Margin là gì? Cách sử dụng margin hiệu quả cho nhà đầu tư

Margin là một thuật ngữ phổ biến trong đầu tư chứng khoán. Đây là giải pháp hỗ trợ tài chính của các cá nhân, tổ chức và công ty chứng khoán, nhà đầu tư để gia tăng hiệu quả sinh lợi nhuận. Vậy cụ thể Margin là gì? Hãy cùng Mytrade tìm hiểu chi tiết những thông tin xung quanh thuật ngữ Margin trong bài viết sau.

Margin là gì?

Margin là gì?

Trong giao dịch chứng khoán, Margin hay còn được gọi là đòn bẩy tài chính, giao dịch ký quỹ là thuật ngữ quen thuộc được sử dụng phổ biến trong đầu tư. Hiểu đơn giản, Margin cho phép người giao dịch sử dụng các khoản vay từ công ty chứng khoán, để mua thêm cổ phiếu. Đồng thời, nhà đầu tư sẽ sử dụng chính những cổ phiếu này là tài sản thế chấp. Việc sử dụng margin trong đầu tư giúp nhà đầu tư có thể tận dụng cơ hội từ thị trường để mang về lợi nhuận, nhưng bên cạnh đó luôn có những rủi ro và cần phải học cách để kiểm soát nó.

Lãi suất vay margin sẽ được quy định tùy vào từng thời điểm khác nhau, tùy theo các công ty chứng khoán. Nhưng thường mức lãi suất sẽ được tính theo từng ngày. Các nhà giao dịch có thể trao đổi, thương lượng với các công ty chứng khoán để được áp dụng 1 mức chính sách tính lãi suất ưu đãi nhất.

Ví dụ:

Khi nhà đầu tư có 100 triệu để mua cổ phiếu MB. Tuy nhiên, nhà đầu tư hoàn toàn có thể sử dụng Margin từ công ty chứng khoán và vay thêm 100 triệu để đầu tư cổ phiếu. Lúc này, tài sản cầm cố là giá trị cổ phiếu trong danh mục là 100 triệu đồng cổ phiếu MB.

Sử dụng Margin cũng giống như việc các nhà đầu tư mua nhà 2 tỷ đồng, nhưng chỉ có 500 triệu. Bạn sẽ được hỗ trợ một khoản vay tiền để thanh toán. Do đó, chỉ với 500 triệu đồng bạn có thể sở hữu căn nhà 2 tỷ đồng.

>> Tham khảo: Đòn bẩy tài chính là gì?

Các thuật ngữ cần phải nắm rõ liên quan đến Margin

1. Full Margin

Full Margin là trạng thái mà các nhà đầu tư sẽ sử dụng tối đa tỷ lệ ký quỹ để thực hiện việc mua mã cổ phiếu mình mong muốn. Ủy ban Chứng khoán Việt Nam đã quy định, tỷ lệ cho vay Margin tại những công ty chứng khoán tối đa sẽ là 1:2. Mặc dù vậy, để đề phòng cháy tài khoản khi vay tại mức Full Margin, nhà đầu tư sẽ cần phải liên tục theo dõi mọi sự biến động trên toàn thị trường và kịp thời cắt lỗ nếu có bất kỳ rủi ro nào.

2. Call Margin

Call Margin hay còn gọi là lệnh gọi ký quỹ, các công ty chứng khoán sẽ gọi đến và yêu cầu khách hàng nộp tiền hoặc tăng thêm số lượng chứng khoán hiện có thế chấp để giữ tỷ lệ vay margin ở mức an toàn cho tài khoản. Trường hợp Call Margin sẽ xảy ra khi tỷ lệ ký quỹ giảm xuống dưới ngưỡng an toàn cho phép hoặc giá trị thực / Tổng giá trị chứng khoán thấp hơn so với tỷ lệ ký quỹ đã quy định.

3. Hạn mức Margin - Margin level

Margin level có nghĩa là hạn mức Margin, đây là tỷ lệ phần trăm dựa trên số lượng vốn của các nhà đầu tư so với số tiền ký quỹ khách hàng đã sử dụng. Hạn mức này là giá trị tối đa mà các khách hàng có thể thực hiện việc vay từ các công ty chứng khoán.

