Khi nhắc đến tình hình kinh doanh của một doanh nghiệp thì những nhà phân tích thường tìm đến các chỉ tiêu về lợi nhuận. Trong đó thì lợi nhuận trước thuế sẽ được xem xét trước những chỉ tiêu về lợi nhuận khác. Vậy lợi nhuận trước thuế là gì? vai trò và ý nghĩa của nó như thế nào. Hãy cùng Mytrade làm rõ trong bài viết dưới đây.
Lợi nhuận trước thuế là gì?
Lợi nhuận trước thuế là gì?
Lợi nhuận trước thuế (Earnings Before Interest and Taxes - EBIT) còn gọi là thu nhập trước thuế. Đây là số liệu cụ thể để đo lường phần lợi nhuận mà các doanh nghiệp hoặc nhà đầu tư thực hiện ở trước thời điểm thanh toán của khoản thuế và lãi vay (nếu có).
Có thể hiểu rằng lợi nhuận trước thuế chính là phần lợi nhuận mà doanh nghiệp, nhà đầu tư sẽ thu được trước khi nộp thuế cho Nhà nước. Chỉ số này thường xuất hiện ở trên những báo cáo thu nhập giao dịch, lợi nhuận hoặc thua lỗ.
EBIT có được nhờ việc khấu trừ các chi phí từ doanh thu. Từ đó cho ra kết quả chính là lợi nhuận gộp. Từ thu nhập trên và khấu trừ các khoản chi thì sau đó cho ra số thu nhập trước lãi và thuế.
Vai trò của lợi nhuận trước thuế
Thông thường chủ doanh nghiệp sẽ có xu hướng quan tâm hơn đến phần lợi nhuận sau thuế bởi đây là khoản thu nhập thực tế trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, đối với những nhà đầu tư, nhà quản lý và các chuyên gia phân tích tài chính thì chỉ tiêu về lợi nhuận trước thuế lại vô cùng quan trọng.
Lợi nhuận trước thuế phản ánh được chính xác tình hình kinh doanh của doanh nghiệp có hiệu quả hay không, bởi chỉ tiêu này sẽ chưa tính đến các khoản nợ lãi vay và khoản thuế phải nộp.
Vì vậy, khi xem xét về lợi nhuận trước thuế sẽ cho phép nhà quản lý điều chỉnh những kế hoạch nhằm tiếp tục mở rộng phát triển sản phẩm đang kinh doanh (nếu như lợi nhuận dương và có xu hướng gia tăng) hoặc thu hẹp sản xuất, chuyển đổi sản phẩm (nếu như lợi nhuận âm hay có xu hướng giảm).
Chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế EBIT bỏ qua những biến số như cấu trúc vốn (vốn chủ sở hữu và vốn vay) trong doanh nghiệp, không xét đến gánh nặng thuế. Vì thế EBIT là thước đo về khả năng sinh lời của doanh nghiệp và có ý nghĩa lớn ở trong một số lĩnh vực sau:
Thuế: Khi những nhà đầu tư so sánh về nghĩa vụ thuế giữa các doanh nghiệp khác nhau thì chỉ tiêu EBIT giúp cho nhà đầu từ làm rõ được phần thu nhập trước thuế và lãi suất của doanh nghiệp.
Nợ: Chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế EBIT phù hợp khi những nhà phân tích tài chính nghiên cứu về doanh nghiệp thuộc những nhóm ngành thâm dụng vốn.
Trường hợp mà doanh nghiệp sử dụng vốn chủ nhiều và vay ít thì doanh nghiệp đó chưa tận dụng được lợi thế từ đòn bẩy tài chính, do vậy khoản thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ gia tăng. Ngược lại, đối với những doanh nghiệp vay nợ nhiều thì khoản thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ giảm nhưng phần chi phí trả lãi vay lại gia tăng.
