Trái phiếu doanh nghiệp đang được xem là một hình thức đầu tư khá an toàn và bền vững đối với nhiều người. Tuy vậy nhưng không phải nhà đầu tư nào cũng hiểu rõ và phân biệt rành mạch được trái phiếu doanh nghiệp với các loại trái phiếu khác hoặc thậm chí là cổ phiếu. Vậy, Trái phiếu doanh nghiệp là gì? đây có thực sự là một hình thức đầu tư an toàn và không có rủi ro hay không? Hãy cùng Mytrade tìm ra câu trả lời ngay sau đây!
Trái phiếu doanh nghiệp là gì?
Trái phiếu doanh nghiệp là gì?
Trái phiếu doanh nghiệp là một loại chứng khoán được phát hành bởi doanh nghiệp dưới dạng bút toán ghi nợ và chứng chỉ. Khi bạn mua trái phiếu của một doanh nghiệp thì bạn chính là chủ nợ của họ. Vì vậy khi đến kỳ hạn, doanh nghiệp sẽ có nghĩa vụ thanh toán cả gốc và lãi theo quy định cho những nhà đầu tư trái phiếu.
Đặc điểm của trái phiếu doanh nghiệp
Để hiểu rõ hơn về trái phiếu doanh nghiệp bạn cần chú ý đến những đặc điểm sau đây:
- Kỳ hạn trái phiếu: doanh nghiệp phát hành trái phiếu sẽ quyết định đến kỳ hạn tại mỗi đợt phát hành, phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng nguồn vốn của doanh nghiệp cũng như tình hình thị trường.
- Khối lượng phát hành: doanh nghiệp phát hành căn cứ vào nhu cầu sử dụng nguồn vốn và khả năng huy động vốn từ thị trường trong mỗi thời kỳ khác nhau để quyết định đến khối lượng phát hành của từng đợt.
- Đồng tiền phát hành và sử dụng để thanh toán trái phiếu:
Đối với những trái phiếu được phát hành tại thị trường trong nước thì đồng tiền phát hành được quy định chính là đồng tiền Việt Nam.
Đối với trái phiếu phát hành ra ngoài thị trường nước ngoài thì đồng tiền phát hành được quy định theo thị trường của nơi phát hành.
Đồng tiền sử dụng để thanh toán gốc, lãi của trái phiếu và đồng tiền phát hành sẽ cùng loại với nhau.
- Mệnh giá của trái phiếu:
Trái phiếu được phát hành ở thị trường trong nước có mệnh giá là 100.000 đồng Việt Nam hoặc là các bội số của 100.000 đồng Việt Nam.
Mệnh giá của trái phiếu được phát hành ra ngoài thị trường nước ngoài sẽ được quy định theo thị trường nơi phát hành.
- Hình thức của trái phiếu:
Những hình thức phát hành loại trái phiếu doanh nghiệp bao gồm: chứng chỉ, dữ liệu điện tử và bút toán ghi sổ.
Hình thức trái phiếu sẽ được quyết định cụ thể bởi doanh nghiệp phát hành đối với mỗi đợt phát hành thực hiện đúng theo quy định tại thị trường phát hành trái phiếu.
- Lãi suất trên danh nghĩa của trái phiếu:
Những phương thức xác định mức lãi suất danh nghĩa trái phiếu doanh nghiệp sẽ bao gồm: mức lãi suất cố định cho cả kỳ hạn trái phiếu, phương thức lãi suất thả nổi hay phương thức kết hợp giữa lãi suất thả nổi và cố định.
Nếu như lãi suất danh nghĩa là mức lãi suất thả nổi, thì doanh nghiệp phát hành cần phải nêu rõ cơ sở tham chiếu nhằm mục đích xác định lãi suất danh nghĩa của phương án phát hành trái phiếu đồng thời công bố thông tin cho những nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp về cơ sở tham chiếu sẽ được sử dụng.
Tùy thuộc vào tình hình tài chính cũng như khả năng thanh toán nợ mà mỗi doanh nghiệp sẽ quyết định mức lãi suất danh nghĩa đối với từng đợt phát hành. Ngoài việc cần phải tuân thủ theo quy định tại Nghị định thì lãi suất trái phiếu do các tổ chức tín dụng phát hành còn phải phù hợp với những quy định về lãi suất của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
- Loại hình trái phiếu:
Trái phiếu không chuyển đổi: đây là loại trái phiếu có bảo đảm hay trái phiếu không có bảo đảm, trái phiếu kèm theo chứng quyền hay trái phiếu không kèm theo chứng quyền.