Quy định về Margin trong chứng khoán

Căn cứ theo Nghị định số 86 năm 2016, Chính phủ quy định về việc vay Margin trong đầu tư chứng khoán. Để có được quyền chọn vay Margin chứng khoán thì các công ty chứng khoán cần phải đáp ứng đủ những điều kiện sau đây:

Có các nghiệp vụ môi giới chứng khoán song song đó sở hữu công ty đồng ý để thực hiện việc giao dịch ký quỹ.
Công ty không thuộc trong diện kiểm soát và cảnh báo, giải thể...
Không có lỗ lũy kế lớn hơn hoặc báo cáo của năm gần nhất đã qua kiểm toán (theo sửa đổi của Nghị định 151 năm 2018.
Tỷ lệ nợ của công ty không được lớn hơn 3 lần vốn chủ sở hữu và đồng thời vốn chủ sở hữu cũng không được thấp hơn vốn pháp định của công ty sau khi đã trích lập đầy đủ các điều khoản tiền dự phòng.
Tỷ lệ vốn khả dụng của các công ty phải lớn hơn hoặc bằng 180% trong suốt thời gian là 12 tháng liên tục kể từ khi công ty đó đăng ký xin cấp Margin.
Công ty phải có hệ thống giao dịch chi tiết cụ thể và các quy trình quản trị rủi ro phải đáp ứng theo đúng quy định.

Căn cứ theo Nghị định số 151 năm 2018:

Bỏ quy định "Công ty có lỗ lũy kế dưới 50% vốn điều lệ vẫn không thể cho vay ký quỹ"
Bỏ quy định "Tỷ lệ nợ cao gấp 3 lần so với vốn chủ sở hữu và vốn chủ sở hữu không được thấp hơn vốn pháp định sau khi đã trích lập dự phòng"

Cách tính margin trong chứng khoán

Cách tính Margin trong giao dịch chứng khoán?

Cách tính Margin sẽ giúp các nhà đầu tư hiểu rõ hơn về cách ký quỹ chứng khoán, số tiền mà người giao dịch phải chi và số tiền có thể được vay từ công ty chứng khoán.

Công thức tính tỷ lệ ký quỹ Margin:

Tỷ lệ ký quỹ hiện tại = Tài sản ròng/ Giá trị danh mục.

Trong đó:

Tài sản ròng là giá trị cổ phiếu mà những nhà giao dịch đã mua sau khi trừ đi khoản vay ký quỹ Margin bao gồm cả gốc và lẫn lãi.
Giá trị danh mục là tổng giá trị cổ phiếu mà những nhà đầu tư đã mua từ tiền thực tế ban đầu và khoản vay nợ Margin cũng bao gồm cả gốc lẫn lãi.

Ví dụ:

Nhà đầu tư mua 150 cổ phiếu của MB với mức giá 100.000 nghìn/ cổ phiếu. Tỷ lệ Margin ở đây là 1:1 thì ta sẽ tính được số tiền đặt cọc của nhà đầu tư là 150*100.000*0.5 = 7.500.000 nghìn. Ở mỗi một công ty chứng khoán sẽ có tỷ lệ mức ký quỹ khác nhau. Dựa trên tỷ lệ ký quỹ, các nhà đầu tư sẽ xác định được hạn mức có thể vay được cho từng loại cổ phiếu.

>> Xem thêm: Ký quỹ chứng khoán là gì?

Ưu nhược điểm của Margin trong giao dịch đầu tư chứng khoán

Ưu điểm của vay Margin

Lợi thế đầu tiên cần phải kể đến đó là các nhà đầu tư có thể tận dụng được nguồn vốn. Chỉ cần với một số vốn nhỏ thì khách hàng cũng đã có thể mở được các giao dịch đầu tư to lớn. Khi cơ hội tới nhiều nhà đầu tư chưa kịp chuyển thêm vào tài khoản để giao dịch mua thì có thể thực hiện được các giao dịch lớn mà vẫn không bị mất cơ hội.

Đối với công cụ vay margin tạo ra các cơ hội để tăng tỷ suất lợi nhận trong trường hợp thị giá của thị trường chứng khoán tăng trưởng cao hơn so với mức lãi suất vay margin mà các nhà đầu tư phải chi trả cho các công ty chứng khoán. Do vậy, việc sử dụng công cụ margin là một phương pháp giúp tối ưu về hiệu suất trong quá trình đầu tư chứng khoán.

Nhược điểm khi sử dụng công cụ Margin

Thực tế có rất nhiều các nhà đầu tư dù đã có nhiều kinh nghiệm trong đầu tư nhưng vẫn phải trả giá vì tâm lý quá tự tin trong giao dịch full margin. Chúng ta không nên nghĩ rằng chỉ đang thử thôi, cần phải học cách kiểm soát mọi rủi ro cũng như luôn làm chủ được mọi cảm xúc trước khi bắt đầu sử dụng margin.

