Chứng khoán là một kênh đầu tư hấp dẫn, với nhiều cơ hội tìm kiếm lợi nhuận cao. Nhà đầu tư rót vốn vào để đồng tiền nhàn rỗi sinh lời, tạo ra nguồn thu nhập thụ động. Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội thì đầu tư chứng khoán còn tiềm ẩn nhiều rủi ro khiến nhà đầu tư thua lỗ. Trong bài viết này, cùng MyTrade tìm hiểu rủi ro đầu tư là gì? và phân tích những rủi ro trong đầu tư chứng khoán để đảm bảo an toàn, giảm thiểu tác động xấu đến kết quả.
Rủi ro trong đầu tư là gì?
.jpg)
Rủi ro trong đầu tư là gì?
Rủi ro trong đầu tư là những điều không may mắn xảy ra đối với nhà đầu tư khi thực hiện giao dịch trên thị trường tài chứng khoán. Những rủi ro có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu như nhà đầu tư chưa nắm được hết các rủi ro có thể xảy ra và có giải pháp ứng phó phù hợp thì sẽ rất dễ có nguy cơ bị thua lỗ và thậm chí mất trắng.
Những rủi ro trong đầu tư chứng khoán
Rủi ro trong đầu tư chứng khoán hiện được chia thành 2 loại chính là rủi ro hệ thống và rủi ro phi hệ thống.
1. Rủi ro hệ thống
Rủi ro hệ thống (còn gọi là rủi ro thị trường) bao gồm những rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường chứng khoán mà bất kỳ một nhà đầu tư nào khi tham gia đều sẽ gặp phải.
Những rủi ro hệ thống trong đầu tư chứng khoán bao gồm: rủi ro biến động lãi suất, rủi ro biến động giá hàng hóa, rủi ro tín dụng, rủi ro tiền tệ và rủi ro thanh khoản.
- Rủi ro giá hàng hóa
Nhà đầu tư khi tiến hành đầu tư chứng khoán tức là đầu tư vào những công ty cổ phần phát hành chứng khoán hoặc nói một cách dễ hiểu hơn chính là sẽ đầu tư vào hàng hóa, sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp đó.
Có thể thấy giá hàng hóa ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường chứng khoán. Đặc biệt là những hàng hóa liên quan đến chính sách tài khóa của nhà nước như: giá điện, ga, nhiên liệu xăng, dầu,.... Do vậy khi giá hàng hóa thay đổi thì rủi ro giá chứng khoán xảy ra lớn hơn.
- Rủi ro mô hình
Trong chứng khoán, nhà đầu tư tư thường lựa chọn cho mình một mô hình đầu tư. Tuy nhiên việc xây dựng mô hình sẽ không tránh khỏi những yếu tố kỹ thuật và ảnh hưởng bởi thị trường chứng khoán luôn biến động không theo bất kỳ một nguyên tắc nào.
Vì vậy, rủi ro mô hình là một điều không thể tránh khỏi. Phân tích kỹ thuật chính là phương pháp đầu tư được nhiều nhà đầu tư áp dụng tuy nhiên vẫn cần để ý đến những yếu tố tác động đến thị trường.
- Rủi ro thanh khoản
Tính thanh khoản của chứng khoán chính là khả năng chuyển đổi dễ dàng của tiền sang chứng khoán và ngược lại. Rủi ro thanh khoản là một sự bất ổn chứng khoán khi mà điều kiện giao dịch thay đổi.
Nếu như số lượng chứng khoán lớn thì giao dịch xảy ra với khối lượng lớn có thể thấy được tính thanh khoản ở mức cao và nhà đầu tư dễ dàng trao đổi cổ phiếu. Còn nếu như khối lượng giao dịch thấp và thậm chí có phiên không có giao dịch xảy ra thì có thể thấy thanh khoản của cổ phiếu này là thấp.
- Rủi ro do lạm phát và rủi ro lãi suất
Rủi ro lãi suất gây ra bởi chính sự lên xuống của mức lãi suất trái phiếu chính phủ, lúc này sẽ có sự dao động trong mức sinh lời kỳ vọng của chứng khoán.
Giá chứng khoán luôn biến động tỷ lệ nghịch với mức lãi suất thị trường. Tức là lãi suất thị trường tăng thì sẽ làm cho giá trị thị trường của chứng khoán bị sụt giảm và ngược lại. Lạm phát sẽ làm cho giá trị của đồng tiền thay đổi, gây dao động đến lợi nhuận của nhà đầu tư ở trong tương lai.
2. Rủi ro phi hệ thống
Rủi ro phi hệ thống chính là những rủi ro đặc trưng trong mỗi ngành hoặc mỗi doanh nghiệp. Ví dụ những rủi ro khi thực hiện đầu tư chứng khoán: tai nạn máy bay tới của ngành hàng không, thông tin xấu của một công ty chứng khoán... không phải toàn thị trường đều sẽ bị ảnh hưởng.
