Để giao dịch thành công trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cần vận dụng nhiều phương pháp phân tích kỹ thuật khác nhau để có thể nắm bắt được những xu hướng khác nhau ở trên thị trường. Một trong những kỹ thuật hiệu quả mà nhà đầu tư cần phải nắm đó chính là nền tảng Fibonacci. Đây là công cụ được sử dụng để xác định điểm vào lệnh, điểm chốt lời và cắt lỗ chính xác. Vậy Fibonacci là gì? và cách sử dụng chỉ số này trong phân tích kỹ thuật như thế nào?
Fibonacci là gì?
Fibonacci là gì?[
Fibonacci là một trong những phân tích kỹ thuật có nguồn gốc từ một lý thuyết toán học của Leonardo Fibonacci ở thế kỷ 12.
Theo lý thuyết này thì Fibonacci là một chuỗi những số bắt đầu là 0, 1 và số phía sau sẽ là tổng của 2 số đứng liền trước.
Hiện tại, Fibonacci được xem là một công cụ mạnh mẽ và hiệu quả ở trong đầu tư tài chính, đặc biệt là thị trường chứng khoán, ngoại hối,... được dùng để phân tích kỹ thuật và sáng tạo ra nhiều phương pháp giao dịch mang lại hiệu quả tốt nhất.
Dãy Fibonacci bao gồm những con số sau: 0, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987...
Ngoài ra, ngoại trừ bốn số đầu tiên thì tỷ số giữa một số bất kỳ với số lớn hơn tiếp theo thì sẽ luôn luôn xấp xỉ bằng 0.168 (5/8=0,625, 8/13=0,615...)
Tỉ số của hai số bất kỳ cùng với số nhỏ nhất sẽ luôn xấp xỉ bằng 1,618 hoặc là nghịch đảo của nó là 0.1618 (13/8 = 1,625, 21/13 = 1,615...)
Tỉ số của những số xen kẽ xấp xỉ bằng 2,618 hoặc nghịch đảo của nó chính là 0.382 (3/8= 0,375, 8/21 =0.38...)
Trong thị trường chứng khoán, những tỉ số được tạo ra từ dãy số như 1,618, 2,618, 0,382 đều được sử dụng để trở thành những ngưỡng mở rộng hoặc những ngưỡng thoái lui để có thể thoát lệnh hay chốt lời khi giao dịch ở trên sàn giao dịch ngoại hối uy tín.
Lịch sử ra đời của công cụ Fibonacci
Lịch sử ra đời của công cụ Fibonacci
Nhiều nguồn tin đã cho rằng người “phát minh ra” là một nhà toán học người Ý tên là Leonardo Fibonacci, sinh vào khoảng năm 1170 sau Công nguyên và ban đầu được gọi là Leonardo of Pisa.
Devlin – tác giả của cuốn sách “Đi tìm Fibonacci: Nhiệm vụ để khám phá lại thiên tài toán học bị lãng quên, người đã thay đổi thế giới”, đã cho biết đến thế kỷ 19 thì các nhà khoa học mới đặt ra biệt danh cho dãy số này là Fibonacci (tức là “con trai của gia tộc Bonacci”) để có thể phân biệt được nhà toán học với một Leonardo nổi tiếng khác của Pisa.
Tuy vậy nhưng Devlin cũng cho biết rằng Leonardo ở Pisa đã không thực sự phát hiện ra được dãy số. Những văn bản tiếng Phạn cổ đại đã sử dụng hệ thống chữ số Ấn Độ giáo - Ả Rập cũng sẽ đề cập đến các dãy số này và những văn bản này có trước cả Leonardo of Pisa hàng thế kỷ.