Ngoài ra khi lựa chọn đăng ký dịch vụ margin tại các công ty chứng khoán, chúng ta sẽ cần bảo đảm một mức ký quỹ tối thiểu theo đúng quy định của các công ty chứng khoán. Việc này đồng nghĩa rằng sẽ luôn phải đối mặt với nhiều áp lực phải bổ sung ký quỹ khi cổ phiếu giảm giá. Thời gian đến hạn của từng khoản vay là 3 tháng nên đó sẽ là sai lầm nếu nhà đầu tư dùng margin dài hạn trong đầu tư chứng khoán.

Việc thay đổi các chính sách margin cũng đang tồn tài nhiều rủi ro mà nhà đầu tư cần biết để lưu ý. Khi sử dụng margin cần phải tuyệt đối tuân thủ theo đúng các quy định của công ty chứng khoán về các chính sách margin đối với từng mã cổ phiếu. Nhà đầu tư cũng sẽ bị các công ty chứng khoán call margin bất cứ khi nào nếu như chính sách về margin bị thay đổi, khi đó sẽ phải nộp một khoản tiền hoặc bán bớt cổ phiếu để duy trì tỷ lệ ký quỹ mới.

Nhà đầu tư được vay margin bao nhiêu tiền và lãi suất bao nhiêu?

Tùy thuộc vào mỗi chiến lược và tình hình hoạt động kinh doanh của các công ty chứng khoán sẽ có các mức phí vay margin khác nhau. Hiện nay, trên thị trường, mức lãi suất vay của các công ty chứng khoán dao động trong khoảng từ 12% - 14%/ năm.

Lãi suất vay margin được tính toán theo nhiều đơn vị giờ/ ngày/ tháng hoặc theo năm. Sau đây là công thức tính lãi suất vay theo từng ngày cụ thể như sau:

Lãi được tính cuối ngày theo như dư nợ thực tế, ta có công thức:

Tiền lãi = Số dư tiền vay margin * Lãi suất vay margin * Số giờ vay / 24

Lãi được tính toán theo số ngày:

Tiền lãi = Số dư tiền vay margin * Lãi suất vay margin * Số ngày vay / 365

Chúng ta có thể thấy, số tiền sẽ phải trả lãi vay hàng ngày của các nhà đầu tư sẽ lớn, nó phụ thuộc vào tỷ lệ đòn bẩy và số tiền có thể được vay. Nếu các cổ phiếu mà nhà đầu tư mua vào không mang đến lợi nhuận cao hơn lãi vay, có nghĩa là bạn sẽ bị thua lỗ.

Margin tác động như thế nào đến thị trường chứng khoán

Thị trường chịu ảnh hưởng như thế nào khi dùng Margin?

Khi các nhà đầu tư áp dụng giao dịch margin, khi đó thị trường cũng sẽ có một số các thay đổi nhất định, chúng ta cần lưu ý một số điểm sau để tránh những rủi ro không đáng có:

Nếu vay margin và cổ phiếu của bạn có xu hướng tăng giá, chắc chắn chúng ta sẽ thu về được nhiều lợi nhuận hơn. Song song đó, giá trị tài sản ròng cũng sẽ gia tăng lên. Lúc đó, nhà đầu tư hoàn toàn có thể mua thêm được các cổ phiếu để tiếp tục tăng trưởng.
Ngược lại, nếu lợi nhuận bị giảm khi vay margin, có nghĩa là giá trị tài sản ròng của các nhà đầu tư sẽ giảm tương ứng với đòn bẩy đã sử dụng. Ví dụ, nếu sử dụng đòn bẩy 1: 2, nhà đầu tư sẽ bị thua gấp 2 lần so với bình thường và nếu sử dụng đòn bẩy 1: 3, các nhà đầu tư sẽ thua 3 lần bình thường.

Với trường hợp, giá trị tài sản ròng của nhà đầu tư bị giảm và thấp hơn so với tỷ lệ ký quỹ duy trì mức cho phép, nhiều công ty chứng khoán sẽ yêu cầu nhà đầu tư bổ sung ký quỹ bằng tiền mặt hoặc bằng cổ phiếu. Nếu nhà đầu tư không bổ sung vào tài khoản đảm bảo, các công ty chứng khoán sẽ yêu cầu sẽ phải bán bớt cổ phiếu để giảm đi khoản vay về tỷ lệ đòn bẩy quy định. Lúc này, nhà đầu tư cần biết đến thuật ngữ Margin Call.

Margin đã tác động đến nhà đầu tư chứng khoán như thế nào?

