Khi tham gia vào thị trường chứng khoán để có thể thu được nguồn lợi nhuận tối đa, đòi hỏi các nhà đầu tư cần phải biết và sử dụng thành thạo những công cụ phân tích và đánh giá thị trường tài chính. Do vậy mà có nhiều chỉ số đã được ra đời để hỗ trợ phân tích hiệu quả hơn và RSI là một trong số đó. Vậy chỉ số RSI là gì? Cách sử dụng đường RSI như thế nào để đạt được hiệu quả tốt nhất?
Chỉ số RSI là gì?
Chỉ số RSI là gì?
RSI (Relative Strength Index) còn gọi là chỉ số sức mạnh tương đối, đây là một chỉ báo giúp đo lường được mức độ thay đổi giá gần. Từ đó đánh giá được điều kiện mua vượt mức hoặc bán vượt mức của giá cổ phiếu hoặc các loại tài sản khác.
Chỉ số này sử dụng trong phân tích kỹ thuật, được biểu diễn dưới dạng đồ thị mà trong đó có một đường di chuyển giữa hai điểm cực trị (gọi là bộ giao động), giá trị của nó từ 0 đến 100.
Nội dung của chỉ số sức mạnh tương đối RSI
Chỉ số RSI được J.Welles Wilder JR giới thiệu lần đầu tiên và giới thiệu trong cuốn “Các Khái Niệm Trong Hệ Thống Thương Mại Kỹ Thuật” (New Concepts in Technical Trading Systems) xuất bản vào năm 1978.
Nội dung của RSI:
- Wilder giả định rằng ngưỡng quá mua xuất hiện khi mà thị trường tăng điểm trong một khoảng thời gian quá dài và ngưỡng quá bán đã xảy ra khi thị trường giảm điểm trong một thời gian dài.
- RSI là những giá trị từ 70 trở lên cho nhà đầu tư thấy mã chứng khoán đó đang trở nên mua quá mức hoặc được định giá quá cao, điều này ưu tiên cho xu hướng đảo ngược và điều chỉnh giảm giá ngay sau đó.
- RSI là những giá trị từ 30 trở xuống cho thấy được tình trạng mã chứng khoán đó đang bị tình trạng bán quá mức hoặc định giá quá thấp.
- Chỉ số RSI ở mức 30 đến 70 là vùng trung bình và đạt mức 50 là dấu hiệu không có xu hướng.
- Chỉ số RSI dùng để đo lường sức mạnh tương đối của giá chứng khoán với những mức giá trong quá khứ của chứng khoán đó. Bạn không thể dùng chỉ số RSI để so sánh các mã chứng khoán với nhau.
- RSI cung cấp cho các nhà đầu tư trên thị trường những tín hiệu về động lượng giá tăng và động lượng giá giảm. Chỉ số này được thể hiện ở bên dưới biểu đồ giá của một mã chứng khoán cụ thể.
>> Tham khảo: Chỉ báo Stoch RSI là gì?
Công thức tính chỉ số RSI
Công thức tính chỉ số RSI
Chỉ số RSI được tính dựa trên công thức sau:
RSI = 100 - 100/(1+RS)
Trong đó:
- RS = (Trung bình giá đóng cửa tăng trong x kỳ)/(Trung bình giá đóng cửa giảm trong x kỳ)
Theo mặc định, chỉ số RSI sẽ lấy khung thời gian là 14 kỳ ví dụ như: 14giờ, 14 ngày hay 14 tuần…Nhưng đôi khi chu kỳ 5, 7, 9, 21 và 25 cũng được sử dụng.
Chu kỳ chỉ số RSI càng ngắn sẽ càng phù hợp với những giao dịch trong ngắn hạn hơn và ngược lại các giao dịch trong dài hạn sẽ cần quan sát những chu kỳ dài hơn.
Ví dụ: Thị trường đóng cửa cao hơn 7 trong số 14 ngày qua với mức tăng trưởng trung bình 1%, 7 ngày còn lại đóng cửa với mức giá lỗ trung bình -0.8%. Cách tính RSI là:
RS = 1,25
RSI = 100 - 100/(1+1,25) = 55,55
Chỉ số RSI sẽ thay đổi khi số lượng và quy mô những lần đóng cửa tích cực tăng hoặc giảm. Nếu thị trường đang có xu hướng mạnh, RSI có thể gần bằng 100 hoặc gần bằng 0.