Tuy nhiên vào năm 1202 thì Leonardo of Pisa đã cho xuất bản cuốn sách “Liber Abaci”. Đây là một cuốn sách dạy toán học “về cách thực hiện các phép tính” viết cho những nhà kinh doanh và là một công cụ hữu ích để có thể theo dõi lợi nhuận, thua lỗ hay số dư khoản vay còn lại…
Trong cuốn sách Leonardo of Pisa đã giới thiệu trình tự với một vấn đề liên quan đến thỏ. Bài toán cụ thể như sau: Bắt đầu cùng với một con thỏ đực và một con thỏ cái. Sau một tháng thì chúng trưởng thành và sinh ra được một con thỏ đực và cái khác. Tháng sau, những con thỏ đps sinh sản và xuất hiện thêm một con đực và con cái khác và chúng cũng có thể giao phối sau một tháng. Sau một năm thì bạn sẽ có được bao nhiêu con thỏ? Câu trả lời chính là 144 – và công thức này được sử dụng để đi đến câu trả lời đó chính là thứ hiện nay được gọi là dãy Fibonacci
“Liber Abaci” lần đầu tiên đã giới thiệu trình tự với thế giới phương Tây. Nhưng sau một vài đoạn ngắn về việc chăn nuôi thỏ thì Leonardo of Pisa đã không bao giờ đề cập đến trình tự nữa. Trên thực tế thì nó hầu như đã bị lãng quên cho đến thế kỷ 19, khi những nhà toán học nghiên cứu thêm về tính chất toán học của dãy số. Vào năm 1877, nhà toán học người Pháp Edouard Lucas đã chính thức đặt tên cho bài toán con thỏ là “dãy Fibonacci”.
>> Tham khảo: Sóng Elliott là gì? Cách xác định và giao dịch với sóng Elliott
Tỷ lệ vàng Fibonacci là gì?
Từ dãy số Fibonacci người ta đã tìm ra được tỷ lệ vàng. Tỷ lệ vàng (φ) là tỷ số giữa tổng của những đại lượng đó với đại lượng lớn hơn bằng với tỷ số giữa đại lượng lớn hơn so với đại lượng nhỏ hơn.
Tỷ lệ vàng Fibonacci được tính theo công thức như sau:
Công thức tính tỷ lệ vàng Fibonacci
Phương trình này sẽ có nghiệm là 1.618
Ngoài tỷ lệ vàng là 1,618 ra người ta cũng tìm được một số tỷ lệ thường xuyên xuất hiện như 0.328, 0.5 , 0.236…
Nhìn chung thì tỷ lệ vàng xuất hiện rất nhiều trong đời sống. Ví dụ như: nếu như bạn chia số ong cái cho những con ong đực ở trong một tổ ong thì bạn sẽ nhận được kết quả là 1.618. Đối với loài hoa hướng dương thì mỗi hạt mới cách hạt cuối cùng sẽ là 0,618 hạt.
Fibonacci cũng được áp dụng cho con người. Có rất nhiều trường hợp tỷ lệ vàng hoạt động liên quan đến cơ thể của chúng ta: như tỷ lệ chiều dài của cẳng tay so với bàn tay của con người là 1,618.
>> Xem thêm: MACD là gì?
Phân loại Fibonacci trong chứng khoán
Phân loại Fibonacci
Khi sử dụng Tradingview Trader thì những nhà đầu tư tham gia vào trong thị trường ngoại hối đều có thể thấy rằng có nhiều loại và phổ biến nhất chính là Fibonacci thoái lui, Fibonacci mở rộng dựa trên xu hướng, Fibonacci vùng thời gian hay Fibonacci kháng cự dạng quạt...
Những loại Fibonacci này thường sẽ khá giống nhau và cũng tương đối phức tạp nên các nhà đầu tư không nhất thiết phải biết hết cả các dạng kể ở trên mà chỉ nên tập trung vào hai loại chính đó là Fibonacci dạng thoái lui và Fibonacci dạng mở rộng dựa trên xu hướng.
1. Fibonacci mở rộng
Fibonacci mở rộng (Fibonacci Extension - FE) là công cụ hiệu quả giúp cho các nhà đầu tư thoát lệnh hoặc chốt lời một cách nhanh chóng. Fibonacci mở rộng giúp xác định được những mức giá mà tại một xu hướng có thể chạm đến. Có thể hiểu theo cách khác thì Fibonacci Extension này sẽ xác định được giới hạn của xu hướng chính sau khi mà kết thúc đợt điều chỉnh.