Khi giá của cổ phiếu tăng, các nhà đầu tư sẽ được gia tăng mức lợi nhuận hay giá trị của tài sản ròng. Xu hướng này sẽ kéo theo việc mua thêm nhiều các cổ phiếu để tiếp tục gia tăng khoản lợi nhuận.
Khi giá của các loại cổ phiếu giảm, đồng nghĩa việc giá trị tài sản ròng cũng theo đó sẽ giảm theo tỷ lệ đòn bẩy. Nếu các nhà đầu tư sử dụng tỷ lệ Margin là 1:1 thì sẽ bị lỗ một lượng tương ứng. Tuy nhiên nếu nhà đầu tư áp dụng Full margin (1:2) thì sẽ lỗ gấp 2 lần.

Có nên sử dụng Margin trong giao dịch chứng khoán không?

Có nên sử dụng Margin không?

Chúng ta có thể hiểu Margin mang lại nhiều cơ hội nhưng song song nó cũng không ít rủi ro tương ứng mà nhà đầu tư cần cân nhắc. Vậy, các nhà đầu tư giao dịch nên sử dụng Margin hay không?

Với lợi thế gia tăng lợi nhuận nhanh, sử dụng Margin cũng có những rủi ro thường trực cần chú ý như:

- Rủi ro từ chi phí vay Margin: Hiện nay, các công ty chứng khoán đều có mức lãi vay Margin dao động từ khoảng 11-14%, trong khi lãi suất của ngân hàng chỉ từ 5-8%. Có thể thấy, mức lãi vay Margin để đầu tư chứng khoán là rất lớn, người giao dịch cần hiểu rõ khi sử dụng.

- Rủi ro từ biến động của giá cổ phiếu: Các ảnh hưởng từ thị trường chung, chiến lược kinh doanh phát triển của doanh nghiệp, rủi ro từ ngành… sẽ khiến giá cổ phiếu tăng và giảm, khó kiểm soát. Trường hợp giá cổ phiếu tăng nhà đầu tư sẽ có nhiều lợi nhuận, nhưng giá theo chiều ngược lại thì các nhà đầu tư sẽ thua lỗ nhiều hơn so với trường hợp không sử dụng Margin.

- Bị động trong giao dịch: Tỷ lệ vay Margin được quyết định bởi các công ty chứng khoán. Khi giá cổ phiếu giảm đến một mức độ nào đó, ngưỡng Call Margin xảy ra, lúc này yêu cầu nhà đầu tư bắt buộc phải bán 1 lượng cổ phiếu nhất định để cân bằng vốn. Trong trường hợp có nhiều người giao dịch sử dụng Margin, cùng bán ra cổ phiếu sẽ khiến giá giảm và dẫn đến thiệt hại tài chính kép.

- Rủi ro từ chính các nhà đầu tư: Khi kỹ năng phân tích thị trường, dự đoán xu hướng giá cổ phiếu không chính xác, đồng thời người giao dịch sử dụng đòn bẩy có tỷ lệ cao. Khi đó sẽ diễn biến thị trường đi ngược lại với dự đoán, việc thua lỗ sẽ nặng hơn.

Việc sử dụng Margin mang lại cơ hội gia tăng lợi nhuận hấp dẫn, khi các nhà đầu tư mua thêm cổ phiếu đang có xu hướng tăng giá. Tuy nhiên, việc rủi ro khi sử dụng Margin là rất lớn, có thể khiến các nhà đầu tư thua lỗ, thiệt hại tài chính. Việc các nhà đầu tư có sử dụng Margin hay không còn phụ thuộc vào kỹ năng và kinh nghiệm của từng người. Có nhiều nhà đầu tư lâu năm khuyến cáo chỉ nên sử dụng công cụ đòn bẩy Margin khi bạn đã có kinh nghiệm tối thiểu 3-5 năm giao dịch, để giảm thiểu tối ưu rủi ro.

Cách tốt nhất là người chơi nên hạn chế sử dụng Margin trong những lần giao dịch. Chỉ sử dụng khi thực sự hiểu về Margin, đánh giá và phân tích thị trường chắc chắn cơ hội thu lợi nhuận cao hơn so với chi phí vay.

Nên sử dụng Margin trong chứng khoán khi nào?

Khi nào nên sử dụng Margin chứng khoán để tối ưu đầu tư?

Như đã đề cập đến ở phía trên công cụ đòn bẩy Margin mang đến cơ hội lớn nhưng cũng nhiều rủi ro luôn thường trực. Vậy khi nào là thời điểm các nhà đầu tư nên hoặc không nên sử dụng Margin trong giao dịch chứng khoán? Người giao dịch chỉ nên sử dụng Margin khi đáp ứng được các yêu cầu như sau:

- Là một nhà đầu tư chứng khoán lâu năm, đã nắm rõ những nguyên tắc phân tích kỹ thuật, đọc hiểu biểu đồ chứng khoán, hiểu về các cơ chế và xu hướng tác động của thị trường. Với các nhà đầu tư mới, thì tuyệt đối không nên vì ham lợi nhuận lớn mà sử dụng đòn bẩy Margin.

