Cùng với giá trần và giá sàn thì giá tham chiếu là khái niệm cơ bản mà các nhà đầu tư cần nắm rõ khi tham gia thị trường chứng khoán. Vậy giá tham chiếu là gì? và tính như thế nào. Hãy cùng chuyên mục kiến thức Mytrade tìm hiểu ngay sau đây!
Giá tham chiếu là gì?
Giá tham chiếu là gì?
Giá tham chiếu chính là mức giá đóng cửa của phiên giao dịch cuối cùng ngày trước đó. Cụ thể trên bảng điện tử thể hiện giá của chứng khoán, giá tham chiếu sẽ được hiển thị màu vàng. Giá này còn là mức giá cơ sở để tính được mức giá trần (giá cao nhất) hoặc giá sàn (giá thấp nhất) của ngày giao dịch đó.
Ví dụ về giá tham chiếu
Để bạn đọc có thể hiểu hơn về giá tham chiếu là gì, MyTrade sẽ mang đến một vài ví dụ để tham khảo cụ thể như sau.
Vào thứ 3 ngày 30/05/2023, cổ phiếu của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu (ACB) có mức giá đóng cửa là 25,15 đồng thì giá tham chiếu vào thứ 4 ngày 31/05/2023 sẽ là 25,15 đồng.
Tương tự, ta có giá đóng cửa của Tổng Công ty Khí Việt Nam - CTCP - PV Gas vào ngày 30/05 là 93,800 đồng, đồng nghĩa với giá tham chiếu hôm sau sẽ vẫn là 93,800 đồng.
Vai trò của Giá tham chiếu trên thị trường chứng khoán
Giá tham chiếu thể hiện mức giá của một cổ phiếu trong phiên giao dịch liền trước đó. Thông thường thì giá tham chiếu màu vàng nên hay được gọi là giá vàng. Dưới đây là một số vai trò cụ thể của nó:
1. Thước đo để so sánh
Giá tham chiếu sẽ có chức năng so sánh cổ phiếu trong hai phiên giao dịch liền kề với nhau. Khi giá cổ phiếu của phiên giao dịch hôm nay cao hơn với giá tham chiếu thì sẽ có màu xanh lá. Ngược lại, khi giá của cổ phiếu trong phiên giao dịch hôm nay thấp hơn với giá tham chiếu thì sẽ có màu đỏ. Nếu giá cổ phiếu trong phiên giao dịch hôm nay bằng với giá tham chiếu thì sẽ có màu giống giá tham chiếu (tức màu vàng).
>> Xem thêm: Giá sàn là gì?
2. Để xác định được giá trần và giá sàn
Như đã nói ở trên, dựa vào mức giá tham chiếu mà nhà đầu tư có thể xác định được mức giá trần và giá sàn của mã cổ phiếu họ đang theo dõi. Để tìm hiểu kĩ hơn, nhà đầu tư cần hiểu về biên độ dao động giá của chúng.
Biên độ dao động giá là giới hạn dao động của giá chứng khoán quy định trong ngày giao dịch được tính theo tỷ lệ phần trăm (%) so với mức giá tham chiếu.
Giá trần là mức giá cao nhất hay còn gọi là mức giá kịch trần mà nhà đầu tư có thể đặt lệnh giao dịchmua hoặc bán chứng khoán trong ngày giao dịch. Trong đấy, biên độ giao động của chúng được quy định cụ thể như sau:
- Sàn HOSE thì gá trần là mức giá tăng +7% so với giá tham chiếu
- Sàn HNX thì giá trần là mức giá tăng +10% so với giá tham chiếu
- Sàn UPCOM thì giá trần là mức tăng +15% so với giá bình quân phiên giao dịch liền trước.