- Rủi ro xếp hạng
Bất kỳ một ngành công nghiệp, dịch vụ nào đều sẽ có những đánh giá, xếp hạng hằng năm, chủ yếu là vào dịp cuối năm hay đầu năm sau. Rủi ro về mặt xếp hạng như doanh nghiệp bị giảm hạng so với năm trước làm cho giá trị của doanh nghiệp giảm và cổ phiếu xuống giá.
- Rủi ro lỗi thời
Rủi ro này có thể xảy ra ở nhiều ngành sản xuất khi những sản phẩm đã ở trong tình trạng lỗi thời, không có giá trị đổi mới, không tăng trưởng mức lợi nhuận của nhiều năm làm cho hoạt động doanh nghiệp trì trệ, giá cổ phiếu giảm sút.
Ví dụ: Nguyễn Kim chính là một thương hiệu “anh cả” ở trong ngành bán lẻ các thiết bị công nghệ, gia dụng,.... tại Việt Nam qua nhiều năm. Tuy nhiên những năm gần đây, Nguyễn Kim đã tăng trưởng vô cùng chậm, thậm chí không tăng trưởng khi một loạt đàn em như Thế Giới Di Động (MWG) hay FPT ra đời và tăng trưởng một cách mạnh mẽ. Đó chính là rủi ro lỗi thời ở trong ngành công nghệ - một ngành luôn đòi hỏi thay đổi lớn.
- Rủi ro kiểm toán
Rủi ro này có thể xảy ra với nhiều doanh nghiệp bởi sự kiểm soát chi phí về nguồn vốn kém, gây tổn hại đến giá trị doanh nghiệp hoặc hoạt động sản xuất không hiệu quả gây thiệt hại đến doanh nghiệp cũng như giảm giá cổ phiếu.
- Rủi ro truyền thông
Rủi ro truyền thông xảy ra khi mà doanh nghiệp phát hành chứng khoán phải đối mặt với một sự kiện xấu, truyền thông xấu đến từ nhiều phía hoặc truyền thông sai sự thật đã gây ảnh hưởng xấu đến thương hiệu cũng như làm cho giá cổ phiếu của doanh nghiệp giảm nhanh.
Đây có thể xem là rủi ro của đầu tư chứng khoán gây sức ảnh hưởng lớn nhất đối với các doanh nghiệp.
- Rủi ro pháp lý
Rủi ro pháp lý là điều mà hầu hết những nhà đầu tư đều có thể mắc phải khi tiến hành đầu tư chứng khoán. Nếu như không nắm vững pháp luật chứng khoán thì nhà đầu tư có thể phải đối mặt với nguy cơ rủi ro cao. Đồng thời đối với những doanh nghiệp phát hành chứng khoán thì những thay đổi của pháp luật hay thắt chặt chính sách thuế, quy định vốn,....cũng có thể gây ra rủi ro cho doanh nghiệp.
>> Tham khảo thêm: Quản trị rủi ro là gì? Quản trị rủi ro trong đầu tư chứng khoán
Giải pháp giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán
Giải pháp giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán
Rủi ro đầu tư chứng khoán là một điều tất yếu mà bất kỳ ai khi tham gia thị trường đều sẽ phải đối mặt. Tuy nhiên, với kiến thức và kinh nghiệm nhà đầu tư sẽ có thể có những giải pháp phù hợp để giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán. Nếu như bạn chưa biết bắt đầu từ đâu thì có thể áp dụng những giải pháp sau để hạn chế rủi ro chứng khoán.
- Quỹ ETF
Nếu bạn vẫn chưa có nhiều kinh nghiệm khi lựa chọn doanh nghiệp và cổ phiếu cho danh mục đầu tư của mình thì bạn có thể sử dụng các giải pháp sẵn có ở dưới dạng ETF thụ động. Các quỹ ETF này sẽ được thiết kế để phản ánh chỉ số một cách đầy đủ như S&P 500 hoặc các công ty trả cổ tức tốt nhất.
Để giảm thiểu rủi ro phi hệ thống thì nhà đầu tư cần đa dạng mã ngành và loại chứng khoán. Nhà đầu tư không nên chỉ tập trung duy nhất một hay hai cổ phiếu tiềm năng. Cần phải đa dạng nhóm ngành và mã chứng khoán để giảm thiểu được rủi ro về xếp hạng, thông tin ngành, rủi ro lỗi thời…
Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng không nên đầu tư quá nhiều vào những mã ngành khác nhau, làm cho bạn không thể tập trung phân tích thị trường. Cần phải cân đối số lượng mã, lựa chọn kênh đầu tư chứng khoán phù hợp với ngân sách và thời gian có thể theo dõi, tập trung mang lại phần lợi nhuận cao nhất.