- Khi thị trường xuất hiện thấy các dấu hiệu tăng trưởng rõ ràng, ổn định. Các dấu hiệu cổ phiếu các công ty đang có tốc độ tăng trưởng tốt, có thể dẫn đầu ngành trong thời gian tương lai. Thì lúc này các nhà đầu tư tuyệt đối không sử dụng Margin trong thời điểm khủng hoảng, kinh tế có sự biến động bất ổn, thời gian dịch bệnh và suy yếu.

- Margin sẽ là công cụ đắc lực trong các giao dịch thời gian ngắn hạn. Việc các nhà đầu tư sử dụng Margin dài hạn sẽ không mang lại hiệu quả và tiềm ẩn rất nhiều rủi ro thua lỗ. Lý do, cổ phiếu sẽ có biến động giá lên xuống liên tục trong một thời gian dài, khiến việc sử dụng Margin sẽ không mang lại lợi nhuận cao.

- Khi các nhà đầu tư sử dụng Margin vào những cổ phiếu có tính thanh khoản cao, dạng cổ phiếu blue chip, cổ phiếu trong rổ VN30. Tuy nhiên, những loại cổ phiếu có khả năng mang lại lợi nhuận thấp, tăng trưởng chậm và không đủ bù lại phần lãi vay thì các nhà đầu tư nên cân nhắc không nên đầu tư.

Một số lưu ý để sử dụng Margin trong chứng khoán hiệu quả?

Cách sử dụng Margin chứng khoán hiệu quả?

Sử dụng Công cụ Margin sẽ mang lại nhiều lợi ích cho các nhà đầu tư khi sử dụng đúng cách. Mặc dù vậy các nhà đầu tư mới cần tìm hiểu về Margin, tìm hiểu về cơ hội rủi ro, cách sử dụng Margin như thế nào để có hiệu quả?

Sau đây sẽ là một số lưu ý giúp các nhà đầu tư sử dụng công cụ margin trong đầu tư chứng khoán hiệu quả:

- Sử dụng Margin với tỷ lệ đòn bẩy 1:0.5 hoặc 1:1 là tối ưu, và chỉ nên sử dụng các mức đòn bẩy cao như 1:2, 1:3, 1:4 khi bạn đã có nhiều kinh nghiệm trong giao dịch cũng như kỹ năng kiểm soát vốn. Việc kiểm soát tỷ lệ đòn bẩy sẽ giúp nhà đầu tư thu lợi nhuận 1 cách chắc chắn, giảm tỷ lệ rủi ro thua lỗ lớn hơn.

- Có những nguyên tắc ký quỹ giao dịch riêng thì các nhà đầu tư không nên sử dụng quá 1% số tiền trong tài khoản thực có để tiến hành 1 giao dịch ký quỹ. Quy tắc hạn chế những rủi ro tài chính từ biến động khó kiểm soát từ thị trường tài chính.

- Việc sử dụng Margin vào những loại hình cổ phiếu có tính thanh khoản cao và trong các giao dịch ngắn hạn/ lướt sóng. Điều đó sẽ giúp cho các nhà đầu tư nhanh chóng thoát khỏi những khoản lỗ do không bán được cổ phiếu hoặc khi có dấu hiệu giảm giá.

- Việc bắt được cổ phiếu ở cuối sóng thì việc sử dụng Margin giúp các nhà đầu tư mua được cổ phiếu với mức giá rẻ. Khi đó, thị trường đang trong chu kỳ đi lên, cùng với những dấu hiệu tạo đỉnh rõ ràng nhận biết.

Kết luận:

Các nhà đầu tư sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán giúp mang lại những cơ hội hấp dẫn để có lợi nhuận, nhưng cũng mang đến nhiều rủi ro mà nhà đầu tư cần cẩn trọng. Cần có kinh nghiệm trong việc sử dụng Margin, cần hiểu biết rõ ràng về thị trường để thu hồi vốn nhanh chóng. Mong rằng những chia sẻ trên đây của Mytrade về Margin sẽ giúp bạn đọc có thêm những vốn kiến thức và quyết định khi nào nên sử dụng Margin cho phù hợp.

Để biết thêm các thông tin về chứng khoán mời các bạn xem bài viết tiếp theo tại https://mytrade.vn/ hoặc liên hệ theo số Hotline 0983.668.883 để các bạn chuyên viên có thể hỗ trợ tốt nhất.