YOY là gì? Cách tính và ý nghĩa chỉ số yoy trong chứng khoán

Nếu bạn là nhà đầu tư chứng khoán hay quan tâm về lĩnh vực tài chính và thường xuyên theo dõi các báo cáo, tạp chí về tài chính thì chắc hẳn đã từng bắt gặp cụm từ ” Year Over Year ” hay ” YOY ” rồi phải không? Trong bài viết này, Mytrade sẽ cùng bạn tìm tìm hiểu YOY là gì? và ý nghĩa, cách tính chỉ số này.

YOY là gì?

YOY là gì?

Chỉ số YOY là gì?

YOY  (hay còn được gọi Year On Year). Đây là một chỉ số được dùng để so sánh các kết quả tài chính của doanh nghiệp, một đơn vị hoặc toàn bộ nền kinh tế trong cùng một khoảng thời gian nhất định.

Hiện nay, chỉ số YOY được dùng ở hầu hết các lĩnh vực tuy nhiên được sử dụng nhiều nhất trong lĩnh vực tài chính. Hiểu rõ chỉ số này sẽ giúp nhà đầu tư biết được sự tăng trưởng hay đi xuống của một doanh nghiệp, một tổ chức hay một quốc gia.

Đặc trưng và ý nghĩa của chỉ số YOY?

Việc hiểu được đặc trưng cũng như ý nghĩa của chỉ số YOY sẽ giúp nhà đầu tư thấy được tầm quan trọng của chỉ số YOY đối với nền kinh tế thị trường. Cụ thể:

Đặc trưng của chỉ số YOY

Như đã nói ở trên, chỉ số YOY là thuật ngữ chuyên ngành tài chính thường được sử dụng cho những doanh nghiệp đang kinh doanh trên thị trường. Cách tính chỉ số YOY được áp dụng cho tất cả các ngành nghề và không phân biệt quy mô lớn hay nhỏ.

YOY giúp nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan để có thể đánh giá được tình hình hoạt động của doanh nghiệp trong từng giai đoạn. 

Chẳng hạn, trong báo cáo tài chính năm 2022 của doanh nghiệp X chỉ rõ những biến động theo từng giai đoạn.  Và trong năm 2021 cũng có những giai đoạn tương tự như năm 2022. Dựa vào đó, nhà đầu tư có thể đánh giá được yếu tố chủ quan và khách quan ảnh hưởng tới sự tăng trưởng của doanh nghiệp.

Ý nghĩa của chỉ số YOY

Như đã nói ở trên, chỉ số YOY hay còn gọi là chỉ số tăng trưởng là một trong những chỉ số quan trọng của các báo cáo tài chính. Nó giúp cho người đọc báo cáo tài chính có thể hình dung ra được những vấn đề trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

  • Chỉ số YOY giúp cho doanh nghiệp đánh giá được tình hình kinh doanh của đơn vị mình.
  • So sánh sự tăng trưởng theo từng tháng, từng năm hoặc theo quý của Công ty, doanh nghiệp.
  • Đánh giá hiệu suất tài chính và lợi nhuận kinh doanh của đơn vị kinh doanh đang trong chiều hướng xấu hay tốt.
  • Xem xét, nhận định chỉ số YOY để đánh giá hiệu suất đầu tư của Công ty, hướng tới sự phát triển bền vững.

>> Tham khảo: Giao dịch ký quỹ chứng khoán là gì? Tỷ lệ ký quỹ chứng khoán

Cách tính chỉ số YOY

Cách tính chỉ số YOY

Cách tính chỉ số YOY

Cách tính chỉ số YOY vô cùng đơn giản, thậm chí nhà đầu tư hoàn toàn không cần phải sử dụng máy tính cũng có thể tính toán. Các bước tính chỉ số YOY chính xác như sau:

  • Bước 1: Hãy lấy số liệu của năm nay trừ đi số liệu của năm ngoái. Việc tính toán số liệu này có thể giúp nhà đầu tư đánh giá được công ty đang có sự tăng trưởng hay là giảm bớt.
  • Bước 2: Lấy kết quả tính được ở bước 1 chia cho số liệu của năm trước đó. Kết quả này cho thấy tốc độ tăng trưởng của năm nay của doanh nghiệp so với năm trước.
  • Bước 3: Lấy kết quả vừa tính được quy đổi về tỷ lệ phần trăm. Đây chính là chỉ số YOY mà nhà đầu tư đang cần tìm. 

Để nhà đầu tư có cái nhìn thực tế hơn về công thức tính YOY, Mytrade đưa ra một ví dụ cụ thể dưới đây:

Ví dụ: Một doanh nghiệp có doanh thu năm trước là 120 tỷ đồng, doanh thu năm nay là 160 tỷ đồng. Chỉ số YOY sẽ được tính theo 3 bước sau:

  • Bước 1: Doanh thu của công ty năm nay so với năm ngoái = 160 – 120 = 40 tỷ đồng
  • Bước 2: Tốc độ tăng trưởng của doanh thu công ty năm nay so với năm trước là: 40 : 120 = 0,333
  • Bước 3: Quy đổi về đơn vị % 0,333 = 33,3 %. Đây chính là chỉ số YOY doanh thu của công ty.