>> Tham khảo thêm: Chi phí cố định là gì? Phân loại chi phí cố định
Cách tính lợi nhuận trước thuế
Cách tính lợi nhuận trước thuế
Công thức để tính lợi nhuận trước thuế:
Lợi nhuận trước thuế = Tổng doanh thu – (Tổng chi phí cố định + Tổng chi phí phát sinh)
Để có thể tính được lợi nhuận trước thuế thì sau khi tổng hợp những thông tin về tình hình kinh doanh, bộ phận kế toán sẽ cần phải làm theo quy trình như sau:
Bước 1: Tính tổng số doanh thu
Việc đầu tiên cần phải làm đó làm tính toán được tổng lợi nhuận bằng cách lấy nguồn tổng doanh thu trong doanh nghiệp khấu trừ những khoản chi phí của sản phẩm bán ra. Công thức cần sử dụng đó là:
Tổng lợi nhuận = Tổng số doanh thu – giá vốn bán hàng của doanh nghiệp
Trong đó giá vốn bán hàng sẽ bao gồm những thông số: Chi phí sản xuất, giá vốn, chi phí vận chuyển, các khoản chi phí phát sinh theo những hoạt động của công ty.
Sau đó lấy tổng doanh thu định kỳ của một tháng kinh doanh trừ đi những khoản chi phí của sản phẩm bán ra. Bộ phận kế toán sẽ có được một số liệu cụ thể về phần lợi nhuận trước thuế thông qua những hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Bước 2: Tính những khoản chi phí phát sinh trong hoạt động thường ngày của doanh nghiệp
Bước tiếp theo thì kế toán viên cần phải tổng hợp được các khoản chi phí phát sinh trong những hoạt động thường ngày của doanh nghiệp, Đây chính là những khoản chi phí phát sinh không theo đúng kế hoạch của doanh nghiệp… Từ đó ta sẽ có công thức:
Lợi nhuận trước thuế = Tổng lợi nhuận – Tổng chi phí phát sinh hàng ngày
Những khoản chi phí này cần phải là các khoản phát sinh từ những hoạt động vận hành cần thiết của một doanh nghiệp. Sau khi đã tổng hợp được số liệu và hoàn thành xong những bước xác định về chi phí thì ta mới có thể xác định được chính xác lợi nhuận trước thuế. Từ đó có thể xác định được đúng về tình trạng lãi, lỗ của doanh nghiệp.
Ví dụ
Để có thể hiểu một cách chi tiết hơn thì chúng ta hãy cùng phân tích ví dụ sau:
Doanh nghiệp A có tổng doanh thu ở trong quá trình kinh doanh là 5 tỷ đồng. Trong đó, doanh nghiệp A đã mua sản phẩm từ công ty B với tổng số tiền là 4 tỷ. Chi phí vận chuyển kho hàng của công ty B về kho hàng của doanh nghiệp A là 500 triệu. Chi phí thuê nhân viên và chi phí thuê địa điểm tổng là 1 tỷ. Chi phí vận chuyển từ kho hàng đến khách hàng là 200 tr. Chi phí phát sinh ở trong quá trình kinh doanh là 100tr.
Lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp A là:
5 tỷ – (4 tỷ + 1 tỷ + 500tr + 200tr) – 100tr = – 800tr
Như vậy, doanh nghiệp B đang kinh doanh thua lỗ.
Qua chỉ số EBIT thì ta có thể đánh giá được hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp ở trong một chu kì.
Chỉ tiêu để đánh giá lợi nhuận trước thuế trong kinh doanh
Chỉ tiêu để đánh giá lợi nhuận trước thuế trong kinh doanh
Việc đánh giá được lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp sẽ được xem xét dựa trên những chỉ tiêu sau:
- Lợi nhuận đến từ hoạt động kinh doanh: Đây chính là những khoản chênh lệch giữa doanh thu và phần chi phí hoạt động kinh doanh bao gồm có: giá thành của sản phẩm hàng hóa, dịch vụ đã tiêu thụ.
Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh = Doanh thu từ hoạt động bán hàng - Chi phí hoạt động - Chi phí hàng bán
- Lợi nhuận đến từ hoạt động tài chính: Là những khoản tiền chênh lệch giữa doanh thu, chi phí của các công việc liên quan đến tài chính như phần thuế phải nộp theo quy định của pháp luật.
Lợi nhuận từ hoạt động tài chính = Doanh thu đến từ hoạt động tài chính - Chi phí tài chính
- Lợi nhuận đến từ các hoạt động khác: Là những khoản chênh lệch giữa thu nhập của các hoạt động kinh doanh khác nhau, các khoản thuế gián thu cần phải nộp theo quy định của pháp luật ở trong kỳ kinh doanh.