Giá sàn chính là mức giá thấp nhất hay còn gọi là mức giá kịch sàn mà nhà đầu tư có thể đặt lệnh giao dịch mua hoặc bán chứng khoán trong ngày giao dịch. Trong đấy, biên độ giao động của chúng được quy định cụ thể như sau:
- Sàn HOSE thì giá sàn là mức giá giảm -7% so với giá tham chiếu
- Sàn HNX thì giá sàn là mức giá giảm -10% so với giá tham chiếu
- Sàn UPCOM thì giá sàn là mức giảm -15% so với giá bình quân phiên giao dịch liền trước.
Công thức tính giá tham chiếu
.jpg)
Công thức tính giá tham chiếu
Nhà đầu tư có thể hiểu một cách đơn giản đó là giá tham chiếu của ngày hôm nay sẽ là mức giá đóng cửa của ngày hôm qua. Đồng thời thì giá đóng cửa ngày mai lại là giá tham chiếu của ngày hôm kia. Điều này nhằm mục đích tạo ra một thị trường liền mạch.
Đây chính là quy tắc được áp dụng cho hai sàn giao dịch chính trên thị trường là: HOSE và HNX. Còn mức giá tham chiếu của sàn giao dịch UPCOM sẽ được tính trên mức giá cơ sở của ngày hôm qua. Theo đó thì giá cơ sở chính là giá bình quân gia quyền của tất cả các giao dịch ngày đó.
Giá bình quân gia quyền = (Tổng giá trị các giao dịch trong phiên) / (Tổng khối lượng giao dịch trong phiên)
>> Xem thêm: Giá trần trong chứng khoán là gì?
Cách tính giá tham chiếu trên các sàn HOSE, HNX và UPCOM
1. Đối với cổ phiếu niêm yết trên sàn HOSE và HNX thì giá tham chiếu chính là mức giá đóng cửa của ngày giao dịch gần nhất trước đó.
Ví dụ:
Cổ phiếu GAS có giá đóng cửa ngày 30/05 thứ 3 là 93,800 đồng thì giá tham chiếu của ngày 31/05 thứ 4 sẽ là 93,800 đồng.
Cổ phiếu GAS niêm yết trên sàn HOSE với biên độ dao động là 7%, mức giá trần sẽ là 100.300đ, còn giá sàn sẽ là 87.300đ.
2. Tại sàn UPCOM, giá tham chiếu sẽ được tính toán bằng bình quân gia quyền của các giao dịch lô chẵn thực hiện theo phương thức khớp lệnh liên tục của chính ngày giao dịch gần nhất trước đó.
Ví dụ: Cổ phiếu X ngày thứ hai (29/05/2023) có khối lượng giao dịch là 3.129.869 CP, và có giá trị giao dịch là 38.299.382. Vậy bình quân gia quyền của phiên giao dịch đó là 38.299.382/ 3.129.869 = 12.236 VND.
Bước giá tại sàn UPCOM là 100 VND nên sẽ được làm tròn thành 12.100. Giá tham chiếu ngày 30/05/2023 (thứ ba) sẽ là 12.100.
Biên độ dao động tại sàn UPCOM sẽ là 15% nên giá trần đã làm tròn sẽ là 13.900 còn giá sàn là 10.300.
Yếu tố xác định được giá tham chiếu
Hiểu rõ giá tham chiếu là gì, nhà đầu tư sẽ biết được đâu là các yếu tố xác định giá tham chiếu. Cụ thể:
- Giao dịch của ngày trước đó chính là giá tham chiếu cổ phiếu, trái phiếu và chứng chỉ quỹ đầu tư đang tiến hành giao dịch.
- Trong ngày giao dịch đầu tiên của chứng khoán mới niêm yết, trung tâm giao dịch sẽ không bị giới hạn với biên độ dao động giá. Giá tham chiếu sẽ được lấy từ mức giá đóng cửa của ngày giao dịch và biên độ dao động giá được áp dụng từ ngày giao dịch kế tiếp.
- Giá tham chiếu của một trường hợp chứng khoán thuộc diện bị kiểm soát và không bị kiểm soát hay chứng khoán ngừng giao dịch trên 30 ngày được xác định giống như chứng khoán mới niêm yết.
