Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì? Vai trò, phương pháp lập và cách đọc

Nằm trong hệ thống các loại báo cáo tài chính thì báo cáo lưu chuyển tiền tệ là một phần không thể thiếu ở trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Để hiểu rõ hơn về chức năng cũng như cách lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì, mời bạn theo dõi bài viết sau đây.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì? 

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì? Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì? 

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ sẽ thể hiện dòng tiền ra và vào trong một doanh nghiệp ở trong một khoảng thời gian nhất định. Khoảng thời gian này có thể là trong một tháng, một quý hay một năm tài chính. Đây chính là một công cụ hữu ích giúp cho doanh nghiệp và cổ đông thấy được tiền đang ở đâu và chi tiêu ra sao.

Cấu trúc của bản báo cáo lưu chuyển tiền tệ 

Nội dung của báo cáo lưu chuyển tiền tệ được hình thành từ 3 yếu tố sau:

  • Dòng tiền đến từ hoạt động kinh doanh: Đây là một dòng tiền liên quan đến hoạt động thanh toán đối với người mua, người bán và người lao động. Chúng bao gồm có: tiền vào là dòng tiền có được từ hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ. Trong khi đó, tiền ra là phần chi phí để mua nguyên vật liệu, lương nhân viên cùng các loại thuế phí. Các chi phí không phát sinh tiền như phần chi phí khấu hao hay chi phí dự phòng rủi ro. 
  • Dòng tiền đến từ hoạt động đầu tư: Tiền vào là dòng tiền thu được đến từ hoạt động nhượng bán, thanh lý tài sản cố định. Tiền ra là dòng tiền chi cho hoạt động đầu tư hay mua sắm tài sản mới như máy móc, các thiết bị, đồ dùng. 
  • Dòng tiền đến từ hoạt động tài chính: Là dòng tiền ra vào liên quan đến việc tăng giảm vốn chủ sở hữu. Nợ vay và cổ tức bao gồm có tiền vào, tiền góp vốn đến từ chủ sở hữu, vay ngân hàng, phát hành chứng khoán và tiền đầu tư từ cổ đông. Tiền ra là phần tiền trả cổ tức cho các cổ đông. 

Vai trò của báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Vai trò của báo cáo lưu chuyển tiền tệVai trò của báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Để trả lời cho câu hỏi của báo cáo lưu chuyển tiền tệ có bắt buộc không? chúng ta hãy cùng theo dõi vai trò của nó trong hoạt động kinh doanh để có thể đánh giá được một cách chính xác, hiệu quả về năng lực tài chính của doanh nghiệp. 

  • Phân tích về sự biến động của dòng tiền

Sự tăng, giảm của dòng tiền sẽ phản ánh chi tiết kết quả lưu chuyển tiền đến từ các hoạt động doanh nghiệp thực hiện trong kỳ như hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư hoặc hoạt động tài chính. Sự biến động này sẽ không chỉ làm thay đổi về quy mô mà nó còn gây tác động đến chất lượng, xu hướng và nhịp điệu tăng trưởng của dòng tiền. 

  • Phân tích về khả năng tạo ra dòng tiền

Yếu tố này sẽ được hiểu là việc đánh giá và phân tích về dòng tiền vào của một doanh nghiệp, đánh giá năng lực tài chính cũng như khả năng tạo ra được dòng tiền trong quá trình hoạt động.

Tình hình tài chính sẽ khả quan khi mà dòng tiền vào được tạo ra đến từ hoạt động kinh doanh và ngược lại, nếu như dòng tiền vào được tạo ra từ hoạt động đầu tư hay tài chính thì sẽ rất có khả năng doanh nghiệp đó gặp khó khăn và rủi ro ở trong quá trình kinh doanh.

Khi này, điều cần phải làm chính là tìm hiểu được nguyên nhân, kiểm tra và đánh giá lại được hoạt định kinh doanh cũng như điều chỉnh việc sử dụng nguồn vốn.