Tại sao cần tính chỉ số YOY?

Tại sao cần tính chỉ số YOY?

Tại sao cần tính chỉ số YOY?

Ngoài việc tìm hiểu về chỉ số YOY là gì thì việc tính toán chỉ số YOY cũng là một việc làm rất quan trọng bởi nó có thể giúp cho doanh nghiệp đưa ra được các chiến lược phát triển phù hợp với từng giai đoạn.

Sau đây là 3 vai trò quan trọng nhất của việc tính toán chỉ số YOY:

Điều chỉnh kịp thời các chiến lược kinh doanh phù hợp với xu hướng

Thông qua việc tính toán chỉ số YOY thì các doanh nghiệp sẽ đánh giá được tình hình kinh doanh của doanh nghiệp. Từ đấy có sự điều chỉnh và đưa ra các chiến lược kinh doanh phù hợp với tình hình hiện tại. Ví dụ như:

  • Đưa ra nhiều các chương trình khuyến mãi hấp dẫn cùng nhiều ưu đãi lớn dành cho khách hàng.
  • Thiết kế, thay đổi lại mẫu mã các sản phẩm sao cho bắt mắt hơn, thu hút được nhiều sự quan tâm của khách hàng.
  • Kết hợp đẩy mạnh những chiến dịch quảng cáo và truyền thông trên tất cả các phương tiện để quảng bá được nhiều sản phẩm đến nhiều người nhất.

Đánh giá vị trí của doanh nghiệp

Doanh nghiệp có thể đang kinh doanh một ngành nghề hay một lĩnh vực nào đó giống với nhiều doanh nghiệp khác. Tuy nhiên mức lợi nhuận thu được về thì không phải công ty nào cũng giống nhau. Thông qua việc tính toán chỉ số YOY, nhà đầu tư sẽ biết được vị trí doanh nghiệp của mình đang ở đâu trên thị trường.

Mặt khác, dựa vào chỉ số YOY nhà đầu tư cũng có thể dự đoán được tình hình kinh doanh của doanh nghiệp trong tương lai, từ đó đưa ra những nhận định và chiến lược kinh doanh phù hợp hơn.

Quyết định đầu tư được chính xác và hiệu quả cao

Dựa vào báo cáo tài chính hàng năm của doanh nghiệp, nhà đầu tư có thể tính toán được chỉ số YOY và nhận biết được tốc độ đang tăng trưởng hay đi xuống của mỗi công ty. Từ đó giúp nhà đầu tư dễ dàng hơn khi đưa ra những quyết định trong việc lựa chọn đối tác kinh doanh.

>> Xem thêm: CCI là gì? Cách giao dịch với chỉ báo CCI hiệu quả

Ưu nhược điểm của chỉ số YOY

Tương tự như hầu hết những chỉ số tài chính khác thì YOY cũng tồn tại những ưu và nhược điểm. Việc xác định được ưu, nhược điểm của chỉ số này giúp nhà đầu tư sử dụng chỉ số này tốt hơn trong quá trình tính toán. Dưới đây, Mytrade điểm qua một số ưu điểm và nhược điểm của chỉ số YOY như sau:

Ưu điểm 

  • Chỉ số YOY dễ dàng tính toán: Nhà đầu tư hoàn toàn có thể sử dụng máy tính cầm tay hoặc tính nhẩm để tính được chỉ số YOY một cách dễ dàng và nhanh chóng.
  • Chỉ số YOY bỏ qua sự tác động của các yếu tố thời vụ bởi nó tính toán những số liệu nằm trong cùng một khoảng thời gian.
  • Chỉ số YOY lược bớt các biến động trong năm mà chỉ so sánh kết quả ròng. Khi tính toán chỉ số này, nhà đầu tư không cần phải quan tâm nhiều đến quá trình mà chỉ cần chú trọng đến kết quả.

Nhược điểm

  • Cung cấp lượng thông tin tương đối hạn chế nên nhà đầu tư chỉ biết đến kết quả, mức độ tăng trưởng của các số liệu mà không nắm được quá trình để đạt được số liệu đó ra sao, bị tác động bởi các yếu tố nào…
  • Bên cạnh đó, đối với trường hợp những công ty có số liệu tăng trưởng âm thì kết quả tính toán là vô nghĩa.
  • Kết quả được quan sát trong một khoảng thời gian nhất định, vì thế nó cung cấp quá nhiều ý nghĩa dẫn đến việc nhiễu thông tin. 
  • Khi nhà đầu tư tính toán, so sánh chỉ số YOY theo từng năm, tức là họ đã bỏ qua sự biến động của các số liệu theo từng tháng và không nắm được những vấn đề đã phát sinh trong giai đoạn đó.

