lệnh là:

• Ưu tiên về thời gian: Nếu như có cùng mức giá thì mức độ ưu tiên khớp lệnh sẽ được dành cho ai đặt lệnh trước.
• Ưu tiên về giá: Giá bán thấp hơn sẽ được xếp trước nếu như bạn trong vị thế bán. Giá mua cao hơn sẽ được xếp trước nếu như bạn trong vị thế mua.

Thời gian giao dịch trên sàn Upcom

Quy định về thời gian để giao dịch trên sàn Upcom như sau:

• 9h00 – 11h30: là thời gian khớp lệnh liên tục I 
• 11h30 – 13h00: là thời gian nghỉ giữa phiên
• 13h00 – 15h00: là thời gian khớp lệnh liên tục II
• 9h00 – 11h30 và 13h00 – 15h00: là thời gian khớp lệnh thỏa thuận 

Cũng giống như sàn Hose, HNX thì sàn Upcom nghỉ giao dịch vào thứ bảy, chủ nhật và các ngày lễ.

Đơn vị yết giá/ bước giá

Áp dụng đối với cổ phiếu: 

• Giao dịch khớp lệnh: bước giá là 100 đồng.
• Giao dịch thỏa thuận: Không có quy định.

Cách tính mức giá tham chiếu trên sàn Upcom

Giá tham chiếu chính là giá lấy bình quân gia quyền giá những giao dịch khớp lệnh liên tục ở trong ngày giao dịch liền kề trước đó. Giá bình quân gia quyền = Giá trị/ khối lượng giao dịch.

Biên độ giao động giá trên sàn Upcom

• Đối với cổ phiếu:

Biên độ dao động giá quy định ở trong ngày đối với cổ phiếu là ± 15% so với mức giá tham chiếu.

Mức giá tối đa (Giá trần) = Giá tham chiếu x (1 + 15%)

Mức giá tối thiểu (Giá sàn) = Giá tham chiếu x (1 – 15%)

Lưu ý:

• Đối với cổ phiếu mới niêm yết hay giao dịch trở lại sau khi mà bị tạm ngừng giao dịch 25 ngày liên tiếp thì biên độ dao động giá ở trong ngày giao dịch đầu tiên là ±40% so với mức giá tham chiếu.
• Đối với trường hợp trả cổ tức hoặc thưởng bằng cổ phiếu quỹ cho các cổ đông hiện hữu ở trong ngày không hưởng quyền hay trả cổ tức bằng tiền lớn hơn hay bằng mức giá bình quân gia quyền trong ngày giao dịch liền trước của ngày không hưởng quyền thì biên độ dao động giá sẽ là ±40% so với giá tham chiếu.
• Đối với trái phiếu

Không có bất kỳ quy định nào về biên độ giao động giá đối với trái phiếu. 

Giá giao dịch của trái phiếu sẽ được xác định bởi thị trường cung và cầu.

Đơn vị giao dịch

Đơn vị giao dịch chính là một điều bạn cần phải biết để có thể mua hoặc bán ở trên sàn Upcom, cụ thể:

• Đối với giao dịch khớp lệnh theo lô chẵn thì đơn vị giao dịch chính là 100 cổ phiếu/ trái phiếu.
• Đối với giao dịch khớp lệnh hay thỏa thuận theo lô lẻ thì đơn vị giao dịch sẽ là từ 1-99 cổ phiếu/ trái phiếu.
• Đối với giao dịch thỏa thuận thì sẽ không có bất kỳ quy định nào về đơn vị giao dịch.

Điều kiện:

• Giao dịch theo lô lẻ và giao dịch thỏa thuận thì sẽ không được thực hiện vào ngày đầu tiên mà giao dịch cổ phiếu mới niêm yết hoặc cổ phiếu mới trở lại ở sau 25 ngày tạm ngừng giao dịch. 
• Giao dịch lô lẻ và giao dịch thỏa thuận sẽ được phép thực hiện khi mà đã xác lập được mức giá tham chiếu (giá mở cửa bắt đầu của phiên giao dịch) từ kết quả của phương thức khớp lệnh liên tục. 
• Giao dịch theo lô lẻ sẽ ít khi được giao dịch trên thị trường, bởi việc giao dịch lô lẻ sẽ có tính thanh khoản rất thấp, chỉ khớp lệnh khi mà có người đặt lệnh mua lô lẻ, không xảy ra các trường hợp lô lẻ khớp với lô chẵn. 

Lệnh giao dịch trên sàn Upcom

Tại sàn Hose, HNX sẽ có nhiều lệnh để bạn có thể đặt như lệnh thị trường (ví dụ: ATC, ATO, MP…), tuy nhiên ở sàn Upcom chỉ có 1 lệnh đặt duy nhất đó chính là lệnh giới hạn LO (Limit Order).

Lệnh LO là lệnh mà các nhà đầu tư muốn mua hoặc bán cổ phiếu giá bao nhiêu thì sẽ đặt ra giá bấy nhiêu, ngưỡng đặt lệnh nằm ở trong giao động giá sàn và giá trần.