Fibonacci mở rộng bao gồm những tỉ lệ 0, 0.236, 0.5, 0.618, 0.764, 1.0, 1.236, 1.618, 2.618... Tuy nhiên những mức chốt lời tốt thường sẽ nằm trong khoảng từ 0.618 đến 1.618. Các mức ở phía dưới thường không được sử dụng phổ biến bởi phần lợi nhuận lúc này đã bị hạn chế. Trong khi đó thì những mức trên rất khó xảy ra bởi nó thường sẽ ở trong một xu hướng tăng hoặc xu hướng giảm dài hạn. Các mức ở dưới tỉ lệ 0,618 thường thì không được sử dụng phổ biến bởi phần lợi nhuận lúc này bị hạn chế. Trong khi đó thì những mức trên tỉ lệ 1,618 sẽ rất khó xảy ra bởi nó thường ở trong một xu hướng tăng hoặc là một xu hướng giảm dài hạn.
Nếu diễn biến những xu hướng ở trên thị trường thường xoay quanh các tỷ lệ thuộc về dãy Fibonacci mở rộng, nghĩa là thị trường sẽ có nhiều thời điểm tăng mạnh quá mức hoặc có thể giảm sâu mà không thể dự đoán trước được. Khi đó dãy Fibonacci Extension mở rộng cũng sẽ có sự thay đổi dựa theo xu hướng thực tế của giá trị và từ đó đưa ra được sự phán đoán tạm thời về xu hướng tiếp theo có thể tăng hoặc giảm. Từ đây các nhà đầu tư quyết định đầu tư tiếp hoặc dừng lệnh một cách phù hợp nhất. Những nhà đầu tư nào đang sử dụng công cụ Fibonacci này hầu hết đều đã quen với phân tích kỹ thuật này.
2. Fibonacci thoái lui
Fibonacci thoái lui (Fibonacci Retracement - FR) là một xu hướng tăng, không phải mức giá luôn luôn đi lên mà sẽ có những lúc nó điều chỉnh giảm xuống. Khi đó xác định được các ngưỡng hỗ trợ là nơi chấm dứt một đợt điều chỉnh giảm và đảo chiều tăng lên, điều này thì có thể hiểu tương tự với những xu hướng giảm khác.
Những tỷ lệ của các dãy số 0.236, 0.382, 0.5, 0.618, 1.0 chính là mức thoái lui. Trong đó thì những mức 0.382, 0.5 hay 0.618 là mức thuế quan trọng bởi mức giá thường đảo chiều ở những mức này hơn so với các mức 0.236, 0.764. Các tỷ lệ này có thể xem là mức hỗ trợ ở trong một xu hướng tăng nhưng nó lại đóng vai trò như là một ngưỡng kháng cự ở trong xu hướng giảm.
Nếu các nhà đầu tư nhận định đúng về định hướng bản chất của dãy Fibonacci thì đây sẽ chính là một đường hỗ trợ và đường kháng cự được hình thành theo tỷ lệ của dãy này. Mốc 50% sẽ chính là một vùng đóng vai trò then chốt, ở đây mức 50% được xem là một vùng ranh giới thể hiện được sự cân bằng của giá cả.
Khi vùng này bị phá vỡ thì lúc đó thị trường chung có những diễn biến mạnh hơn hoặc có thể là suy yếu đi. Lúc này cần phải đưa ra những quyết định thoát hoặc vào lệnh giao dịch hợp lý.
Khi phân tích thị trường, các nhà đầu tư cần hiểu rõ cách thức sử dụng Fibonacci và thành thạo để có thể áp dụng trong mỗi trường hợp cụ thể một cách hiệu quả nhất.
>> Tham khảo: Mây Ichimoku là gì?
Cách sử dụng Fibonacci trong chứng khoán
Ứng dụng của Fibonacci trong chứng khoán
Fibonacci luôn đúng ở trong mọi lĩnh vực từ đời sống, khoa học và con người. Vậy trong chứng khoán thì sao? Dãy số này được ứng dụng như thế nào?
1. Dựa vào Fibonacci hồi lại để đặt lệnh giao dịch mua bán
Công cụ Fibonacci sẽ hoạt động hiệu quả nhất khi mà thị trường có xu hướng. Theo đó thì bạn có thể đặt lệnh Buy hoặc Sell với ý tưởng như sau:
- Đặt lệnh Buy dựa vào sự hồi lại của giá ở những mức hỗ trợ do Fibonacci tạo ra ở thời điểm thị trường đang có xu hướng tăng.