Chỉ số YOY trong thị trường chứng khoán

Chỉ số YOY trong thị trường chứng khoán

Chỉ số YOY trong thị trường chứng khoán

Chỉ YOY trong chứng khoán chính là hiệu suất cổ phiếu trên sàn, có thể xem YOY là hiệu suất cổ phiếu trên sàn đó theo quý hoặc theo năm. Tuy nhiên trong lĩnh vực chứng khoán thì chỉ số YOY chỉ mang tính chất tương đối và không lột tả được vấn đề đôi khi nó còn đi ngược với những chỉ số thông báo khác. Trong chứng khoán nhà đầu tư thường dùng chỉ số QOQ để đánh giá và so sánh.

Chỉ số YOY chỉ dùng vào các lĩnh vực mang tính thời vụ, YOY sử dụng tốt nhất khi so sánh với lợi nhuận ròng và thu nhập lãi ròng như thức ăn, áo quần, thuốc men,…còn các lĩnh vực như ngân hàng thì cần có sự kết hợp giữa cả 2 chỉ số so sánh YOY và QOQ bởi đây là lĩnh vực vừa mang tính thời vụ vừa mang tính nhu cầu.

Các chỉ số để đánh giá YOY

Để so sánh chỉ số YOY hàng năm chính xác và hiệu quả nhất nhà đầu tư nên cân nhắc đến các số liệu tài chính dưới đây:

  • Doanh thu: Doanh thu của quý, năm nay tăng hay giảm so với năm trước, quý trước
  • Giá vốn hàng bán: Doanh nghiệp có khả năng quản lý tỷ suất lợi nhuận gộp như thế nào
  • Bán: Các giám đốc của công ty quản lý chi phí văn phòng như thế nào
  • Thu nhập trước thuế: là thước đo lợi nhuận hoạt động
  • Thu nhập ròng: So sánh những điểm mấu chốt của doanh nghiệp theo thời gian
  • Thu nhập trên mỗi cổ phiếu

Những chỉ số kinh tế YOY chung

  • Lạm phát: Xu hướng lạm phát gia tăng hay giảm
  • Tỷ lệ thất nghiệp
  • Tổng lượng sản phẩm sản xuất hay một lĩnh vực trong một quốc gia.
  • Lãi suất: Lãi suất tăng hoặc giảm phụ thuộc rất lớn đến sự tăng trưởng kinh tế của một đất nước.

Kết luận 

Như vậy là thông qua chia sẻ của Mytrade, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu những kiến thức cơ bản về YOY là gì, cách tính và ý nghĩa của chỉ số YOY, cũng như ưu và nhược điểm của nó. Hy vọng rằng, bài viết đã cung cấp cho nhà đầu tư một công cụ hữu ích để đánh giá tình hình kinh doanh thực tế của doanh nghiệp. Tuy nhiên, chỉ số YOY cũng tồn tại một số hạn chế, vì thế nhà đầu tư đừng quên kết hợp thêm những chỉ số tài chính khác để có thể đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn nhất.

App đầu tư chứng khoán tối ưu trên thị trường hiện nay

Mytrade - nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại Việt Nam

Việc lựa chọn một nền tảng giao dịch và đầu tư tốt để gửi gắm vốn, yên tâm giao dịch không hề đơn giản. Chỉ cần nhà đầu tư bỏ một chút thời gian nghiên cứu tìm ra các yếu tố quan trọng trong quá trình tìm kiếm một nền tảng giao dịch uy tín là được. Nói chung, một nền tảng giao dịch chứng khoán được đánh giá uy tín chính là nền tảng được nhiều nhà đầu tư biết đến và được nhiều cơ quan cấp phép, tuân thủ về pháp luật, chưa từng liên quan đến phốt và hỗ trợ khách hàng hết mình, đồng thời cung cấp các dịch vụ nhanh chóng thông suốt. Chính vì vậy nhà đầu tư không thể bỏ qua nền tảng giao dịch Mytrade của công ty cổ phần đầu tư và công nghệ FTV với ưu điểm tuyệt vời sau:

  • Tối ưu nguồn vốn: Mytrade cung cấp đến Quý nhà đầu tư các công cụ tối ưu nguồn vốn miễn phí và tận dụng mọi cơ hội giúp nhà đầu tư giao dịch khi thị trường ở xu hướng tích cực.
  • Tối ưu về thuế phí: Khi nhà đầu tư đã mở tài khoản giao dịch chứng khoán tại website https://mytrade.vn/ sẽ được hưởng mức ưu đãi tối ưu nhất về những khoản lệ phí.
  • Tối ưu lợi nhuận: Mytrade luôn đồng hành cùng Quý nhà đầu tư trong suốt quá trình giao dịch để thu về được mức lợi nhuận tối ưu nhất.

Nếu nhà đầu tư còn bất kỳ thắc mắc về chỉ số YOY hoặc cần hỗ trợ trong quá trình giao dịch hãy liên hệ ngay đến Mytrade chúng tôi qua HOTLINE hỗ trợ 1900966935 – 0983.668.883 để nhận được tư vấn từ các chuyên gia đầu ngành nhanh và chính xác nhất.

  • Bài viết nổi bật