Ngay khi được nhập vào hệ thống thì lệnh này sẽ có hiệu lực lập tức, chỉ khi mà bạn hủy bỏ lệnh hoặc kết thúc phiên giao dịch thì lệnh sẽ tự động bị hủy (khi chưa được khớp lệnh).

Sửa, hủy lệnh ở trong phiên giao dịch

Để sửa, hủy lệnh ở trong giao dịch sẽ có 2 trường hợp xảy ra:

• Thứ nhất, đối với các giao dịch khớp lệnh

Bạn chỉ được sửa (bao gồm về sửa giá và khối lượng) và hủy lệnh (mua hoặc bán) đối với những lệnh chưa khớp. Thứ tự ưu tiên của lệnh sau khi sửa thì được xác định như sau:

Trường hợp sửa khối lượng giảm: Thì thứ tự ưu tiên của lệnh sẽ không thay đổi.

Trường hợp sửa khối lượng tăng hay sửa giá: Thì thứ tự ưu tiên của lệnh được tính kể từ khi mà lệnh sửa được nhập vào hệ thống giao dịch.

• Thứ hai, đối với những giao dịch thỏa thuận

Giao dịch thỏa thuận đã tiến hành nhập vào hệ thống sàn Upcom thì sẽ không được phép hủy bỏ.

>> Tham khảo thêm: NYSE là gì? Tìm hiểu về sàn giao chứng khoán New York

Điều kiện để doanh nghiệp niêm yết trên sàn Upcom

Điều kiện để doanh nghiệp niêm yết trên sàn Upcom

Cũng như các sàn chứng khoán HOSE và HNX thì để được niêm yết trên sàn Upcom, công ty cũng cần phải tuân theo một số điều kiện sau:

• Về vốn điều lệ: Điều kiện đầu tiên chính là vốn điều lệ của công ty tính từ thời điểm chào bán cần phải đạt từ 10 tỷ đồng vốn điều lệ với phần giá trị đúng ghi trên sổ kế toán. 
• Điều kiện thứ hai đó chính là trong vòng 5 năm trước công ty cần phải hoạt động kinh doanh tốt và có được lợi nhuận, không được có lỗ lũy kế cho đến thời điểm đang muốn đăng ký niêm yết. 
• Công ty cần phải được sự thông qua của Đại hội đồng cổ đông về hoạt động chào bán cũng như niêm yết cổ phiếu với những phương án xây dựng cách sử dụng nguồn vốn.

Ngoài ra thì công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Upcom cũng cần phải đảm bảo về việc cung cấp thông tin nhất định như nộp lại bản báo cáo tài chính định kỳ hàng năm.

Một số lưu ý về chỉ số Upcom Premium

Chỉ số Upcom Premium chỉ có ở trên sàn Upcom, nó chính là cơ sở để lọc ra một rổ những cổ phiếu tốt nhất trên thị trường. Chỉ số này sẽ được trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội tạo ra với các yêu cầu đánh giá rất nghiêm ngặt. Để có thể được lựa chọn vào rổ chỉ số Upcom Premium thì tổ chức phát hành cần phải đảm bảo được những tiêu chí về kinh tế tài chính cũng như quy định luật pháp tại Trung tâm chứng khoán.

Theo đó: 

• Công ty cần phải có vốn điều lệ từ 120 tỷ trở lên thì tình hình kinh doanh có lãi, không lỗ lũy kế ở trong những năm liền kề. Hoặc có số vốn điều lệ từ 30 tỷ trở lên cùng với  một tỷ lệ lợi nhuận sau thuế chia cho vốn chủ sở hữu lớn hơn 5%, đảm bảo sẽ không lỗ lũy kế.
• Công ty thực hiện kế toán, kiểm toán độc lập và công bố báo cáo tài chính công khai của năm tài chính gần nhất ở trong thời gian quy định cụ thể.

Sàn Upcom sau khi đưa danh sách những mã cổ phiếu thuộc rổ chỉ số Upcom Premium thì lại chia ra thành 3 nhóm nhỏ khác là UpCom Large, Upcom Medium và Upcom Small như trên.