- Đặt lệnh Sell cũng sẽ dựa vào sự hồi lại của giá ở những mức kháng cự do Fibonacci tạo ra khi mà thị trường đang có xu hướng giảm.
Nếu như muốn tìm ra mức hồi lại thì bạn cần phải bắt được đỉnh và đáy gần nhất ở trên biểu đồ. Tiếp theo nếu như thấy thị trường có xu hướng giảm thì bạn sẽ cần kéo Fibonacci Retracement từ đỉnh xuống dưới đáy, còn đối với xu hướng tăng thì sẽ kéo từ đáy lên đỉnh.
2. Dựa vào Fibonacci mở rộng để tìm được điểm chốt lời
Đặc biệt nhất chính là Fibonacci mở rộng theo xu hướng có thể đo lường được cường độ của một xu hướng tăng hoặc giảm. Từ đấy đưa ra các ngưỡng mà ở đó giá cả có thể sẽ đảo chiều đi xuống. Fibonacci chính là một công cụ vô cùng hữu hiệu để giúp cho các nhà đầu tư căn cứ để chốt lời, tránh những trường hợp đu đỉnh dẫn đến sự thua lỗ.
3. Dựa vào Fibonacci mở rộng để tìm được điểm cắt lỗ
Việc đặt cắt lỗ giúp cho nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro khi giao dịch bởi sẽ không có phương pháp nào là đúng hoàn toàn. Cụ thể khi lựa chọn cắt lỗ bằng công cụ Fibonacci thì chúng ta sẽ đặt ở mức Fibonacci tiếp theo hay ở đỉnh đảo chiều hoặc là đáy đảo chiều gần nhất.
Lưu ý khi sử dụng công cụ Fibonacci ở trong phân tích kỹ thuật
Những nghiên cứu về Fibonacci rất hữu ích ở trong việc xác định những mức hỗ trợ và kháng cự. Tuy nhiên, cũng như những loại công cụ khác thì Fibonacci vẫn tồn tại một số nhược điểm như:
- Không phải Fibonacci lúc nào cũng đúng vì thế nhà đầu tư không nên sử dụng công cụ Fibonacci một cách riêng lẻ mà nên kết hợp cùng với các chỉ báo kỹ thuật khác để có được các dự báo chính xác hơn.
- Việc lựa chọn khung thời gian, đỉnh và đáy để vẽ đường Fibonacci cũng sẽ không đơn giản mà nó phụ thuộc vào góc nhìn của mỗi nhà đầu tư. Vì thế trong quá trình sử dụng nhà đầu tư phải luôn trau dồi kiến thức và rèn luyện thêm những kỹ năng khi sử dụng Fibonacci.
Kết luận
Fibonacci là một công cụ TA tuyệt vời dành cho những nhà đầu tư theo trường phái phân tích kỹ thuật. Nhà đầu tư hoàn toàn có thể kết hợp Fibonacci với những trường phái hay công cụ phân tích kỹ thuật khác như: Đường trung bình động, Sóng Elliott, MACD, RSI,…nhằm tăng xác suất mở được vị thế thành công. Tuy vậy, Fibonacci cũng như các công cụ phân tích kỹ thuật khác, đều sẽ có sự sai số và không thể chính xác 100%.
Mytrade nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại thị trường Việt Nam
MyTrade cung cấp các công cụ hỗ trợ về nguồn vốn với mong muốn giúp nhà đầu tư có thể tối ưu giá trị đầu tư, tối ưu phần lợi nhuận và tối ưu thuế phí ở trong suốt quá trình giao dịch. Tải app MyTrade ngay hôm nay để có thể trải nghiệm được nền tảng đầu tư mới!
Nếu bạn còn thắc mắc về Fibonacci là gì hoặc muốn gia nhập đầu tư thị trường chứng khoán thì hãy kết nối ngay với Mytrade qua Hotline 0983.668.883 để được hỗ trợ nhanh nhất.
