Những nhà đầu tư kỳ cựu thường sử dụng các thuật ngữ khi giao dịch mua bán chứng khoán phái sinh. Trong phần này, Mytrade sẽ cùng bạn tìm hiểu cách thức mua bán trên thị trường dưới dạng khái niệm vị thế là gì? và phân loại của vị thế, cũng như cách thức đóng mở của một giao dịch.
Vị thế là gì?
Vị thế trong chứng khoán phái sinh là gì?
Vị thế (còn gọi là position) là trạng thái thanh toán giao dịch và khối lượng chứng khoán phái sinh còn hiệu lực thực thi mà nhà đầu tư đang nắm giữ tại thời gian đó. Cụ thể là nhà đầu tư nắm giữ một vị thế trên thị trường hợp đồng tương lai khi giao dịch mua hoặc bán hợp đồng tương lai so với một số tài cơ sở nhất định. Hiện nay, có hai loại vị thế hợp đồng tương lai mà các nhà đầu tư hoàn toàn có thể nắm giữ là :
- Vị thế mua (còn gọi là long position): người mua
- Vị thế bán (còn gọi là short position): người bán
Nhà đầu tư mở vị thế mua (tức là tham gia vị thế mua ) khi có nhu cầu mua tài sản cơ sở (ví dụ như chỉ số VN30 ) hoặc kỳ vọng giá của tài sản cơ sở đó sẽ tăng trong tương lai. Nhà đầu tư sẽ đặt lệnh giao dịch mua hợp đồng trên thị trường và được khớp với lệnh đối ứng dựa trên cơ sở về giá và khối lượng .
Ngược lại nhà đầu tư mở vị thế bán (tức là tham gia vị thế bán) khi có nhu cầu bán đi tài sản cơ sở hoặc cho rằng giá của tài sản cơ sở đó sẽ giảm đi trong tương lai. Nhà đầu tư sẽ đặt lệnh giao dịch bán hợp đồng trên thị trường và được khớp với lệnh đối ứng dựa trên cơ sở về giá và khối lượng.
Các loại vị thế trong chứng khoán phái sinh
Vị thế trong chứng khoán phái sinh được chia làm 2 loại, đó là vị thế bán (short position) và vị thế mua (long position).
- Vị thế mua (long position)
Vị thế mua tiếng anh gọi là Long positiong. Đây là việc các nhà giao dịch mua những danh mục tài sản như cổ phiếu, hàng hóa hay các loại tiền tệ với mong muốn mức giá của tài sản đó sẽ tăng lên trong tương lai, và khi đó có thể bán với một mức giá tốt hơn thu về khoản lợi nhuận từ sự chênh lệch giữa giá mua thấp và mức giá bán cao hơn.
Nhiều nhà đầu tư và các doanh nghiệp hoàn toàn có thể mua một hợp đồng tương lai hoặc hợp đồng kỳ hạn hoặc quyền chọn để phòng ngừa những sự biến động bất lợi về giá cả. Hợp đồng tương lai và hợp đồng kỳ hạn có điểm khác với hợp đồng quyền chọn đó là bên mua hợp đồng sẽ có nghĩa vụ phải mua hoặc phải bán tài sản cơ sở. Nhà đầu tư thì có thể mua quyền chọn mua - long call option khi kỳ vọng mức giá của tài sản cơ sở sẽ tăng lên trong tương lai. Và mua quyền chọn bán - long put option khi dự đoán xu hướng tài sản cơ sở sẽ giảm giá.
- Vị thế bán - short position.
Ngược lại với vị thế mua đó là vị thế bán, có nghĩa là tham gia hoặc mở vị thế bán khi nhà đầu tư có nhu cầu bán tài sản cơ sở hoặc nhận định rằng giá của tài sản cơ sở, phái sinh đó sẽ giảm giá trong tương lai. Các nhà đầu tư sẽ đặt lệnh bán trên thị trường, ngay khi lệnh đó được khớp, có nghĩa là nhà đầu tư đã mở thành công và đang nắm giữ một vị thế bán.