Những lưu ý khi giao dịch ở trên sàn Upcom

Khi giao dịch tại sàn Upcom thì bạn cần lưu ý một số vấn đề sau để nâng cao hiệu quả đầu tư:

• Lựa chọn doanh nghiệp có được nguồn lực kinh tế, công khai tài chính rõ ràng và minh bạch. Ưu tiên cho các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh, uy tín và phần giá cả hợp lý trong vô số các công ty được niêm yết trên sàn.
• Không đầu tư vào mã cổ phiếu có sự biến động mạnh bất thường, có tính rủi ro cao và mang tính chất đầu cơ lớn. Bạn cần phải tuân thủ được nguyên tắc chốt lời và cắt lỗ hợp lý.
• Lưu ý về thời điểm mua cũng rất quan trọng, cổ phiếu tốt mà tốt ở mức giá nào? Trong thị trường luôn rình rập nhiều yếu tố rủi ro nên việc mua được đúng điểm giúp chó bạn đưa mức rủi ro về thấp nhất và đồng thời thu lại lợi nhuận cao.
• Cổ phiếu ở trên sàn có giá giao động ở trong biên độ cộng trừ 15%. Nhưng nếu như là cổ phiếu mới giao dịch lần đầu hoặc ở trong 25 phiên liên tiếp mà không giao dịch thì biên độ áp dụng sẽ lên đến cộng trừ 40% so với mức giá tham chiếu.
• Khi bạn không nắm rõ được thông tin, không tìm hiểu kỹ về cổ phiếu nhưng lại mua bởi sự hô hào của đội nhóm lãi gấp 2, 3 lần thì khi đó nên chậm lại và quản trị được cảm xúc của mình, phân tích thiệt hại nếu như xuống tiền đầu tư với mức giá không hợp lý, doanh nghiệp sẽ không triển vọng bị lỗ rất nhiều.
• Trái phiếu sàn Upcom không có sự quy định cụ thể về giá, vì vậy thị trường cung cầu sẽ quyết định về mức giá giao dịch của chứng khoán này. Cách đầu tư trái phiếu cũng tương tự như trên những sàn khác nhưng mức giá sẽ tốt hơn rất nhiều. Do đó, bạn cũng cần lưu tâm để mang đến hiệu quả tốt.
• Trang bị thêm những kiến thức cơ bản về chứng khoán, cổ phiếu cũng như biết được cách xem bảng giá và cách tính giá cổ phiếu, đồ thị phân tích kỹ thuật để đưa ra được những quyết định mua, bán hợp lý.
• Xây dựng kế hoạch đầu tư dài hạn và lâu dài khi tham gia vào mua cổ phiếu Upcom. Bởi thị trường sẽ có những biến động thất thường và khó đoán.
• Quản lý tài chính hiệu quả, phân bổ được nguồn tiền đầu tư. Không nên rót hết vốn vào một mã cổ phiếu nào và cũng không nên rải quá nhiều các mã cổ phiếu do tăng tính rủi ro lên

Có nên giao dịch chứng khoán ở trên sàn Upcom?

Có nên giao dịch chứng khoán ở trên sàn Upcom?

Bất kỳ một sàn giao dịch chứng khoán nào cũng sẽ tồn tại ít nhiều những nhược điểm, tuy nhiên cũng đổi lại nhiều ưu điểm. Khi muốn tham gia mua chứng khoán thường thì các nhà đầu tư lớn (ngàn tỷ) sẽ lựa chọn sàn Hose, HNX và ít có sự quan tâm đến sàn giao dịch Upcom do tính thanh khoản thấp.

• Sàn Upcom chính là nơi thích hợp cho những nhà đầu tư nhỏ, ít vốn và thích mạo hiểm, lướt sóng (biên độ giá lên đến 15%), cần cổ phiếu có mức giá rẻ. Thích hợp cho hoạt động mua tích trữ cổ phiếu cho các doanh nghiệp tốt nhưng mức giá còn thấp, nhiều mã như "viên ngọc thô" còn chưa được khai phá.
• Tùy vào tính chất và mức độ đầu tư mà bạn sẽ lựa chọn sàn giao dịch cho phù hợp nhé.

Kết luận 

Mỗi một sàn chứng khoán đều sẽ có những mặt lợi và mặt hạn chế khác nhau. Mặc dù tính rủi ro trên sàn Upcom cao nhưng tiềm năng sinh lời nhanh chóng với tỷ suất lợi nhuận hấp dẫn cũng chính là yếu tố thu hút được nhiều nhà đầu tư ưa mạo hiểm tham gia sàn chứng khoán này. Qua những chia sẻ của Mytrade chắc hẳn các nhà đầu tư đã có thể nắm được sàn Upcom là gì, quy định giao dịch sàn Upcom như thế nào. Nếu bạn muốn tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán này thì hãy liên hệ ngay đến Mytrade qua HOTLINE 1900966935 – 0983.668.883 để được giải đáp một cách nhanh nhất.

Mytrade – nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín nhất hiện nay

Nền tảng giao dịch Mytrade hiện luôn song hành cùng Quý nhà đầu tư trong suốt trong quá trình thực hiện giao dịch nhằm mang lại hiệu quả trong việc tối ưu giá trị đầu tư, tối ưu phần lợi nhuận và tối ưu được mức thuế phí dành cho khách hàng. Tải app MyTrade ngay hôm nay để có thể trải nghiệm được nền tảng đầu tư mới tại:

- Apple Store: https://apps.apple.com/us/app/mytrade-đầu-tư-cho-mọi-người/id1610468053

- Google Play: https://play.google.com/store/apps/details?id=vn.ftv.mytrade