- Tập trung trong đầu tư chứng khoán dài hạn
Đầu tư chứng khoán dài hạn chính là chiến lược giúp nhà đầu tư giảm thiểu tối đa được những rủi ro hệ thống và phi hệ thống. Việc đầu tư dài hạn cũng đồng nghĩa với nhà đầu tư sẽ không chịu ảnh hưởng của nhiều biến động ngắn hạn, tình trạng lên xuống thất thường của thị trường.
Hình thức đầu tư chứng khoán thông minh là cách đầu tư dài hạn mang lại cơ hội nhận lợi nhuận bền vững và lâu dài từ doanh nghiệp. Bạn sẽ được chia cổ tức, hưởng lợi từ sự tăng giá cổ phiếu bởi sự phát triển và phục hồi của doanh nghiệp sau khoảng thời gian biến động.
- Tìm hiểu kỹ về thị trường
Rủi ro tác động là yếu tố ảnh hưởng đến giá, những chỉ số, yếu tố có thể thao túng thị trường… đều là những kiến thức về chứng khoán mà nhà đầu tư mới cần học hỏi, tìm hiểu. Điều này giúp cho nhà đầu tư dễ dàng nắm bắt được xu hướng, biến động của thị trường chứng khoán.
Hiểu về bản chất, đặc điểm thị trường sẽ giúp cho nhà đầu tư tỉnh táo và không bị dẫn dắt tâm lý bởi xu hướng của đám đông hay yếu tố ngoại cảnh. Không ngừng nâng cao kiến thức, kỹ năng phân tích và kỹ thuật để hình thành được chiến lược đầu tư phù hợp.
- Đầu tư ở công ty môi giới chuyên nghiệp
Muốn tham gia vào thị trường chứng khoán ổn định, an toàn, nhà đầu tư cần lựa chọn công ty môi giới chuyên nghiệp. Đây là một yếu tố tiền đề để đảm bảo được thị trường chứng khoán minh bạch, khớp lệnh nhanh chóng và cập nhật thông tin chính xác, ít bị ảnh hưởng bởi những yếu tố thao túng làm ảnh hưởng đến giá chứng khoán…
- Tuân thủ kỷ luật khi đầu tư
Đầu tư chứng khoán không phải là một trò chơi may rủi, cảm tính nên nhà đầu tư cần tuân thủ kỷ luật và có mục tiêu rõ ràng. Đây cũng không phải là nơi mà bạn có thể lướt sóng chứng khoán. Muốn tham gia thị trường an toàn, sinh lời hiệu quả thì cần đầu tư dài hạn, tuân thủ kỷ luật và những nguyên tắc đầu tư chứng khoán.
Nhà đầu tư chứng khoán cần phải tuân thủ nguyên tắc cắt lỗ cũng như mục tiêu về giá rõ ràng. Bởi giới hạn lỗ và lãi sẽ giúp nhà đầu tư không bị cuốn theo biến động bất ngờ của thị trường. Kiểm soát và sử dụng vốn đầu tư đúng quy tắc, tỷ lệ đã đặt ra nhằm mang lại hiệu quả cao nhất.
Kinh nghiệm khi đầu tư chứng khoán cần biết để giảm thiểu rủi ro
Một số kinh nghiệm khi đầu tư chứng khoán mà bạn cần biết
Một số kinh nghiệm và bài học đầu tư đã rút ra được từ thị trường chứng khoán quốc tế và trong nước sau đây có thể giúp bạn giảm thiểu rủi ro khi đầu tư chứng khoán. Cụ thể:
- Luôn cập nhật thông tin từ thị trường
Một bài học đến từ thị trường chứng khoán Thái Lan những tháng 10/2020, khi mà tình hình chính trị của Thái Lan trở nên bất ổn bởi nhiều cuộc biểu tình của người dân. Nhiều nhà đầu tư đã tháo chạy ra khỏi thị trường này bởi họ sợ những ảnh hưởng rủi ro hệ thống sẽ ảnh hưởng đến giá chứng khoán. Tình trạng này xảy ra giúp cho nhà đầu tư nhận ra một bài học cần phải có sự nhạy bén với thị trường và luôn cập nhật thông tin mới nhất. Tìm hiểu những yếu tố ảnh hưởng đến giá chứng khoán để có thể gia nhập và rút khỏi thị trường đúng lúc.
- Cần chọn lựa chọn mã cổ phiếu tốt để hạn chế rủi ro không cần thiết
Trong hàng trăm cổ phiếu được niêm yết ở trên sàn nhà đầu tư có quyền lựa chọn hoặc sở hữu bất kỳ một mã cổ phiếu nào. Tuy nhiên, cần phải cẩn trọng trong quá trình chọn mua cổ phiếu bởi không phải mã cổ phiếu nào cũng có thể mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư. Kinh nghiệm để lựa chọn cổ phiếu tốt nhất đó là nhà đầu tư nên kết hợp nhiều yếu tố phân tích như phân tích doanh nghiệp, phân tích kinh tế vĩ mô, theo dõi diễn biến thị trường để xem xét khả năng thu lợi nhuận trong dài hạn của cổ phiếu.