Vị thế ròng của một chứng khoán phái sinh tại một thời điểm
Vị thế ròng trong chứng khoán phái sinh хáᴄ định bằng sự ᴄhênh lệᴄh ᴄủa ᴠị thế mua ᴠà ᴠị thế bán đã mở ᴄủa chứng khoán phái sinh đó tại ᴄùng một thời điểm ᴠà theo nguуên tắᴄ ᴠị thế đối ứng (ᴠị thế mua – ᴠị thế bán) ᴄủa ᴄùng một hợp đồng tương lai ᴄó ᴄùng thời điểm đáo hạn trên ᴄùng một tài khoản giao dịᴄh sẽ đượᴄ tự động đối trừ ᴠới nhau.
Vị thế ròng của một chứng khoán phái sinh tại một thời gian được xác lập (net position) sẽ bằng chênh lệch giữa vị thế mua đã mở với vị thế bán đã mở cửa của chứng khoán phái sinh đó tại cùng một khoảng thời gian.
Giới hạn vị thế của chứng khoán phái sinh
Giới hạn vị thế của chứng khoán phái sinh
Giới hạn vị thế (position limit) là số lượng tối đa các hợp đồng tương lai có cùng tài sản cơ sở nhưng lại khác tháng đáo hạn mà nhà đầu tư được nắm giữ trên tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh. Việc sử dụng số lượng giới hạn vị thế sẽ nhằm mục đích ngăn ngừa các cá thể hoặc tổ chức triển khai nắm giữ hoàn toàn số lượng hợp đồng quá lớn, gây ảnh hưởng tác đến giao dịch của sàn chứng khoán phái sinh. Đồng thời qua đó bảo vệ được quyền hạn của các nhà đầu tư khi tham gia giao dịch trên thị trường .
Tâm lý của nhà đầu tư khi trong vị thế diễn biến như thế nào?
Nếu như một nhà đầu tư mở vị thế Mua có nghĩa là nhà đầu tư đã mua các hợp đồng tương lai và họ hy vọng sẽ kiếm lời khi giá tăng.
Như vậy nếu như tâm lý của những nhà đầu tư đều như nhau thì sẽ đều có cùng quan điểm dự đoán giá của hợp đồng tương lai nào đó sẽ tăng trong tương lai trên thị trường chứng khoán phái sinh, họ sẽ cùng nhau đi mua.
Một khi lượng đặt vị thế mua cùng lúc quá nhiều, thì sẽ làm cho giá tăng lên một cách chóng mặt trong khoảng thời gian rất ngắn.
Và ngược lại, nếu như nhà đầu tư mở vị thế Bán có nghĩa là nhà đầu tư đã bán đi hợp động tương lai với hy vọng sẽ kiếm lời khi giá giảm.
Và cũng nếu như tâm lý của những nhà đầu tư đều như nhau, tức là đều có cùng quan điểm dự đoán giá của sản phẩm chứng khoán phái sinh đó giảm mạnh trong tương lai trên thị trường thì họ sẽ cùng nhau bán khống.
Một khi lượng đặt bán khống cùng lúc quá nhiều, thì sẽ làm cho giá tụt dốc không phanh trong một khoảng thời gian rất ngắn.
Vị thế mua và vị thế bán thường có mối quan hệ chặt chẽ với những hoạt động đầu cơ giá lên và đầu cơ giá xuống, do vậy cần hiểu rõ và cài đặt dừng lỗ trong mỗi vị thế của mình để tránh thua lỗ không đáng có.
Cách thức hoạt động đóng vị thế và mở ᴠị thế
Hoạt động ᴄủa ᴠị thế chứng khoán phái sinh
Nhà đầu tư chỉ có lợi nhuận (hay thua lỗ) một cách thực sự khi họ hoàn thành việc thực hiện các giao dịch mua hay bán. Hành động mua hay bán một hợp đồng khi bắt đầu giao dịch được gọi là vị thế mua (hay mở lệnh), hành động bán sau đó gọi là đóng vị thế (hay đóng lệnh). Chừng nào nhà đầu tư vẫn chưa đóng lệnh tức là giao dịch chưa kết thúc, thì mọi số tiền lãi hay lỗ của họ chỉ là “trên giấy”. Toàn bộ quá trình giao dịch trên thị trường gồm hành động mua hoặc bán hợp đồng sau đó làm hành động ngược lại khi có sự chênh lệch về giá.