>> Tham khảo: Nhà đầu tư nên làm gì khi xuất hiện hiện tượng thiên nga đen

Ý nghĩa của báo cáo lưu chuyển tiền tệ     

Nhờ có bản báo cáo lưu chuyển tiền tệ mà nhà quản trị có thể biết được về mối quan hệ giữa dòng tiền thuần và lợi nhuận. Tại báo cáo cũng phản ánh rõ ràng lý do về sự chênh lệch giữa dòng tiền vào và ra như thế nào để giúp cho nhà quản trị doanh nghiệp cân đối thu chi hiệu quả.

Ngoài ra thì mục đích của báo cáo lưu chuyển tiền tệ còn giúp cho nhà quản trị có thể nhận định và đánh giá chính xác khả năng tạo ra tiền đến từ yếu tố nội hay ngoại sinh ở trong tương lai. Đồng thời khả năng trả nợ đúng hạn, nhu cầu nguồn vốn bổ sung của doanh nghiệp nữa.

Phương pháp để lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Phương pháp để lập báo cáo lưu chuyển tiền tệPhương pháp để lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Việc lập, trình bày báo cáo lưu chuyển tiền tệ hàng năm và các kỳ kế toán giữa niên độ cần phải tuân thủ những quy định của Chuẩn mực kế toán “Báo cáo lưu chuyển tiền tệ” cùng với Chuẩn mực kế toán “Báo cáo tài chính giữa niên độ”. Phương pháp lập Báo cáo lưu chuyển tiền tệ đang được hướng dẫn cho các giao dịch phổ biến nhất đó chính là phương pháp trực tiếp và phương pháp gián tiếp. Hai phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ sẽ được căn cứ ở trên hai thông tư đó là Thông tư 200 và Thông tư 300. Dưới đây, Mytrade sẽ làm rõ những nguyên tắc quan trọng cần phải nắm được mẹo lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo hai phương pháp này

Phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ bằng cách gián tiếp

Khi lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ trên phương pháp gián tiếp cần phải đảm bảo được các dòng tiền vào và ra sẽ được xác định và tính bằng cách điều chỉnh phần lợi nhuận trước thuế thu nhập doanh nghiệp nhằm mục đích khỏi gây ảnh hưởng đến các khoản mục không phải bằng tiền và cả những khoản gây ảnh hưởng về tiền cụ thể như là:

– Những khoản chi phí không bằng tiền chính là phần khấu hao tài sản cố định, dự phòng

– Những khoản lãi lỗ không bằng tiền như là việc lãi, lỗ chênh lệch tỷ giá hối đoái mà doanh nghiệp chưa thể thực hiện

– Những dòng tiền đến từ hoạt động đầu tư mà các khoản lỗ lãi được phân loại như nhượng bán bất động sản, cổ tức, tiền cho vay,…

– Bên cạnh đó còn có một số khoản chi phí vay đã ghi nhận…

Đồng thời, còn có cả các dòng tiền đã được điều chỉnh tiếp tục đối với sự thay đổi vốn lưu động đến từ hoạt động kinh doanh cùng với đó là những khoản chi phí trả trước dài hạn và khoản thu chi khác (thuế thu nhập doanh nghiệp đã nộp, những thay đổi của chi phí trả trước, lãi vay đã trả,…)

Phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ bằng cách trực tiếp

Theo phương pháp lập báo cáo tiền tệ trực tiếp thì các dòng tiền vào và ra sẽ được xác định, trình bày bằng việc tổng hợp và phân tích trực tiếp đến từ những khoản tiền chi, vào theo mỗi nội dung thu chi từ chi tiết của doanh nghiệp và từ các sổ kế toán.

Theo đó, khi lập bản báo cáo lưu chuyển tiền tệ bạn cần phải đảm bảo được những nguyên tắc nêu trên nhằm đảm bảo về tính chính xác, hợp pháp của bản báo cáo.