- Giá tham chiếu với những giao dịch chứng khoán không được hưởng các quyền kèm theo, sẽ được xác định bởi nguyên tắc lấy mức giá đóng cửa ngày giao dịch gần nhất. Theo đó giá cũng sẽ được điều chỉnh theo giá trị của những kênh kèm theo.
- Giá tham chiếu với một số trường hợp tách gộp cổ phiếu được xác định bằng cách lấy giá giao dịch trước ngày tách gộp. Sau đó giá sẽ có sự điều chỉnh theo tỷ lệ tách gộp cổ phiếu.
Cách đọc giá tham chiếu trên bảng chứng khoán
.jpg)
Cách đọc giá tham chiếu
Dưới đây là cách đọc giá tham chiếu, giá sàn và giá trần trên biểu đồ kỹ thuật. Trên bảng giá của sàn HOSE và HNX quy định như sau:
- Giá tham chiếu là màu vàng
- Giá trần là màu tím
- Giá sàn là màu xanh da trời
Còn mức tăng và giảm tương ứng màu xanh lá cây và màu đỏ.
Ngoài ra, có một số ít công ty chứng khoán còn quy định mức độ tăng và giảm dựa trên sắc độ của xanh hoặc đỏ. Chẳng hạn nếu cổ phiếu tăng giá càng mạnh thì màu xanh sẽ càng đậm. Cổ phiếu càng giảm giá thì màu đỏ trên bảng giá điện tử sẽ càng đậm và ngược lại. Giá trần sẽ được ký hiệu CE (ceiling) còn giá sàn được thêm ký hiệu FL (floor).
Phân biệt giá mở cửa và giá tham chiếu
Có rất nhiều nhà đầu tư vẫn đang nhầm lẫn giữa những khái niệm với nhau, trong đó thì giá tham chiếu và giá mở cửa thường bị nhầm lẫn nhiều nhất. Tuy nhiên, khi xét về bản chất cả hai mức giá này là hoàn toàn trái ngược nhau. Thực tế thì việc hai mức giá này có thể tương đương với nhau nhưng cách xác định về thời gian của chúng lại hoàn toàn trái ngược.
Giá tham chiếu được hiểu như thế nào cho đúng đã được chúng tôi giải đáp chi tiết ở phần phía trên. Đây chính là mức giá cuối cùng khi chốt phiên của ngày giao dịch trước đó. Trong khi đấy giá mở cửa lại được hiểu là mức giá đầu tiên khi các lệnh mua bán được khớp ở ngày gần nhất.
Trong mức giá mở cửa, nhà đầu tư sẽ xác định được chính xác về giá mua và giá bán như thế nào. Việc xác định này sẽ được thực hiện thông qua nguyên tắc đấu giá. Tức là khi có cùng nhiều người bán và cùng nhiều người mua xuất hiện thì việc đấu giá giữa giá bán và giá mua đã được thực hiện thông qua nguyên tắc này.
Mối liên hệ giữa giá trần, giá sàn và giá tham chiếu
Một số thông tin về giá sàn và giá trần có thể nhà đầu tư chưa biết
Trong chứng khoán, không chỉ có mình mức giá tham chiếu mà còn xuất hiện các loại mức giá khác nhau, điển hình nhất là giá sàn và giá trần. Các nhà đầu tư nên biết thêm về các loại giá này để có thể thực hiện giao dịch cho phù hợp.
- Đối với giá trần, chính là mức giá tối đa mà những nhà đầu tư có thể tiến hành thực hiện lệnh mua và thực hiện các lệnh bán đối với tất cả các loại sản phẩm chứng khoán xuất hiện trong ngày giao dịch đó.
- Giá trần sẽ được tính toán theo công thức lấy biên độ giao động cộng với 100%. Kết quả thu được sẽ nhân với mức giá tham chiếu.
- Đối với giá sàn, đây chính là mức giá tối thiểu mà các nhà đầu tư có thể tiến hành các lệnh giao dịch mua hoặc lệnh bán tất cả các sản phẩm xuất hiện trong ngày giao dịch đó.