Thông thường, nhà đầu tư nên lựa chọn những doanh nghiệp có sự gia tăng và phát triển ổn định ở trong thời gian dài. Chú ý đến doanh thu, lợi nhuận và tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp qua mỗi năm để xem xét xem cổ phiếu của doanh nghiệp này có ổn định và tốt hay không.
- Lựa chọn thời điểm thích hợp để mua cổ phiếu
Trên thị trường chứng khoán thì không phải cổ phiếu của một doanh nghiệp tốt lúc nào cũng sẽ mang lại sự gia tăng về giá trị. Sự thay đổi của cổ phiếu sẽ bị ảnh hưởng bởi một số chính sách quản lý của Nhà nước, diễn biến kinh tế, tình hình chính trị, lạm phát ..v.v đều có ảnh hưởng lớn đến cung cầu ở trên thị trường chứng khoán.
Thời điểm mua cổ phiếu tiềm năng chính là khi nền kinh tế có hoạt động ổn định và khả năng cung tiền ở mức cao. Khi đó tính thanh khoản ở trên thị trường được cải thiện rõ rệt và giá trị cổ phiếu cũng có sự tăng trưởng tích cực, mang về lợi nhuận tốt cho nhà đầu tư.
Ngoài ra, thời điểm nền kinh tế có nhiều bất ổn nếu như nhà đầu tư đủ tự tin, hãy xem xét một vài doanh nghiệp tiền năng có mức tăng trưởng vững mạnh, dù bị ảnh hưởng bởi nền kinh tế thị trường thì vẫn có cơ hội “trở mình”. Khi nhà đầu tư mua cổ phiếu ở thời điểm này giá cổ phiếu sẽ thấp hơn với mức giá trị thực và cực kỳ có tiềm năng ở trong tương lai.
- Khi thực hiện giao dịch cổ phiếu nên giữ vững tâm lý
Đầu tư chứng khoán sinh lợi nhuận tốt thì cũng có những rủi ro nhất định. Trong những thời điểm giao dịch lớn nhỏ nhà đầu tư cần giữ vững tâm lý bản thân, không nên bị giao động bởi một vài tác động từ bên ngoài. Thị trường chứng khoán luôn có sự biến động tăng giảm không cố định, khi nhà đầu tư vững tâm lý thì mới có thể ứng biến kịp thời, cho ra được những quyết định chính xác nhất để mang về lợi nhuận và hạn chế rủi ro.
- Lựa chọn đầu tư cổ phiếu của doanh nghiệp mà bạn am hiểu
Đầu tư chứng khoán luôn xảy ra rủi ro và đừng bao giờ bắt đầu tư vào một doanh nghiệp nào đó mà bạn không nắm chắc hoặc không hoàn toàn hiểu về nó. Nếu như bạn đã từng gặp thất bại ở đầu tư chứng khoán thì chắc chắn bạn sẽ hiểu được rủi ro đó có sức ảnh hưởng lớn như thế thế nào đến bạn.
Vì thế hãy dành thời gian nghiên cứu và phân tích doanh nghiệp mà mình đầu tư nhiều hơn để có thể đưa ra được những quyết định đúng đắn nhất. Nếu như không hoàn toàn hiểu rõ thì hãy dừng lại việc đầu tư dù cho bạn thấy được khả năng sinh lời tốt đến mức nào.
Kết luận
Như vậy bài viết trên Mytrade đã cung cấp cho bạn đọc những kiến thức tổng hợp về khái niệm rủi ro trong đầu tư là gì cũng như dấu hiệu nhận biết những loại rủi ro phổ biến và giải pháp để quản trị rủi ro sao cho hiệu quả. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ hữu ích và có nhiều giá trị đối với nhà đầu tư để áp dụng được hiệu quả trong thực tế giao dịch trên thị trường.
Để phòng tránh rủi ro trong đầu tư, bạn hãy liên hệ ngay đến Mytrade qua HOTLINE 0983.668.883 để được hỗ trợ một cách nhanh nhất.
MyTrade nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín nhất hiện nay
Mytrade hiện cung cấp đến Quý nhà đầu tư rất nhiều những công cụ hỗ trợ nguồn vốn và đồng hành cùng họ trong suốt quá trình giao dịch nhằm mang lại hiệu quả trong việc tối ưu giá trị đầu tư, tối ưu được phần lợi nhuận và tối ưu thuế phí cho khách hàng. Tải app MyTrade để trải nghiệm ngay nền tảng đầu tư mới.