>> Tham khảo thêm: Vốn ít có nên đầu tư chứng khoán không? Bí quyết đầu tư chứng khoán hiệu quả và thông minh

Hướng dẫn cách đọc và phân tích về báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Đọc và phân tích báo cáo lưu chuyển tiền tệ tốt giúp cho nhà quản trị nhận định rõ được về tình hình tài chính, cụ thể là dòng tiền vào và ra của một doanh nghiệp nhằm đưa ra được những giải pháp và kế hoạch tài chính hiệu quả ở trong tương lai.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ thì bao gồm có 03 khoản mục dòng tiền đó là: lưu chuyển đến từ hoạt động kinh doanh, lưu chuyển đến từ hoạt động đầu tư, lưu chuyển đến từ hoạt động tài chính. Theo đó, cách đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ sẽ được dựa theo 3 khoản mục đó.

Thực hiện việc phân tích qua tỉ số của hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp. Ở đây thì bạn cần phải phân tích và xem xét về tỷ trọng từ những luồng tiền được tạo ra từ các hoạt động và luồng tiền được tạo ra từ hoạt động kinh doanh. Từ đó thì bạn có thể nắm được hoạt động kinh doanh có được bao nhiêu phần trăm về luồng tiền ở trong tổng số tiền lưu chuyển được từ những hoạt động. Vì thế bạn sẽ phân tích bằng các công thức sau:

– Thực hiện tính tỷ trọng về lưu chuyển đến từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp

Tỷ trọng = (Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh/Tổng lưu chuyển tiền từ các hoạt động kinh doanh) x 100%

– Tiếp theo, đây chính là công thức tính dòng tiền thu được từ hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp 

Tỷ trọng = (Dòng tiền thu được từ hoạt động kinh doanh/Tổng dòng tiền thu được từ các hoạt động) x 100%

– Và cuối cùng chính là tính dòng tiền chi từ hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp, tỷ số này sẽ giúp cho bạn so sánh được tình hình về sử dụng tiền ở trong hoạt động kinh doanh với tổng số tiền mà doanh nghiệp sử dụng trong các hoạt động.

Tỷ trọng = (Dòng tiền chi đến từ hoạt động kinh doanh/Tổng số dòng tiền chi từ các hoạt động) x 100%

Dựa vào những tỷ số từ hoạt động kinh doanh nêu trên thì bạn có thể dễ dàng phân tích trong hoạt động đầu tư của doanh nghiệp bao gồm có tỷ trọng lưu chuyển từ hoạt động đầu tư, tỷ trọng về dòng tiền thu từ hoạt động đầu tư, tỷ trọng dòng tiền chi từ hoạt động đầu tư.

Và cuối cùng chính là thực hiện việc phân tích hoạt động tài chính với tỷ trọng lưu chuyển từ hoạt động tài chính, tỷ trọng dòng tiền thu từ hoạt động tài chính, tỷ trọng dòng tiền chi từ hoạt động tài chính.

Lưu ý quan trọng trong quá trình đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Lưu ý quan trọng trong quá trình đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệLưu ý quan trọng trong quá trình đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Báo cáo dòng tiền giúp cho chúng ta nhận biết được tình trạng sức khỏe tài chính trong một doanh nghiệp. Sau đây là 04 ứng dụng quan trọng mà bạn có thể sử dụng khi đọc bản báo cáo lưu chuyển tiền tệ như sau: 

Xem thông tin về khấu hao tài sản của doanh nghiệp

Khấu hao tài sản cố định chính là một phần chi phí không làm hao hụt lượng tiền mặt của doanh nghiệp. Vì thế, nó sẽ làm giảm đi phần lợi nhuận của doanh nghiệp nhưng tiền mặt ở trong tài khoản của doanh nghiệp vẫn ở tình trạng như vậy. Khoản khấu hao tài sản thì thường chiếm một tỷ lệ lớn so với phần lợi nhuận, đặc biệt đối với những doanh nghiệp sản xuất. Do vậy mà bạn cần phải xem được con số cũng như chính sách khấu hao tài sản cố định trong doanh nghiệp. Qua đó có thể biết được doanh nghiệp đang áp dụng phương pháp khấu hao như thế nào. 