Ý nghĩa của chỉ số RSI trong chứng khoán
Ý nghĩa của chỉ số RSI
Chỉ số RSI phản ánh được mối quan hệ tương quan giữa số chu kỳ tăng giá và số chu kỳ giảm giá so với mức giá trung bình của một cổ phiếu trong một khung thời gian nhất định.
Quan sát và phân tích những diễn biến của chỉ số RSI trên đồ thị giúp nhà đầu tư có thể nắm bắt được những biến động trong xu hướng giá chứng khoán.
1. Xác định được tình trạng Quá mua – Quá bán
Khi mà chỉ báo RSI vượt qua ngưỡng 30 thì đó chính là một dấu hiệu tăng giá, còn khi giảm xuống qua ngưỡng 70 thì đó chính là một dấu hiệu giảm giá.
Hay nói cách khác khi giá trị RSI nằm trên 70 cho thấy cổ phiếu đó đang ở tình trạng quá mua, ngược lại nếu như giá trị RSI nằm dưới 30 cho thấy cổ phiếu đang trong tình trạng quá bán.
Một số nhà đầu tư cho rằng mức quá mua hoặc quá bán do J. Welles Wilder Jr. đề xuất là quá lớn nên họ đã có điều chỉnh về phạm vi này. Do vậy họ chỉ xem một cổ phiếu đang bị quá mua khi mà chỉ số RSI từ 80 trở lên hoặc bị quá bán khi mà chỉ số RSI từ 20 trở xuống. Đồng nghĩa phạm vi quá mua – quá bán có thể tùy thuộc vào mỗi nhà đầu tư.
2. Sự phân kỳ RSI
Sự phân kỳ sẽ diễn ra khi xuất hiện sự lệch pha (một tăng – một giảm) giữa biến động giá và biến động chỉ số RSI.
Hay có thể hiểu phân kỳ đó là khi nối đỉnh với đỉnh hoặc đáy với đáy của đồ thị giá và đồ thị RSI, nhà đầu tư dễ dàng nhận thấy chúng di chuyển ngược chiều nhau. Đây chính là một tín hiệu dự báo chuẩn bị diễn ra một sự đảo chiều trong xu hướng giá.
Có 2 loại phân kỳ RSI:
- Phân kỳ tăng giá (còn gọi là Bullish RSI Divergence): xảy ra khi đồ thị giá có xu hướng giảm như đồ thị RSI và cho thấy một xu hướng đi lên trong cùng một chu kỳ giá.
- Phân kỳ giảm giá (còn gọi là Bearish RSI Divergence): xảy ra khi đồ thị giá có xu hướng tăng trong khi đó đồ thị RSI lại thiết lập một xu hướng đi xuống trong cùng một chu kỳ giá.
>> Xem thêm: Phân kỳ là gì trong chứng khoán?
3. Xác định được xu hướng đảo chiều
Trong một xu hướng giảm giá thì chỉ số RSI hiếm khi chạm đến được mức 70 mà thường nằm dưới mức 30. Ngược lại, trong xu hướng tăng giá thì chỉ số RSI rất khó xuống dưới mức 30 mà thường chỉ nằm trên mức 70. Chính vì vậy chỉ số RSI có thể sử dụng để xác định được sức mạnh của một xu hướng và điểm đảo chiều của xu hướng tiềm năng.
Trong xu hướng tăng giá, nếu như chỉ số RSI không thể chạm được đến ngưỡng 70 trong một vài chu kỳ dao động giá liên tiếp và rơi xuống dưới ngưỡng 30 sau đó là tín hiệu cho thấy rằng xu hướng tăng giá đã bắt đầu suy yếu và có thể giá sẽ quay đầu giảm trong thời gian tới.
Ngược lại trong xu hướng giảm giá, nếu như chỉ số RSI không thể chạm được mức 30 trong một vài chu kỳ dao động của giá liên tiếp và tăng vượt ngưỡng 70 sau đó là cho thấy tín hiệu xu hướng giảm giá đang suy yếu và có thể đảo chiều tăng giá.