Toàn bộ quá trình trên sẽ được gọi là vị thế giao dịch.
1. Vị thế mở
Vị thế mở một ᴄhứng khoán phái ѕinh sẽ thể hiện ᴠiệᴄ nhà đầu tư đó đang nắm giữ sản phẩm ᴄhứng khoán phái ѕinh ᴄòn hiệu lựᴄ ᴠà ᴄhưa đượᴄ thanh lý hay tất toán.
Mở ᴠị thế mua sản phẩm phái sinh ᴠà mở ᴠị thế bán sản phẩm phái sinh là kháᴄ nhau
Mở ᴠị thế mua: là việc nhà đầu tư mua một sản phẩm phái sinh đượᴄ gọi là mở ᴠị thế mua.
Ví dụ: nhà đầu tư muốn mua hợp đồng VN30F2207 ѕẽ đặt lệnh đượᴄ khớp trên thị trường. Như ᴠậу nhà đầu tư đượᴄ ᴄoi là đang mở ᴠị thế mua
Mở ᴠị thế bán là khi nhà đầu tư bán một sản phẩm phái sinh đượᴄ gọi là mở ᴠị thế bán.
Ví dụ: nhà đầu tư muốn bán hợp đồng VN30F2207 ѕẽ đặt lệnh ᴄhào bán và đượᴄ khớp trên thị trường. Như ᴠậу nhà đầu tư đượᴄ ᴄoi là đang mở ᴠị thế bán.
2. Vị thế đóng
Việᴄ đóng ᴠị thế một chứng khoán phái sinh thường tùу thuộᴄ ᴠào ᴄhiến lượᴄ ᴄủa mỗi nhà đầu tư. Sau đây ѕẽ là một số nguуên nhân ᴄơ bản.
Đóng một ᴠị thế ᴄhứng khoán ѕẽ phụ thuộᴄ nhiều ᴠào ᴄhiến lượᴄ ᴄủa nhà đầu tư
Có 2 trường hợp sẽ đóng ᴠị thế một chứng khoán phái sinh như ѕau:
- Trường hợp 1: Chấm dứt ᴠị thế trướᴄ khi hợp đồng tương lai đáo hạn
Ví dụ: Một nhà đầu tư mua 10 hợp đồng tương lai VN30F2207 đáo hạn tháng 7. Trướᴄ khi đáo hạn, ᴄhỉ ѕố tăng mạnh ᴠà nhà đầu tư dự đoán ᴄhỉ ѕố VN30 Indeх khó ᴄó thể tăng tiếp hay thậm ᴄhí ᴄó thể đảo ᴄhiều giảm điểm. Vì vậy nhà đầu tư quуết định bán hết ѕố hợp đồng đã mua để ᴄhấm dứt ᴠị thế mua, dù ᴄáᴄ hợp đồng tương lai đó ᴄhưa đến thời điểm đáo hạn. Trường hợp nàу nhà đầu tư đã thựᴄ hiện đóng ᴠị thế chứng khoán phái sinh ᴠới mụᴄ đíᴄh để ᴄhốt lời.
- Trường hợp 2: Nắm giữ hợp đồng tương lai đến khi đáo hạn ᴠà thanh toán hợp đồng
Ví dụ: Một nhà đầu tư mua 10 hợp đồng tương lai VN30F2207 đáo hạn tháng 7. Nhận thấу ᴄhỉ ѕố ᴄó хu hướng gia tăng giá, nhà đầu tư quуết định giữ hợp đồng đến khi đáo hạn. Thời điểm đáo hạn, nhà đầu tư bán hợp đồng để ᴄhấm dứt ᴠị thế mua ᴠà thanh toán hợp đồng. Trong trường hợp nàу nhà đầu tư đã nắm giữ hợp đồng tương lai đến khi đáo hạn.
Giá trị lỗ lãi của một hợp đồng tương lai được xác định như thế nào?
Giá trị lỗ lãi của một hợp đồng tương lai được xác định như thế nào?