Lợi nhuận từ các hoạt động khác = Phần thu nhập khác – Chi phí khác
Trường hợp 1: Nếu như lợi nhuận trước thuế EBIT >0: Điều này phản ánh doanh nghiệp đang làm ăn có lãi dương. Doanh nghiệp hiện đang kinh doanh đúng hướng và nên mở rộng đầu tư kinh doanh, chưa cần phải thay đổi mô hình kinh doanh.
Trường hợp 2: Nếu như lợi nhuận trước thuế EBIT = 0: Điều này phản ánh doanh nghiệp đang làm ăn không có lãi. Như vậy, doanh nghiệp thậm chí sẽ không có đủ khả năng trả lãi nợ vay và trả thuế thu nhập doanh nghiệp. Điều này cũng đồng nghĩa với việc những cổ đông sẽ không được chia cổ tức. Doanh nghiệp trong trường hợp này cần phải xem xét thay đổi chiến lược, kế hoạch và mô hình kinh doanh để đạt được hiệu quả tốt hơn.
Trường hợp 3: Nếu như lợi nhuận trước thuế EBIT < 0: Điều này phản ánh doanh nghiệp đang làm ăn thua lỗ. Như vậy, tổng số doanh thu của doanh nghiệp nhỏ hơn phần chi phí dành cho việc bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí trả lương cho nhân viên,… Doanh nghiệp cần phải thu hẹp hoạt động sản xuất kinh doanh và thực hiện các hoạt động cắt giảm chi phí,…
Yếu tố gây ảnh hưởng đến lợi nhuận trước thuế
Dựa vào công thức tính lợi nhuận sau thuế cùng với bảng báo cáo thu nhập của doanh nghiệp thì chúng ta có thể xác định được những yếu tố gây ảnh hưởng đến lợi nhuận sau thuế, cụ thể:
- Giá gốc của sản phẩm: theo logic thì phần giá gốc của sản phẩm càng thấp sẽ mang lại phần lợi nhuận sau thuế càng cao và ngược lại. Logic này sẽ đúng với thực tế kinh doanh của các doanh nghiệp. Để có được mức giá gốc sản phẩm thấp thì doanh nghiệp cần phải thực hiện những công việc như tìm nguồn cung ứng về nguyên liệu đầu vào giá rẻ nhưng chất lượng vẫn được đảm bảo, thực hiện những cuộc thương lượng mua vật liệu đầu vào để có được mức giá nguyên liệu tốt nhất cho doanh nghiệp. Giá nguyên liệu thấp nghĩa là phần chi phí biến đổi thấp, dẫn đến phần giá vốn hàng bán thấp từ đó phần lợi nhuận sau thuế sẽ càng cao.
- Khoản chi phí hoạt động của doanh nghiệp: vẫn chính là logic chi phí càng thấp thì phần lợi nhuận sau thuế càng thấp và ngược lại. Doanh nghiệp cần phải thực hiện các bước tối đa hoá chi phí để có thể tối đa hoá mức lợi nhuận sau thuế.
- Thuế thu nhập của doanh nghiệp: đây chính là khoản thuế bắt buộc cho bất kỳ doanh nghiệp nào có giấy phép kinh doanh và cũng sẽ không có ngoại lệ. Thông thường thì tỷ suất thuế sẽ là cố định bởi con số này được cơ quan thuế ban hành. Mức tỷ suất thuế càng thấp thì phần lợi nhuận sau thuế càng cao và ngược lại.
So sánh về lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế
Sau khi đã tìm hiểu kỹ về lợi nhuận trước thuế thì chúng ta cùng tìm hiểu về sự khác biệt của chỉ số này khi so với chỉ số lợi nhuận sau thuế trên các tiêu chí sau:
Bản chất
Lợi nhuận trước thuế chính là phần lợi nhuận mà doanh nghiệp, nhà đầu tư thu được trước khi nộp thuế và tiền lãi cần phải trả.
Lợi nhuận sau thuế chính là lợi nhuận mà doanh nghiệp, nhà đầu tư thu được sau khi đã trừ đi tổng chi phí và thuế phải nộp nhà nước. Lợi nhuận sau thuế cũng được gọi là lợi nhuận ròng (lãi ròng).