Trái phiếu chuyển đổi: tương tự như loại trái phiếu không chuyển đổi thì trái phiếu chuyển đổi có thể là trái phiếu có bảo đảm hay trái phiếu không có bảo đảm, trái phiếu có kèm theo chứng quyền hay là trái phiếu không kèm theo chứng quyền.
- Giao dịch trái phiếu:
Trái phiếu doanh nghiệp được phát hành ở thị trường trong nước sẽ bị hạn chế thực hiện giao dịch với giới hạn số lượng là dưới 100 nhà đầu tư không bao gồm các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và giới hạn trong vòng một năm tính từ thời điểm hoàn thành đợt phát hành. Ngoại trừ các trường hợp thực hiện theo quyết định của Tòa án hay theo hình thức thừa kế theo quy định của Pháp luật.
Sau khoảng thời gian nêu trên thì trái phiếu doanh nghiệp có thể được giao dịch mà không bị hạn chế về mặt số lượng các nhà đầu tư tham gia (trừ trường hợp có quyết định khác của doanh nghiệp phát hành). Còn đối với trái phiếu doanh nghiệp được phát hành ra thị trường nước ngoài thì thực hiện đúng theo quy định của thị trường phát hành trái phiếu.
- Phương thức thanh toán gốc và lãi trái phiếu: được quyết định bởi doanh nghiệp phát hành, dựa trên nhu cầu sử dụng vốn cũng như thông lệ của thị trường phát hành, sau đó sẽ được công bố đến nhà đầu tư trước khi tiến hành phát hành trái phiếu.
>> Tham khảo: Trái phiếu chính phủ là gì? Đặc điểm và phân loại trái phiếu chính phủ
Ngoài ra, tại Điều 9 của Nghị định 163 đã quy định về những quyền lợi của chủ sở hữu trái phiếu như sau:
- Được nhận thanh toán đầy đủ và đúng hạn cả gốc và lãi của trái phiếu khi đến hạn từ doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Ngoài ra được đảm bảo việc thực hiện những quyền lợi kèm theo (nếu có) theo quy định về các điều kiện và điều khoản của trái phiếu khi phát hành chính thức.
- Chủ sở hữu trái phiếu doanh nghiệp sẽ được quyền chuyển nhượng, tặng, cho, chiết khấu, thừa kế, để lại hay sử dụng trái phiếu như một tài sản đảm bảo trong mối quan hệ dân sự cũng như quan hệ thương mại theo đúng quy định của Pháp luật.
Phân loại trái phiếu doanh nghiệp
Phân loại trái phiếu doanh nghiệp
Trái phiếu doanh nghiệp được phân thành 2 loại cụ thể như sau:
- Trái phiếu niêm yết: là một loại trái phiếu đã được đăng ký và lưu ký tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán. Trái phiếu loại này sẽ được giao dịch rộng rãi trên các sàn chứng khoán tập trung (HSX và HNX). Quá trình giao dịch cần phải tuân theo đúng quy định của Sở Giao dịch Chứng khoán niêm yết.
- Trái phiếu OTC (còn gọi là trái phiếu phi tập trung) được giao dịch ở thị trường OTC. Giao dịch sẽ được tiến hành giữa những nhà đầu tư theo nguyên tắc “thuận mua, vừa bán” và sẽ không bị ràng buộc bởi những chính sách pháp lý.
Điều kiện để có thể phát hành trái phiếu doanh nghiệp
Cơ sở pháp lý
Cơ sở pháp lý để điều chỉnh điều kiện phát hành trái phiếu doanh nghiệp chính là Luật doanh nghiệp năm 2020 cùn Nghị định 153/2020/NĐ-CP ban hành vào ngày 31 tháng 12 năm 2020 có quy định về hoạt động giao dịch, chào bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trên thị trường trong nước và việc chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường nước ngoài (thời gian có hiệu lực từ ngày 01/01/2021).
Doanh nghiệp nào sẽ được phát hành trái phiếu?
Điều 2 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP quy định về những doanh nghiệp được phát hành trái phiếu đó là những công ty cổ phần và các công ty trách nhiệm hữu hạn thuộc diện được phép phát hành trái phiếu.