- Giá sàn sẽ được tính bằng công thức lấy 100% trừ đi biên độ dao động, kết quả thu được sẽ nhân trực tiếp với mức giá tham chiếu. Để có thể nắm được biên độ bằng bao nhiêu thì nhà đầu tư phải trực tiếp lên các sàn và đọc kỹ những quy định của sàn.
Chẳng hạn như đối với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ thì biên độ giao động của chúng tại sàn giao dịch HOSE là 7%, còn với sàn giao dịch HNX thì biên độ dao động của chúng sẽ rơi vào mức 10%, với sàn giao dịch UPCOM biên độ giao động rơi vào mức 15%.
Đối với trái phiếu thì cả 3 sàn giao dịch đều không có biên độ dao động. Đối với cổ phiếu mới đăng ký hay là các cổ phiếu đã lâu không hoạt động nay đã quay trở lại giao dịch trên 25 phiên thì biên độ sẽ như sau: ở sàn giao dịch HOSE có biên độ là 20%, ở sàn giao dịch HNX có biên độ là 30% còn đối với sàn giao dịch UPCOM biên độ là 40%.
Trong những trường hợp công ty tiến hành trả cổ tức hay thưởng cho cổ đông bằng cổ phiếu thì biên độ giao động của chúng tại sàn giao dịch HNX là 30%. còn những sàn khác không có quy định cụ thể đối với vấn đề này.
Một vài lưu ý về giá tham chiếu trong giao dịch chứng khoán
Hiện nay, trong quá trình nhà đầu tư theo dõi và tham gia thị trường thì nhận thấy Trung tâm Giao dịch Chứng khoán sẽ không lấy mức giá đóng cửa của cổ phiếu trong phiên giao dịch trước đó làm mức giá tham chiếu.
Điều này sẽ đúng ở những trường hợp như: tại các phiên giao dịch mà nhà đầu tư giao dịch không được nhận mức cổ tức bằng tiền hoặc không được nhận thưởng bằng tiền hay vào ngày giao dịch không được hưởng quyền mua cổ phiếu mới trong đợt phát hành thêm cổ phiếu.
Từ đấy, cổ tức sẽ được trả cho những người có tên trong danh sách hưởng cổ tức sở hữu cổ phiếu đó sẽ được lập vào ngày đăng kí (record date) cuối cùng.
Khi đó, giá tham chiếu của cổ phiếu trong ngày giao dịch không hưởng cổ tức sẽ bằng giá đóng cửa của cổ phiếu này trong phiên trước đó trừ đi giá trị của cổ tức.
Kết luận
Như vậy, chia sẻ trên đây của Mytrade đã cung cấp cho nhà đầu tư những thông tin giải thích về giá tham chiếu cũng như cách tính giá tham chiếu và phân biệt giá tham chiếu với một vài mức giá khác trong chứng khoán. Đây là những kiến thức căn bản mà một nhà đầu tư mới cần nắm vững khi tham gia vào thị trường.
Mytrade - nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại Việt Nam 2022
Để tiện lợi và dễ dàng theo dõi được quá trình đầu tư trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư có thể mở tài khoản giao dịch miễn phí và tham gia đầu tư tại Mytrade qua App Mytrade (đã có mặt trên hệ điều hành IOS, Android) hoặc website https://mytrade.vn/. Với sự minh bạch, an toàn và đồng hành cùng nhà đầu tư của Mytrade, việc đầu tư của bạn sẽ được nhanh chóng lại mang lại hiệu quả cao. Tải app ngay nhé!
Nếu nhà đầu tư còn bất kỳ thắc mắc hay cần hỗ trợ trong quá trình giao dịch trên nền tảng Mytrade hãy liên hệ ngay đến HOTLINE hỗ trợ 0983.668.883 để nhận được tư vấn chính xác nhất đến từ các chuyên gia của chúng tôi.