Công thức tính
Lợi nhuận trước thuế = Tổng doanh thu – Chi phí cố định – Chi phí phát sinh
Lợi nhuận sau thuế = Tổng Doanh thu – Tổng Chi phí – Thuế thu nhập doanh nghiệp
Ý nghĩa
Lợi nhuận trước thuế
– Giúp đánh giá được chính xác về tình hình kinh doanh của doanh nghiệp
– Lợi nhuận trước thuế là cơ sở để những nhà đầu tư so sánh và đưa ra lựa chọn đầu tư hợp lý
– Nhận được sự chú trọng của các nhà đầu tư và những chuyên gia phân tích tài chính hơn là các doanh nghiệp
Lợi nhuận sau thuế
– Lợi nhuận sau thuế cho thấy doanh nghiệp kiểm soát chi phí của mình như thế nào.
– Lợi nhuận sau thuế sẽ quyết định công ty, doanh nghiệp kinh doanh tốt hay không, lời hoặc lỗ. Nếu như lợi nhuận sau thuế nhỏ hơn 0 thì doanh nghiệp đang kinh doanh thua lỗ và ngược lại nếu như lớn hơn 0 thì doanh nghiệp đang kinh doanh có lãi.
– Thông qua lợi nhuận sau thuế thì doanh nghiệp có thể dễ dàng biết được các tỷ lệ lợi nhuận/doanh thu, lợi nhuận/tài sản, đánh giá về tính hiệu quả của hoạt động kinh doanh.
>> Tham khảo thêm: Lợi nhuận bình quân là gì? Công thức tính lợi nhuận bình quân
Một số vấn đề liên quan đến lợi nhuận trước thuế
Một số vấn đề liên quan đến lợi nhuận trước thuế
Hạn chế của lợi nhuận trước thuế
Khấu hao bao gồm ở trong tính toán lợi nhuận trước thuế và sẽ có thể dẫn đến kết quả khác nhau khi mà so sánh các doanh nghiệp trong những ngành khác nhau. Nếu như một nhà đầu tư đang tiến hành so sánh một công ty có nhiều tài sản cố định với một công ty có ít tài sản cố định thì phần chi phí khấu hao có ảnh hưởng đến doanh nghiệp có tài sản cố định bởi phần chi phí này làm giảm thu nhập ròng hay lợi nhuận.
Ngoài ra, những doanh nghiệp có số nợ lớn thì sẽ có mức chi phí lãi vay cao. Lợi nhuận trước thuế loại bỏ phần chi phí lãi vay và làm gia tăng tiềm năng thu nhập của một doanh nghiệp, đặc biệt là nếu doanh nghiệp có nợ lớn. Không bao gồm có nợ trong phân tích thì có thể sẽ là một vấn đề nếu như doanh nghiệp tăng nợ do thiếu dòng tiền hay hoạt động bán hàng kém. Cũng cần phải xem xét rằng ở trong môi trường tỷ giá tăng, chi phí lãi vay cũng sẽ gia tăng lên đối với những doanh nghiệp có nợ trên bảng cân đối kế toán và phải được xem xét khi phân tích tài chính của một công ty.
Cuối cùng, tính lợi nhuận trước thuế cũng có thể khó khăn, đặc biệt đối với người không quen nó.
Chỉ số EBIT âm có cần phải nộp thuế không?
Theo Thông tư hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp mới nhất, nếu như lợi nhuận trước thuế âm thì doanh nghiệp sẽ không cần phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Chi phí này cũng sẽ được chuyển lỗ tối đa trong vòng 5 năm.
Biên lợi nhuận trước thuế có ý nghĩa như thế nào?
Biên lợi nhuận trước thuế chính là một công cụ kế toán tài chính. Công cụ này được dùng để đo lường được hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp/công ty kết hợp cùng công thức tính lợi nhuận trước thuế. Chỉ số biên lợi nhuận trước thuế thường được sử dụng để so sánh lợi nhuận của những doanh nghiệp trong cùng một ngành.
Doanh nghiệp cần phải làm gì khi chỉ số EBIT thấp?
Chỉ số EBIT thấp có thể sẽ do nhiều nguyên nhân. Vì thế, để thay đổi được kết quả lợi nhuận của kỳ kinh doanh kế tiếp thì bạn cần phải xác định được nguyên nhân gây ảnh hưởng tới chỉ số EBIT.