Điều kiện để có thể phát hành trái phiếu doanh nghiệp
Điều kiện để có thể phát hành trái phiếu doanh nghiệp
Về điều kiện để phát hành trái phiếu doanh nghiệp, tại Điều 9 của Nghị định 153/2020/NĐ-CP quy định đối với loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn như sau:
Đối với hoạt động chào bán loại trái phiếu không chuyển đổi không kèm chứng quyền (sẽ không bao gồm việc thực hiện chào bán trái phiếu được phát hành bởi các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán mà không phải là công ty đại chúng) thì doanh nghiệp cần phải đáp ứng những điều kiện dưới đây:
- Phải là công ty cổ phần hoặc công ty trách nhiệm hữu hạn đã được thành lập cũng như hoạt động theo đúng pháp Luật Việt Nam.
- Cần phải thanh toán đầy đủ cả nợ gốc và lãi của trái phiếu đã được phát hành hoặc thực hiện thanh toán đủ những khoản nợ đến hạn trong vòng 03 năm liên tiếp trước khi mà đợt phát hành trái phiếu (nếu có) diễn ra. Ngoại trừ việc chào bán trái phiếu cho chủ nợ là những tổ chức tài chính đã được lựa chọn.
- Cần phải đáp ứng những tỷ lệ về an toàn tài chính cũng như tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động đúng với quy định của pháp luật chuyên ngành.
- Phải có phương án thực hiện phát hành trái phiếu đã được phê duyệt và chấp thuận theo đúng quy định tại Điều 13 của Nghị định này.
- Bản báo cáo tài chính của năm trước liền kề với năm phát hành trái phiếu là cần phải có và đồng thời phải được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán có đầy đủ điều kiện theo như quy định tại Nghị định này.
- Đối tượng tham gia vào đợt chào bán sẽ theo như quy định tại Điểm a, Khoản 1 Điều 8 của Nghị định này. Đối với việc thực hiện chào bán loại trái phiếu không chuyển đổi không kèm theo chứng quyền của công ty chứng khoán, những công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán mà không phải là công ty đại chúng thì các doanh nghiệp sẽ cần phải đáp ứng đủ những điều kiện được quy định tại Điểm a, Điểm c, Điểm d, Điểm đ, và Điểm e tại Khoản 1 của Điều này.
>> Tham khảo: Trái phiếu chuyển đổi là gì? Đặc điểm của trái phiếu chuyển đổi
Ưu điểm của trái phiếu doanh nghiệp
Về cơ bản thì hình thức đầu tư trái phiếu doanh nghiệp mang lại cho nhà đầu tư một số ưu điểm sau đây:
- Nhà đầu tư sẽ được nhận một khoản lãi hàng tháng cao hơn với mức lãi tiết kiệm
- Mức độ rủi ro của hình thức đầu tư này sẽ thấp hơn so với mức độ rủi ro khi đầu tư vào cổ phiếu, bởi những người nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp sẽ được ưu tiên thanh toán nợ trước những cổ đông trong trường hợp doanh nghiệp phá sản hoặc giải thể
- Trái phiếu doanh nghiệp có thể được trao đổi qua lại dễ dàng với mức lãi suất thực nhận được trong thời gian đầu tư trái phiếu
- Nhà đầu tư trái phiếu doanh nghiệp có thể sẽ sử dụng lãi suất định kỳ nhằm tái đầu tư, tạo ra cơ hội lời sinh lời.
Một số thông tin vê đầu tư trái phiếu doanh nghiệp
Mua trái phiếu doanh nghiệp ở đâu?
Để biết mua trái phiếu doanh nghiệp ở đâu thì nhà đầu tư cần nắm được những phương thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Một số phương thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp phổ biến nhất đó là: đấu thầu phát hành trái phiếu, bảo lãnh phát hành trái phiếu, đại lý phát hành trái phiếu, bán trực tiếp trái phiếu cho các nhà đầu tư.
Nhưng dù doanh nghiệp có lựa chọn hình thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp nào thì khi muốn phát hành trái phiếu doanh nghiệp bắt buộc phải công bố thông tin về đợt phát hành đến các nhà đầu tư qua trang thông tin điện tử của chính doanh nghiệp đó. Đồng thời còn phải thông qua trang thông tin về việc phát hành trái phiếu của Doanh nghiệp đó ở Sở giao dịch chứng khoán đúng theo quy định Pháp luật.