Có rất nhiều trường hợp doanh nghiệp tăng hoặc giảm phần chi phí khấu hao để điều tiết mức lợi nhuận. Vì vậy, chúng ta cần phải xem kỹ về mục khấu hao tài sản cố định ở trong báo cáo này. Thông qua đó có thể biết được doanh nghiệp đang có tự đồng điều chỉnh chi phí này không và xác thực được tính chính xác của bản báo cáo. 

Xem chất lượng của lợi nhuận bằng cách xem dòng tiền từ hoạt động kinh doanh

Có rất nhiều các doanh nghiệp có lợi nhuận nhưng lại không thu được tiền mặt do để cho khách hàng nợ nhiều. Việc để khách hàng nợ nhiều thì sẽ dẫn đến việc suy giảm dòng tiền của hoạt động kinh doanh. Một hai năm thì không gây tác động lớn, nhưng ở trong dài hạn thì sẽ dẫn đến tình trạng suy yếu tài chính. Vì vậy, chúng ta cần phải đánh giá được sự lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp ở dài hạn. Từ đó đánh giá được về chất lượng lợi nhuận doanh nghiệp này có tốt hay không. 

Xem thông tin đầu tư mới ở trong năm của doanh nghiệp

Việc doanh nghiệp đầu tư tài sản mới là một điều rất cần thiết ở trong quá trình mở rộng quy mô. Điều này sẽ phản ánh qua số liệu đầu tư mới ở trong báo cáo lưu chuyển. Dựa theo con số này thì chúng ta có thể kỳ vọng được về việc mở rộng quy mô doanh nghiệp và gia tăng doanh thu cùng với lợi nhuận ở trong tương lai. Con số này sẽ được thể hiện ở trong mục dòng tiền đến từ hoạt động đầu tư. 

Xem được các chính sách về chi trả cổ tức

Phần cổ tức bằng tiền mặt thì các bạn có thể xem ở trong phần dòng tiền từ hoạt động tài chính. Việc nhận biết về các chính sách trả cổ tức doanh nghiệp sẽ giúp cho bạn nhận biết doanh nghiệp sử dụng lợi nhuận làm gì. Liệu rằng doanh nghiệp dành có sử dụng phần lớn tiền để chi trả cổ tức hay thực hiện tái đầu tư. Qua đó rút ra được những triển vọng và tiềm năng, ngành nghề mà doanh nghiệp đang tham gia. 

Kết luận 

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ sẽ cung cấp cho chúng ta thông tin về khả năng tạo ra tiền của doanh nghiệp cùng với các dòng tiền thực ra vào được phát sinh trong kỳ. Các luồng tiền sẽ được phân loại vào trong hoạt động kinh doanh, hoạt động tài chính cùng với hoạt động đầu tư.

Nếu như nhà đầu tư còn bất kỳ thắc mắc nào về báo cáo lưu chuyển tiền tệ hoặc cần hỗ trợ tham gia đầu tư ở trên thị trường khoán thì hãy liên hệ ngay đến Mytrade chúng tôi qua HOTLINE 1900 966 935 – 0983 66 88 83 để được các chuyên gia trong ngành giải đáp một cách chính xác và nhanh nhất. Tải ngay app MyTrade hôm nay để có thể trải nghiệm được nền tảng đầu tư chứng khoán mới tại:

– Apple Store: https://apps.apple.com/us/app/mytrade-đầu-tư-cho-mọi-người/id1610468053

– Google Play: https://play.google.com/store/apps/details?id=vn.ftv.mytrade

Tải app MyTrade để có thể trải nghiệm được ngay nền tảng đầu tư chứng khoán mới

Tải app MyTrade để có thể trải nghiệm được ngay nền tảng đầu tư chứng khoán mới

  • Bài viết nổi bật