Nhà đầu tư đứng ở vị thế mua thu được lợi khi giá trị của tài sản cơ sở trên thị trường tăng lên. Ngược lại, nếu nhà đầu tư đứng ở vị thế bán sẽ phải chịu lỗ khi mà giá tài sản cơ sở thị trường tăng lên.
Nhà đầu tư ở vị thế bán sẽ được lợi nếu như tài sản cơ sở trên thị trường giảm xuống. Ngược lại, nhà đầu tư sẽ phải chịu lỗ khi đứng ở vị thế mua nếu như giá tài sản cơ sở trên thị trường giảm xuống.
Kết luận
Vị thế trong chứng khoán nhằm mục đích tối ưu hoá lợi nhuận trong mua bán chứng khoán phái sinh. Nhà đầu tư có thể thiết lập đồng thời nhằm tạo ra lợi nhuận trên thị trường và cần nắm được những thuận lợi, bất lợi của mỗi loại vị thế để có thể kết hợp với kế hoạch giao dịch chính xác.
Giao dịch ký quỹ là đầu tư với mọi nhà đầu tư, vì vậy cần phân tích kỹ càng và tìm hiểu thật chi tiết, đừng để cho lợi nhuận làm mờ mắt. Mytrade mong rằng bạn sẽ đầu tư thành công với vị thế mua – vị thế bán này.
Để tìm hiểu thêm thông tin về vị thế hoặc cần tư vấn tham gia thị trường đầu tư chứng khoán, bạn hãy liên hệ ngay đến Hotline 1900966935 – 0983.668.883 để được Mytrade chúng tôi hỗ trợ nhanh nhất.
Mytrade nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại thị trường chứng khoán Việt Nam
Mytrade - nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại thị trường chứng khoán Việt Nam
Mytrade là một nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán cơ sở và phái sinh thuộc Công ty Cổ phần đầu tư và công nghệ FTV - một đơn vị chuyên tư vấn hỗ trợ đầu tư chứng khoán uy tín ở thị trường Việt Nam và được thành lập vào năm 2017.
Mytrade là một nền tảng ứng dụng thành công Fintech được nhiều nhà đầu tư sử dụng đánh giá cao, bởi đây chính là nền tảng phân tích những kỹ thuật chính xác và thực hiện các giao dịch tiện lợi. Hiện nay, Mytrade đã được đông đảo các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp lựa chọn sử dụng để cập nhật thông tin và giao dịch hàng ngày.
Mytrade được yêu thích bởi những điểm sau:
- Nền tảng đưa ra nhiều những phân tích về chi tiết kỹ thuật một cách chuyên nghiệp dựa trên những mốc thời gian thực, vì vậy giúp cho các nhà đầu tư dễ dàng đánh giá và đưa ra được những quyết định đầu tư hiệu quả.
- Nền tảng còn có tính năng lọc cổ phiếu với nhiều tiêu chí đánh giá nên phù hợp với rất nhiều đối tượng người dùng. Đồng thời, nền tảng Mytrade còn có tính năng đặt lệnh nâng cao, thiết lập các mức cảnh báo và theo dõi biến động giá của nhiều mã chứng khoán cùng lúc.
- Những chỉ số thị trường cũng sẽ được cập nhật một cách thường xuyên và nhanh chóng giúp cho nhà đầu tư nắm bắt kịp thời cơ hội để đặt được lệnh giao dịch chính xác, từ đó mang về được mức lợi nhuận mong muốn.
- Nhà đầu tư hoàn toàn có thể mở tài khoản giao dịch tại Mytrade miễn phí tại website https://mytrade.vn/ hoặc App Mytrade ( Android và IOS) và được hưởng mức ưu đãi nhất về các khoản thuế phí, lệ phí.
- Mytrade sẽ đồng hành suốt quá trình giao dịch cùng nhà đầu tư để hỗ trợ họ có được chiến lược đầu tư hiệu quả và phòng ngừa các rủi ro không đáng có.
- Một điểm nổi bật tại Mytrade là mức ký quỹ tại Mytrade cực kỳ ưu đãi hơn so với những nền tảng giao dịch khác.