Qua đây có thể thấy các nhà đầu tư có thể dễ dàng nắm bắt được thông tin về đợt phát hành trái phiếu của doanh nghiệp và xác định được cần mua loại trái phiếu này ở đâu.
Rủi ro khi đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp
Khi đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp thì nhà đầu tư có thể phải đối diện các rủi ro sau đây:
- Thứ nhất, trường hợp doanh nghiệp đó bị vỡ nợ thì rất có thể bạn sẽ không được doanh nghiệp thanh toán khoản vốn bởi khi đó doanh nghiệp đã không còn khả năng chi trả. Thực chất thì trái phiếu doanh nghiệp không được đảm bảo vô điều kiện.
- Thứ hai, nếu như rơi vào thời điểm trái phiếu mất giá thì nhà đầu tư đang nắm giữ muốn bán trái phiếu vào cuối thời hạn sẽ không nhận được nhiều khoản đầu tư như ban đầu. Do vậy nhà đầu tư cần phải am hiểu cũng như cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm bán trái phiếu.
Các bước để đầu tư trái phiếu doanh nghiệp
Các bước để đầu tư trái phiếu doanh nghiệp
Để mua trái phiếu doanh nghiệp thì nhà đầu tư có thể tiến hành theo những bước dưới đây:
- Bước 1: Dựa vào chu kỳ của chứng khoán để lựa chọn được thời điểm phù hợp nhất để mua trái phiếu doanh nghiệp. Trường hợp chu kỳ của chứng khoán này bùng nổ thì chính là thời điểm mà cổ phiếu trở thành tài sản đáng để đầu tư hơn. Ngược lại, nếu như chu kỳ chứng khoán suy thoái thì bạn cần mạnh tay đầu tư vào trái phiếu, bởi bản chất của trái phiếu có mức độ rủi ro thấp hơn cổ phiếu. Vì thế đây được xem là hình thức đầu tư an toàn và là nơi trú ẩn cho nhiều nhà đầu tư.
- Bước 2: Tiến hành đánh giá rủi ro từ phía doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Vì vậy bạn cần xem xét những yếu tố: vị thế của doanh nghiệp đó trong ngành, uy tín của ban quản trị và năng lực tài chính của doanh nghiệp.
- Bước 3: Cân bằng giữa mức độ rủi ro cùng lãi suất của trái phiếu. Những trái phiếu có phần lãi suất ngất ngưởng không phải là một kênh bạn có thể hoàn toàn tin tưởng. Đây rất có khả năng là loại “mồi nhử” được tung ra bởi những doanh nghiệp đang có vấn đề trong hoạt động nhằm mục đích thu hút nguồn vốn cho vay.
- Bước 4: Cuối cùng nhà đầu tư nên cân nhắc về thời hạn của trái phiếu. Ở bước này, bạn sẽ cần dự định thời gian đầu tư, theo dài hạn hay ngắn hạn và mục tiêu của bạn là thu nhập hay lợi nhuận.
Kết luận
Trên đây là những kiến thức cơ bản về trái phiếu doanh nghiệp mà bất kỳ một nhà đầu tư nào cũng cần hiểu rõ. Hy vọng qua bài viết này của Mytrade bạn đã có câu trả lời cho “Trái phiếu doanh nghiệp là gì”, cũng như nắm được ưu điểm và rủi ro khi đầu tư vào loại hình này. Chúc bạn có những chiến lược đầu tư hiệu quả.
Mytrade – nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại thị trường chứng khoán Việt Nam
Một nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán không thể thiếu dành cho những nhà đầu tư chính là Mytrade. Đây là nền tảng được phát triển chuyên sâu phục vụ cho nghiên cứu, định lượng, thống kê… và chuyên sâu với cơ sở dữ liệu của thị trường chứng khoán Việt Nam. Bạn có thể mở tài khoản giao dịch Mytrade miễn phí ngay tại website https://mytrade.vn/ hay App Mytrade (IOS và Android)
Nếu bạn còn thắc mắc về Trái phiếu doanh nghiệp là gì hoặc cần tìm hiểu cũng như tham gia đầu tư vào thị trường chứng khoán, liên hệ ngay đến Hotline 1900966935 – 0983.668.883 để được hỗ trợ nhanh nhất.