Nếu như lợi nhuận trước thuế thấp bởi giá vốn của sản phẩm cao thì bạn cần đánh giá lại chuỗi cung ứng. Theo đó, bạn có thể lựa chọn các sản phẩm rẻ hơn hay thuê ngoài để giảm thiểu chi phí sản xuất.
Trường hợp lợi nhuận trước thuế thấp do phần chi phí không cân xứng thì hãy kiểm tra lại tất cả các khâu vận hành. Sau đó thì cắt giảm những phần chi phí không thực sự cần thiết.
Có được chia phần lợi nhuận trước thuế không?
Hiện nay, pháp luật không có quy định bắt buộc về việc phải chia lợi nhuận sau thuế cũng như không có quy định không được chia lợi nhuận sau thuế. Do vậy mà các doanh nghiệp có thể thực hiện hoạt động chia lợi nhuận trước thuế.
Tuy nhiên, lợi nhuận trước thuế chính là phần lợi nhuận chưa trừ đi những khoản thuế đối với cơ quan thuế, do vậy các doanh nghiệp cần phải kê khai đúng với phần lợi nhuận trước thuế và tính đúng phần thuế cần phải nộp và các khoản nợ hay các nghĩa vụ tài chính khác để có căn cứ chia lợi nhuận.
Trong những doanh nghiệp, công ty đang hoạt động, thường sẽ chia lợi nhuận sau khi đã hoàn thành tất cả những nghĩa vụ tài chính đối với cơ quan thuế và các chủ thể khác.
Việc chia lợi nhuận khi chưa tính thuế có thể sẽ dẫn đến sai sót và việc lấy lại phần lợi nhuận từ các chủ thể cũng có thể gặp khó khăn, chậm lấy lại hay có nhiều trường hợp không thể lấy lại được sẽ dẫn đến việc thất thoát một khoản tiền đáng kể cho doanh nghiệp.
Tỷ suất lợi nhuận sau thuế là gì?
Tỷ suất lợi nhuận sau thuế chính là tỷ lệ phần trăm lợi nhuận trên tổng số doanh thu của doanh nghiệp và được tính bởi công thức:
Tỷ suất lợi nhuận sau thuế = (Lợi nhuận sau thuế/Tổng số doanh thu)*100%.
Mức tỷ suất lợi nhuận sau thuế càng cao thì tức là công ty đang hoạt động tốt, nhờ vào những yếu tố sau đây:
- Chi phí hoạt động của doanh nghiệp cũng đang ở mức thấp nên sẽ dẫn đến phần lợi nhuận sau thuế cao
- Giá vốn hàng bán của doanh nghiệp cũng đang ở mức thấp
- Công ty đang thực hiện tốt những chiến lược để chiếm được các lợi thế về thuế.
Kết luận
Qua những thông tin trên đây bạn đã thấy được tầm quan trọng của lợi nhuận trước thuế đối với một doanh nghiệp. Dựa vào phần lợi nhuận trước thuế thì bạn sẽ biết được tình hình sức khỏe tài chính của doanh nghiệp hiện ở mức an toàn hay không. Hy vọng những chia sẻ của Mytrade đã giúp bạn nắm được lợi nhuận trước thuế là gì và những yếu tố gây ảnh hưởng đến chỉ số này.
Nếu bạn cần tư vấn thêm hoặc muốn hỗ trợ thực hiện giao dịch trên thị trường chứng khoán thì hãy liên hệ ngay với Mytrade qua HOTLINE 1900966935 – 0983.668.883 để được giải đáp một cách nhanh nhất.
Mytrade – nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín hiện nay
Nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán Mytrade hiện nay luôn luôn đồng hành cùng với Quý nhà đầu tư trong suốt quá trình giao dịch trên thị trường chứng khoán nhằm giúp khách hàng phòng tránh các rủi ro và mang lại hiệu quả tối ưu nhất. Tải app MyTrade ngay hôm nay để có thể trải nghiệm được nền tảng đầu tư chứng khoán mới tại:
– Apple Store: https://apps.apple.com/us/app/mytrade-đầu-tư-cho-mọi-người/id1610468053
– Google Play: https://play.google.com/store/apps/details?id=vn.ftv.mytrade