4. Tín hiệu mua vào – bán ra
- Tín hiệu mua: Khi đường RSI đi từ dưới đáy lên trên mức 30 thì đây chính là một tín hiệu mua vào.
- Tín hiệu bán: Khi đường RSI đi từ trên đỉnh đi xuống dưới mức 70 thì đây chính là một tín hiệu bán ra.
Lưu ý: nhà đầu tư sẽ cần kết hợp RSI với một số chỉ báo khác để đưa ra những đánh giá chính xác hơn.
Ưu điểm và hạn chế khi sử dụng chỉ báo RSI
Ưu điểm và hạn chế khi sử dụng chỉ báo RSI
Ưu điểm của chỉ báo RSI
Quan sát và phân tích về chỉ báo RSI giúp nhà đầu tư sớm dự báo về sự đảo chiều xu hướng và đưa ra quyết định đầu tư hay thoái vốn với một cổ phiếu.
Hạn chế của chỉ số RSI
- RSI là một chỉ báo tốt có hiệu quả trong quá trình phân tích dài hạn. Tuy nhiên vì đây là chỉ báo hiển thị động lượng nên dù tài sản có những sự thay đổi về số lượng đáng kể ở cả hai xu hướng thì chỉ số RSI vẫn sẽ duy trì quá mua hoặc quá bán trong một thời gian dài. Có nghĩa là chỉ số RSI ở mức quá bán, nhà đầu tư quyết định mua vào cổ phiếu và đợi để giá tăng trở lại. Tuy nhiên sau đó giá vẫn giao động ở mức quá bán (thấp hơn 30) cho đến hết tháng mới tăng. Khi đó rủi ro là mức giá tiếp tục giảm và gây lỗ tài chính, hoặc phải một thời gian sau đó giá mới tăng trở lại. Tình huống tương tự với chỉ số RSI ở mức quá mua.
- Chỉ báo RSI sẽ chính xác nhất khi mà thị trường giao động, tại đó giá tài sản có sự xen kẽ chuyển động tăng và giảm chứ không phải duy trì liên tục một xu hướng.
- Ngoài ra, chỉ số RSI liên tục duy trì trong vùng quá bán hoặc quá mua, nếu nhà đầu tư không nghiên cứu kỹ mà vội đưa ra quyết định đầu tư có thể gây tổn thất tài sản. Đặc biệt là khi giá không đảo chiều hoặc cần rất nhiều thời gian mới đảo chiều.
Hướng dẫn sử dụng chỉ số RSI hiệu quả
RSI là một trong những chỉ báo quan trọng giúp cho nhà đầu tư xác định được xu hướng của giá để vào lệnh. Tuy nhiên, khi sử dụng nhà đầu tư cũng cần am hiểu về chỉ số này, để nhìn nhận được chính xác nhất. Chỉ số này vẫn có thể gửi đi một vài tín hiệu sai lệch khiến nhà đầu tư bị thất thoát khi giao dịch.
Chính bởi vậy, cách tốt nhất để sử dụng nó chính là kết hợp với những công cụ khác để kết quả phân tích được chính xác nhất:
1. Dùng chung cả chỉ số RSI với MACD
Dùng chung cả chỉ số RSI với MACD
MACD cũng là một chỉ báo thuộc nhóm dao động, tuy nhiên cách thức sử dụng sẽ hơi khác một chút với RSI. MACD sẽ cho thấy mối quan hệ giữa hai đường trung bình động của giá một sản phẩm nào đó được tạo ra từ đường EMA 26 kỳ kết hợp cùng với đường EMA 12 kỳ, cùng một đường EMA 9 kỳ thường được gọi là đường tín hiệu, sử dụng để kích hoạt những tín hiệu mua và bán. Trong khi đó, chỉ báo RSI sẽ được tính toán dựa trên lỗ lãi trung bình trong một khoảng thời gian nhất định (mặc định là 14 kỳ) với biên dao động từ 0 đến 100.
Nếu như MACD sử dụng để đo lường giá dựa trên mối quan hệ của 2 đường trung bình động EMA thì chỉ số RSI lại đo lường sự thay đổi giá dựa trên những mức cao thấp gần nhất. Chính bởi vậy khi kết hợp 2 chỉ số này với nhau sẽ giúp cho nhà đầu tư nhìn thấy bức tranh toàn cảnh về thị trường một cách hoàn chỉnh hơn.
Mặc dù cả 2 chỉ số cùng báo hiệu sự thay đổi xu hướng sắp tới bằng cách cho thấy sự phân kỳ so với giá. Tuy nhiên trong rất nhiều trường hợp MACD và RSI sẽ không cùng một hướng, nghĩa là chỉ số RSI có thể báo giá đã phân kỳ nhưng MACD lại không đưa ra bất kỳ tín hiệu gì. Do vậy, nếu kết hợp cả 2 chỉ báo này để tìm phân kỳ thì nhà đầu tư có thể chờ cho cả 2 chỉ báo này cùng đồng thuận đưa ra một tín hiệu chung, khi đó sẽ là lúc mà bạn có thể vào lệnh.
2. Sử dụng đường chỉ báo RSI tương tự một đường xu hướng
Đây là một trong những phương pháp khá hiệu quả, bởi chỉ số RSI về mặt bản chất chỉ là một dải băng được biến động theo giá, do vậy nó cũng sẽ tạo ra được các đỉnh và đáy khác nhau. Từ việc tạo ra đỉnh và đáy nhà đầu tư có thể tận dụng chính đường chỉ báo RSI để vẽ xu hướng
3. Sử dụng đường chỉ báo RSI cùng với đường SMA
Sử dụng đường chỉ báo RSI cùng với đường SMA
Căn cứ vào ý nghĩa phân vùng quá mua quá bán ở trên nhà đầu tư sẽ sử dụng đường SMA 30 và SMA 100 kết hợp với RSI để chọn lọc những tín hiệu tốt nhất.
Theo đó chúng ta sẽ đặt lệnh như sau:
- Vào lệnh BUY khi đường SMA 30 cắt lên đường SMA 100 và chỉ báo RSI trên 50. Thoát lệnh BUY khi SMA 30 cắt xuống SMA 100 hoặc khi chỉ báo RSI xuống dưới 30.
- Vào lệnh SELL khi đường SMA 30 cắt xuống đường SMA 100 và chỉ báo RSI dưới 50. Thoát lệnh khi đường SMA 30 cắt lên đường SMA 100 hoặc khi RSI lên vùng 70.
Một vài lưu ý khi sử dụng chỉ số RSI
Khi sử dụng chỉ số RSI trong phân tích, nhà đầu tư cần lưu ý một số vấn đề sau:
- RSI chỉ là một chỉ báo mang tính tham khảo, không phải lúc nào cũng chính xác 100%
- Giá trên vùng 70 thì vẫn có thể tiếp tục tăng. Vì vậy khi phân tích nhà đầu tư cần thêm nhiều chỉ báo khác hỗ trợ để đặt lệnh giao dịch hiệu quả.
- RSI có những dạng đảo chiều dài hạn, trung hạn và ngắn hạn tại các khung thời gian khác nhau do có sự khác nhau về thông số. Việc đưa ra quyết định mua bán ngay tại thời điểm này sẽ thường không chính xác. Vì vậy nhà đầu tư nên chờ thêm những tín hiệu khác để vào lệnh.
Kết luận
Trên đây là bài viết Mytrade chia sẻ những kiến thức cơ bản về chỉ số RSI. Hy vọng qua bài viết này, nhà đầu tư có thể dễ dàng am hiểu thế nào là đường RSI, ý nghĩa và cách tính chính xác chỉ số RSI cũng như cách áp dụng chỉ số này một cách hiệu quả nhất. Từ đó có thể đưa ra những quyết định đầu tư hợp lý để mang về nhiều lợi nhuận nhất.
Mytrade nền tảng giao dịch và đầu tư chứng khoán uy tín tại Việt Nam
Nếu nhà đầu tư còn bất kỳ thắc mắc về chỉ số RSI là gì hoặc cần hỗ trợ thực hiện giao dịch, đầu tư chứng khoán hãy liên hệ ngay đến Mytrade qua Hotline 0983.668.883 để được giải đáp nhanh nhất.
